خوشه های شاداب پسته بر درختان سبز خودنمایی می کنند و خبر از فصلی پر محصول پس از یکسال تلاش می دهند، اما آفات این موسم از سال، دسترنج باغداران استان کرمان را به نابودی و از دست رفتن تهدید می کند.
شیوع آفات در اواخر فصل بهار و سراسر فصل تابستان گریبانگیر محصول پسته می شود و در این میان سم پاشی مهمترین و موثرترین راهکار دفع افت است، به طوری که در سال های اخیر بازار سموم کشاورزی بسیار داغ شده است.
اما در اواسط بهار امسال که موسم دفع آفات آغاز می شود، باغداران و کشاورزان استان کرمان در تهیه سم با ۲ مشکل بالا رفتن ناگهانی قیمت و کمبود سموم پرتقاضا و موثر مواجه شده اند که استمرار این وضع قطعا ضررهای جبران ناپذیری به طلای سبز خواهد زد.
هر چند مسئولان و تولید کنندگان از تامین سموم برای بازار خبر می دهند، اما کمبود عرضه به همراه افزایش قیمت در ارقام سم پر تقاضا در فروشگاه های عرضه سم قابل مشاهده است و سازمان ها و نهادهای ذیربط باید به طور جدی در این موقعیت زمانی حساس ورود پیدا کنند.
دولت با احتکار و گرانفروشی سم مقابله جدی کند
یکی از پسته کاران شهرستان رفسنجان با بیان اینکه تهیه سم در حال حاضر برای کشاورزان به راحتی امکان پذیر نیست گفت: از اواخر سال گذشته زمزمه هایی مبنی بر گرانی کود و سم شنیده می شد، اما انتظار نداشتیم گرانی سم تا این اندازه باشد.
علی صادقی افزود: ۲ سال قبل قیمت قوطی یک لیتری سم زولون حدود ۲۰ هزار تومان بود، اما الان به حدود ۹۰ هزار تومان رسیده در حالی که قیمت پسته برای کشاورزان در سال جاری کاهش نیز داشته است.
وی تاکید کرد: وجود سم در ایام تابستان به دلیل ازدیاد آفات برای سالم ماندن محصول پسته حیاتی است و با وضع موجود کشاورزان در حفظ پسته باغ خود با مشکل روبرو می شوند.
این باغدار پسته اظهار داشت: فروشگاه ها خرده فروش یا سم برای عرضه ندارند و یا اینکه محصول خود را با قیمت بالا می فروشند و کشاورزان نیز چاره ای جز خرید ندارند.
وی گفت: حدس می زنم عده ای احتکار و بازار سیاه در بازار سم بوجود آورده اند تا سود بیشتری از فروش سم به دست بیاورند، دولت باید به صورت قاطع و فوری با احتکار کنندگان و گرانفروشان مقابله کند.
صادقی بیان کرد: دولت قبلا از طریق جهاد کشاورزی تسهیلاتی برای تهیه کود و سم باغداران اختصاص می داد که چند سال است متوقف شده و پسته کاران سم مورد احتیاج خود را از بازار آزاد تهیه می کنند.
کمبود عرضه سم خسارت زیادی به پسته کاران می زند
رئیس صنف فروشندگان کود و سم شهرستان رفسنجان نیز با اظهار نارضایتی از توزیع نشدن سم به فروشندگان گفت: در حال حاضر وقتی به کارخانه ها و فروشگاه های سم مراجعه می شود، اظهار می دارند سم موجود نیست یا با قیمت بالاتر به فروش می رسانند.
سیامک قهرمانی افزود: جهاد کشاورزی ادعا دارند که سم مورد نیاز کشاورزان تامین شده است، اما به ما بگویند سموم کجا عرضه شده تا ما برویم تامین کنیم؟
وی با اشاره به فصل شیوع آفات پسته و نیاز فوری کشاورزان به این محصول تصریح کرد: در حال حاضر کشاورزان و فروشگاه های توزیع کننده در شهر و روستاها تقاضای سم دارند اما ما نمی توانیم پاسخگوی آنها باشیم.
رئیس صنف فروشندگان کود و سم شهرستان رفسنجان اظهار داشت: صحبت های مسئولان مبنی بر تامین سم با ارز چهار هزار و ۲۰۰ تومان در حد حرف است و هیچ کارخانه و فرونشده عمده ای حاضر نیست سم مورد تقاضای بازار را با قیمت های قبل فروش برساند.
وی بیان کرد: قیمت سم از حدود اواخر سال گذشته تا به امروز حدود ۵۰ تا ۱۰۰ درصد افزایش داشته و به طور مثال سم کلرپیریفوس که بیشترین تقاضا را در بازار دارد از لیتری ۵۰ هزار تومان به ۱۰۰ هزار تومان رسیده است.
قهرمانی با اشاره به شروط شرکت ها و کارخانه های تولید کننده سم برای فروش محصولات پر مصرف تاکید کرد: فروشندگان عمده سم در ازای تحویل سم پرتقاضا، اجناس و کالاهایی که مورد استفاده چندانی ندارند را به صورت اجباری به فروش می رسانند.
وی با اشاره به احتمال احتکار سم توسط فروشگا ها تاکید کرد: تمامی فروشگاه های عرضه سم در صورت موجود بودن کالا را باید عرضه کنند و هرگونه انبار کردن سم غیر قانونی است و در رفسنجان ۱۱۰ فروشگاه سم و مواد جانبی داریم و به صورت مرتب بازدید هفتگی از آنها می شود تا سموم تقلبی و تاریخ مصرف گذشته را عرضه نکنند.
رئیس صنف فروشندگان کود و سم شهرستان رفسنجان تاکید کرد: با توجه به اینکه استفاده سم برای کشاورزان در فصل بهار و تابستان برای دفع آفات حیاتی و هم است، اگر کمبود به موقع برطرف نشود خسارت زیادی به محصول پسته وارد می شود.
نیاز بازار سم استان کرمان تامین شده است
هر چند کشاورزان و فروشندگان خرد سموم کشاورزی بازار این محصول را آشفته و نگران کننده می دانند، اما مسئولان کمبود عرضه و بالا رفتن قیمت سم را رد می کنند و مشکل را در جای دیگر می دانند.
مدیر حفظ نباتات سازمان جهاد کشاورزی استان کرمان با اشاره به افزایش توزیع سموم کشاورزی در استان گفت: در سال ۹۸ حدود ۲ هراز ۷۸۶ تن سم در این استان توزیع شده در حالی که در سال ۹۷ یک هزار و ۴۴۷ تن و در سال ۹۶ یک هزار و ۴۴۸ تن سم توزیع شده بود و این آمار نشان می دهد که ۲ برابر میزان سال های ۹۶ و ۹۷ سم در کرمان توزیع شده است.
ناصر طاهری با بیان اینکه ارز موجود در بازار با ارز چهار هزار و ۲۰۰ تومانی توزیع شده است افزود: با شیوع اخباری مبنی بر حذف اختصاص ارز چهار هزار و ۲۰۰ تومانی برای سموم کشاورزی ممکن است فروشگاه ها یا کارخانه های تولید کننده و یا وارد کننده، سم را به قیمت مصوب عرضه نکنند که غیرقانونی است.
وی تصریح کرد: هر چند برخی فروشگاه ها ممکن است سم مورد نیاز پسته کاران و کشاورزان را توزیع نکنند، اما به واسطه سیستم پایشی که در اختیار داریم در حال پیگیری هستیم که فروشگاه های سموم کشاورزی چه عملکردی در توزیع خود داشتند.
مدیر حفظ نباتات سازمان جهاد کشاورزی استان کرمان تاکید کرد: فروشگاه های عرضه سم کشاورزی نیز موظف هستند که سمی را از کارخانه تحویل گرفتند و به کشاورزان فروختند با فاکتور فروش به اکیپ های بازرسی ارائه کنند.
وی اظهار داشت: سم موجود در بازار با ارز چهار هزار و ۲۰۰ تومان عرضه می شود و حداقل تا پنج ماه آینده افزایش قیمتی در سموم کشاورزی نداریم و کارخانجات و فروشگاه ها باید با قیمت قبلی عرضه کنند و اگر فروشگاه و کارخانه سم عرضه نمی کند، باید تعزیرات طبق قوانین با آنها برخورد کند.
طاهری افزود: از کشاورزان تقاضا داریم که سموم را باید بر اساس قیمت قبلی تهیه کنند و حتما در قبال آن از فروشنده فاکتور دریافت کنند و اگر فروشگاهی که قیمت سم را افزایش دهد، کشاورزان باید به مراجع ذیصلاح شکایت کنند.
وی با اشاره به اینکه تا وارد شدن سموم با بهای جدید نباید قیمت سم افزایش داشته باشد تصریح کرد: کمیته بازرسی با همکاری اداره تعزیرات، پلیس اماکن و صنف تشکیل شده و با بازدید فروشگاه های عرضه کننده سموم بر عملکرد آنها نظارت دارد و فروشندگان باید با قیمت های مصوب سم را توزیع کنند.
مدیر حفظ نباتات سازمان جهاد کشاورزی استان کرمان تاکید کرد: موجودی سم به هیچ وجه در استان کم نیست، اما احتمال احتکار آن وجود دارد تا با قیمت بالاتر وارد بازار شود که بخش نظارتی رصد بازار را به صورت دقیق انجام می دهدو با متخلفان طبق قوانین و ضوابط برخورد می شود.
در استان کرمان ۲ کارخانه تولید سم فعالیت دارند و چند شرکت وارد کننده سم از خارج از کشور کار توزیع انواع سموم را انجام می دهند و سموم تقلبی و غیر استاندارد در بازار بسیار ناچیز است و کشاورزان با تهیه سموم از فروشگاه های مجاز نگرانی در این رابطه نداشته باشند.
افزایش قیمت سموم کشاورزی اجتناب ناپذیر است
مدیر بازرگانی شرکت کاوش کیمیا کرمان تولید کننده انواع سموم کشاورزی در استان کرمان با اشاره به اختلال پیش آمده در بازار سم گفت: مشکل اصلی اینست که دولت چهار سال قیمت سموم کشاورزی را ثابت نگه داشته وبه رغم بالا رفتن هزینه ها هیچ افزایشی در این بخش انجام نشده است.
محمد ضیا ابراهیمی افزود: با توجه به شرایط اقتصادی ناشی از تحریم ها و بالا رفتن قیمت مواد اولیه افزایش بهای سموم اجتناب ناپذیر است و باید با توجه به شرایط واقعی بازار قیمت گذاری شود.
وی تاکید کرد: واحد تولیدی مجموعه کاوش کیمیا سال گذشته نسبت به سالهای قبل از آن افزایش تولید نیز داشته و انواع سموم و محصولات خود را طبق تعرفه قانونی به بازار عرضه کرده است.
مدیر بازرگانی شرکت کاوش کیمیا کرمان اظهار داشت: کارخانه های سم تعهدات خود را در رابطه با تامین سم کشاورزان و باغداران انجام می دهند و هم اکنون روال عادی تولید در جریان است.
وی با بیان اینکه تهیه و توزیع سم نیاز حیاتی بخش کشاورزی استان است تصریح کرد: دولت باید راهکار دراز مدتی برای مدیریت بازار سم پیش بینی کند تا تولید کننده و کشاورزان متحمل ضررنشوند.
کشاورزان پسته کار کرمان با وجود همه ناملایمات اقلیمی و سختی ها و هزینه های بسیار گران کشاورزی، چراغ تولید پسته این طلای سبز را روشن نگه داشته اند و لازم است دولت اقدامات جدی و فوری برای تسهیل دسترسی به سموم کشاورزی را برای آنها فراهم کند.
استان کرمان به دلیل شرایط آب و هوایی و اقلیم مناسب قطب تولید پسته کشور است و ۲۱۵ هزار هکتار از باغات استان زیر کشت پسته رفته است که سال 98 حدود یکصد هزار تن از انواع پسته محصول برداشت شد.