غلامحسین خدرایی معاون طرح دانه‌های روغنی وزارت جهاد کشاورزی بر ضرورت حذف ارز دولتی چهار هزار و ۲۰۰ تومانی برای واردات روغن خام و دانه‌های روغنی در کشور تاکید کرد.
خدرایی در برنامه «رهیافت» رادیو اقتصاد افزود: بطورکلی از پنج محصول نظیر کلزا، کنجد، آفتابگردان، سویا و گلرنگ روغن خوراکی استحصال می‌شود.
وی ادامه داد: در ابتدای دولت تدبیر و امید درصد خوداتکایی کشور به دانه‌های روغنی چهار درصد بود که اکنون به ۱۶ درصد رسیده است.
معاون طرح دانه‌های روغنی وزارت جهاد کشاورزی گفت: این وزارتخانه یک برنامه چهار ساله در زمینه توسعه کشت دانه‌های روغنی تدوین کرده تا ضریب خوداتکایی روغن خوراکی در کشور بین ۴۰ تا ۴۵ درصد افزایش پیدا کند. تحقق این برنامه مستلزم چند پیش شرط اساسی از جمله تعیین مناسب قیمت های خرید تضمینی دانه‌های روغنی، حذف ارز دولتی ازواردات دانه‌های روغنی و... است.
خدرایی اظهارداشت: اگر قرار باشد دانه‌های روغنی با ارز چهار هزار و ۲۰۰ تومانی وارد شود کشاورزان توان رقابت با واردات روغن و دانه‌های روغنی را ندارند چون قیمت برای واردکنندگان خیلی ارزان تر تمام می‌شود.
وی اظهارداشت: خرید تضمینی کلزا در حال حاضر چهار هزار و ۶۶۰ تومان و سویا سه هزار و ۸۰۰ تومان است که به هیچ وجه با سایر محصولات دیگر مثل برنج، سیب زمینی، پیاز، سبزی و صیفی جات قابل رقابت نیست در نتیجه کشاورز به دنبال کشت محصولاتی می رود که اقتصادی تر باشد.
معاون طرح دانه‌های روغنی وزارت جهاد کشاورزی گفت: اگر ارز دولتی از روی دانه‌های روغنی برداشته شود تولید این دانه‌ها در داخل با سایر کشورهای جهان قابل رقابت خواهد بود و حتی ممکن است کارخانه‌های روغن کشی داخلی به سراغ کشاورزان بیایند و با آنان کشت قراردادی انجام دهند. این اقدام می تواند راهکار خیلی مناسبی برای توسعه کشت دانه‌های روغنی و به تبع تولید روغن خوراکی در کشور باشد.
خدرایی تصریح کرد: تحلیل کلی اینکه اگر ارز ترجیحی واردات روغن خام و دانه‌های روغنی حذف شود کشت در داخل به صرفه می‌شود در ضمن کارخانه های روغن کشی هم به سمت خرید داخل تمایل پیدا می کنند و کشت دانه‌های روغنی خود به خود در کشور جان می گیرد.
وی ادامه داد: برای مصرف کننده روغن خوراکی هم باید به نوعی برنامه ریزی شود که با حذف ارز چهار هزار و ۲۰۰ تومانی دچار مشکل نشود.
معاون طرح دانه‌های روغنی وزارت جهاد کشاورزی گفت: کشورهای دنیا هیچ وقت به واردات یارانه پرداخت نمی کنند بلکه به تولید یا به مصرف کننده یارانه می دهند.
وی افزود: سرانه مصرف روغن خوراکی در کشور ۱۸ کیلوگرم است در حالیکه این سرانه در دنیا ۱۲ کیلوگرم ثبت شده است.
خدرایی بیان داشت: سالانه ۵۰ هزار نفر در کشور بواسطه بیماری های قلبی و عروقی فوت می کنند که یکی از دلائل آن مصرف روغن های بی کیفیت وارداتی است.
وی ادامه داد: ارز دولتی از روی واردات شکر برداشته شده آیا مشکلاتی برای جامعه ایجاد شد بدون شک هیچ اتفاقی در بازار و مصرف این کالا ایجاد نشد.
معاون طرح دانه‌های روغنی وزارت جهاد کشاورزی گفت: اگر ارز دولتی از روی واردات روغن خام و دانه‌های روغنی برداشته شود کشت و توسعه دانه‌های روغنی در داخل جان می گیرد.
وی افزود: برای افزایش ضریب خوداتکایی در بحث روغن و دانه‌های روغنی همه باید پای کار باشند.
محمد جعفری مدیر برنامه ریزی انجمن صنفی صنایع روغن کشی کشور نیز در این برنامه گفت: طرح ۱۰ ساله توسعه کشت دانه‌های روغنی در سال ۱۳۸۰ تدوین شد. بر اساس این طرح قرار بود پس از پایان ۱۰ سال ۷۰ درصد روغن مورد نیاز کشور از طریق دانه‌های تولید داخل تامین شود.
وی اظهارداشت: این طرح با تغییر سیاست گذاران یا تغییر دولت ها در کشور به سر انجام خاصی نرسید.
مدیر برنامه ریزی انجمن صنفی صنایع روغن کشی کشور گفت: یکی از بزرگترین مشکلات طرح مزبور این بود که طرح ۱۰ ساله مبتنی بر فرآیند تولید بود و دولت به بخش بازرگانی توجهی نکرده بود. دولت جدا از بحث تولید می بایست تعرفه مناسب برای واردات روغن خام و کنجاله اعمال می کرد.
جعفری بیان داشت: متاسفانه دولت در سال ۱۳۸۶ تعرفه واردات کنجاله را از ۲۴ به صفر تبدیل کرد و روند تولید دانه‌های روغنی در کشور به شدت دچار آسیب شد.
وی ادامه داد: بین واردات روغن خام و کنجاله به عنوان محصول و توسعه کشت دانه‌های روغنی رابطه معکوسی وجود دارد یعنی هر سال که تولید دانه‌های روغنی در کشور رشد داشته بی تردید روند واردات روغن خام و کنجاله کاهشی بوده است.
مدیر برنامه ریزی انجمن صنفی صنایع روغن کشی کشور گفت: برخی از دولت ها واردات محصول را در اولویت قرار می دهند بواسطه اینکه توجه شان بیشتر به مصرف کننده نهایی است. تاکنون در زمینه کاهش وابستگی به واردات روغن خام، کنجاله و دانه‌های روغنی در کشور کار خاصی انجام نشده است.
محمدرضا کلامی معاون بازرگانی داخلی وزارت صنعت، معدن و تجارت نیز در برنامه رهیافت رادیو اقتصاد گفت: در سیاست گذاری مدیریت کشور نمی توان بخشی به موضوعات نگاه کرد. دولت از سال ۸۹ به این سمت هر ساله در حال سیاست گذاری است که کارخانه‌های روغن کشی از یک طرف و تولید و بهره برداری از دانه در داخل از طرف دیگر توسعه پیدا کند.
وی اظهارداشت: یک کالای به نام روغن مصارف خانوار، صنف و صنعت داریم که در ترکیب آن طبق معمول ۳۰ درصد روغن پالم برای سرخ کردنی، ۳۰ درصد آفتابگردان، ۳۰ درصد سویا و ۱۰ درصد سایر روغن ها مثل کلزا، ذرت و نظایر این است.
معاون بازرگانی داخلی وزارت صنعت، معدن و تجارت گفت: در این چند سال تلاش کردیم واردات و کشت دانه‌های روغنی را توسعه دهیم.
وی افزود: دولت در این چند سال برای حمایت از کشت دانه قیمت خرید تضمینی را بالای سه هزار تومان تعیین کرده است. امسال هم وزارت جهاد کشاورزی قیمت خرید تضمینی دانه را پنج هزار تومان اعلام کرده است.
وی ادامه داد: قیمت وارداتی دانه با ارز چهار هزار و ۲۰۰ تومانی یک هزار و ۷۰۰ تومان است آیا دولت می گذارد دانه با قیمت یک هزار و ۷۰۰ تومان در بازار عرضه شود؟ بدون شک پاسخ به این سئوال منفی است.
معاون بازرگانی داخلی وزارت صنعت، معدن و تجارت گفت: هرکس که دانه روغنی داخلی را بالای سه هزار تومان خریداری کند و روغن و کنجاله را با نرخ پائین تر بفروشد و بابت خرید دانه داخلی دچار ضرر و زیان شود اجازه واردات کنجاله و روغن خام به آن ها داده می‌شود.
وی افزود: برای مثال وارد کننده روغن پالم اگر دانه داخلی خریده باشد می تواند کالای خود را با تعرفه ۲۰ درصد ترخیص کند اگر دانه داخلی نخریده باشد با تعرفه ۴۰ درصد و همینطور برای وارد کنندگان کنجاله هم چنین تدابیری پیش بینی شده یعنی هزینه حمایت از کشاورز دانه کار بر روی دوش وارد کننده روغن، کنجاله سویا و دانه وارداتی گذاشته شده است.