دکتر مهرشاد زین العابدینی، عضو هیات علمی پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی با اشاره به موفقیت دکتر ضرغامی از اعضای هیات علمی این پژوهشگاه در دستیابی به این پروتکل تکثیر غیرجنسی خرمای رقم مجول پس از سالها تحقیق اظهار کرد: با توجه به این که این دستاورد به مرحله واگذاری به شرکتهای خصوصی و تجاریسازی رسیده، پروژهای برای اثبات کارایی این روش در تکثیر کشت بافتی خرمای مجول با دقت بالا در دستور کار قرار گرفت.
وی خاطرنشان کرد: از آنجا که احتمال دارد، اعمال تیمارهای مختلف در روش تکثیر انبوه کشت بافتی منجر به بروز تفاوتهای ژنتیکی و اپیژنتیکی بین والدین اولیه و نهالهای حاصل شود، میتوان این تفاوتها را با استفاده از تکنیکهای خاص ژنتیکی و ژنومیکی مورد بررسی و مقایسه قرار داد.
به گفته عضو هیات علمی پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی، در ابتدا این ارزیابیها، از طریق بررسی نشانگرهای مولکولی SSR صورت گرفت که نشان دهنده ثبات کامل ژنتیکی نهالها بود.
عضو هیات علمی پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی تصریح کرد: با توجه به احتمال بروز تفاوتهای ژنتیکی و اپی ژنتیکی در گیاهان حاصل از تکثیر غیرجنسی با والدین، از دو روش پیشرفته جدید نیز به منظور ارزیابی دقیقتر و اطمینان کامل از کارایی پروتکل تکثیر غیرجنسی خرمای رقم مجول استفاده شد.
وی افزود: روش اول موسوم به MSAP مبتنی بر استفاده از آنزیمهای حساس به متیلاسیون است که در مقایسه با روشAFLP، نسبت به شناسایی تغییرات اپی ژنتیک حساستر است. با این حال در این تکنیک هم تنها بخش کوچکی از ژنوم مورد بررسی قرار میگیرد؛ لذا برای افزایش حداکثری دقت آزمون از روش مبتنی بر NGS (توالییابی نسل جدید) استفاده شد که بخش قابل توجهی از ژنوم را با دقت بسیار بالا ارزیابی میکند.
بر اساس اعلام پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی، زین العابدینی در پایان با بیان این که در تحقیقات خود با استفاده از این روشها، تفاوت بسیار اندکی بین والدین اولیه و نهالهای حاصل از پروتکل تکثیر خرمای مجول به روش جنین زایی غیرجنسی مشاهده شد، اظهار کرد: نتیجه این بررسی، اثبات کننده کارایی پروتکل تکثیر غیرجنسی در تولید نهالهای تکثیری مشابه با پایههای مادری است.