صید و صیادی در استان و میان مردم مازندران تاریخی به درازای سکونت در اطراف دریاخی خزر دارد و ماهی همواره علاوه بر تامین اقتصاد محلی و خرد مردم این دیار ، یکی از مهم ترین اقلام موجود در سبد غذایی ساحل نشینان خزر بوده است.
هر ساله فصل صید و صیادی ماهیان استخوانی مازندران در قالب صید پره از ۲۰ مهر ماه آغاز می شود و تا اواخر فروردین و گاهی با تمدید تا نیمه های اردیبهشت ادامه دارد ، ولی امسال به خاطر شرایط مناسب آب و هوایی و در دسترس قرار گرفتن زودتر ماهیان استخوانی از ۱۵ مهر شروع شد . در این مدت چهار هزار و ۲۰۰ صیاد مازندرانی در قالب ۵۴ شرکت پره تورهایشان را به آب های خزر می‌اندازند تا روزی یک ساله خود را صید کنند.
با وجود اینکه معمولا پایان فصل صید با تمدید چند روزه مواجه می شود، امسال با توجه به شیوع کرونا صیادان مازندران از این وقت اضافه محروم شدند.
روز گذشته ۱۵ فروردین فصل صید ماهیان استخوانی در دریای خزر به پایان رسید و صیادان مجبور به جمع کردن تورهای خود از دل دریای خزر کردند ، اما کرکره صیادی ماهیان استخوانی در حالی پایین کشیده شد که نیمی از تورهای صیادان استان خالی بود.
صید سه هزار و ۶۰۰ تن ماهی
مدیرکل شیلات مازندران در پایان روز جمعه و همزمان با جمع شدن آخرین تورها از آب های ساحلی دریای خزر اظهار داشت: در فصل صیدی که گذشت در مجموع سه هزار و ۶۰۰ تن انواع ماهیان استخوانی از دریای خزر صید شد که نسبت به فصل صید قبل کاهش ۴۸ درصدی دارد.
ولی الله محمدزاده افزود : از مجموع ماهیان صید شده در فصل صید اخیر ۷۳ درصد ماهی سفید ، ۱۴ درصد کفال و ۱۳ درصد از گونه کپور بود.
وی همچنین ارزش ریالی صید امسال ماهیان استخوانی را حدود یکهزار و ۶۸۰ ملیارد ریال اعلام کرد و گفت : این مبلغ نسبت به سال گذشته کاهش ۲۰ درصدی را نشان می دهد.
به گفته مدیرکل شیلات مازندران ، افزایش قیمت ماهیان استخوانی به خصوص سفید تاثیر مثبتی بر جبران کاهش میزان صید داشت و بخشی از کاهش درآمد صیادان را پوشش داد.
پیک نخست صید قربانی سرمای زودرس
معاون صید و بنادر ماهیگیری شیلات مازندران هم درباره علت کاهش صید ماهیان استخوانی گفت : در هر فصل صید ۲ پیک بزرگ صید داریم که هرکدام زمان کوتاهی داشته اما بیشترین میزان صید را تعیین می کنند.
قاسم کریم‌زاده با اشاره به اینکه نخستین پیک صید مربوط به صید ماهی کفال است ، افزود : پیک صید ماهی کفال از اواسط مهر ماه تا اواسط آبان است که تقریبا حدود ۸۰ درصد ماهی کفال در این دوره زمانی صید می شود.
وی ادامه داد : صید ماهی کفال به دلیل شورپسندی و تولید مثل در دریا کاملا به آب و هوا ، جریان باد و دمای آب بستگی دارد و بهترین شرایط برای صید این گونه دمای نیمه گرم و معتدل است تا اینگونه ماهی را از آبهای عمیق به سمت ساحل حرکت دهد.
معاون شیلات مازندران با بیان اینکه آغاز فصل صید امسال با سردی بیش از اندازه آب همراه بود، گفت : این وضعیت منجر به کاهش ۵۰ درصدی در صید کفال شد.
به گفته کریم زاده ، شرایط نامطلوب آب و هوایی مانع از مهاجرت ماهی کفال به سمت ساحل شد و تقریبا صیادان پیک نخست صید را از دست دادند.
خودتعطیلی کرونایی آخرین ضربه به صبد
معاون شیلات مازندران همچنین پیک دوم صید ماهیان استخوانی را مربوط به ماهی سفید عنوان کرد و گفت : پیک صید ماهی سفید که معمولا ۷۰ درصد انباشت تورهای صیادان را از ماهیان استخوانی دریای خزر شامل می شود، از اواسط بهمن شروع می شود و تا اواسط فروردین طول می کشد.
وی با اشاره به اینکه برخلاف کفال ، ماهی سفید از نوع رودکوچ بوده و برای تولید مثل باید به بالادست رودخانه ها مهاجرت کند ، افزود : امسال مازندران در بهترین شرایط آب و هوایی صید ماهی سفید قرار داشت و از نظر جوی هیچگونه مانعی برای صید وجود نداشت.
کریم زاده با اشاره به اینکه ذخیره ماهیان سفید به دلیل تکثیر مصنوعی و تکثیر طبیعی در وضعیت مطلوبی قرار داشت ، ادامه داد : امسال پیش بینی می‌شد صید ماهی سفید به بالاترین میزان خود برسد که متاسفانه به دلیل شیوع ویروس کرونا این پیش بینی شکست خورد.
کریم‌زاده توضیح داد : شیوع ویروس کرونا با پیک صید ماهی سفید همزمان شد تا بخش قابل توجهی از شرکت‌های پره صیادی مازندران برای امنیت و سلامت صیادان تورهای خود را جمع کنند و از صید منصرف شوند.
وی با بیان اینکه پیک اصلی صید ماهی سفید صفید هفت روز است ، گفت : سه روز از این را به دلیل کرونا جامعه صیادی تعطیل کرد و چهار روز را نیز دریا در وضعیت طوفانی قرار داشت که کاملا بر میزان صید تاثیر منفی داشت.
آیا حمایتی برای صیادان وجود دارد؟
کاهش حدود ۵۰ درصدی صید ماهیان استخوانی از یک سو و از رونق افتادن بازار عرضه به خاطر کرونا از سوی دیگر این توقع را در جامعه صیادی ایجاد کرده است که از حمایت های دولتی برخوردار شوند ، موضوعی که مدیرکل شیلات مازندران معتقد است : در حال حاضر راهکار مشخصی برای حمایت این قشر و جبران بخشی از کاهش درآمد آنها پیشنهاد و ارائه نشده است.
محمدزاده با اشاره به اینکه شیلات به دنبال راهکاری برای جبران کاهش درآمد است ، افزود: با توجه به افزایش هزینه های حوزه صیادی برای تداوم چرخه صیادی استان باید چاره ای اندیشیده شود.
البته به گفته او تقریبا تمامی صیادان پره استان از بسته های معیشتی دولت که در پی شیوع ویروس کرونا در دستور کار قرار گرفت برخودار خواهند بود، اما اینکه چه میزان وضعیت صیادان را جبران می کند باید بررسی شود.