مدت‌ها است فعالان صنعت چای کشور خواستار افزایش تعرفه واردات چای در راستای حمایت از تولید داخل هستند اما بنا به دلایلی تا به امروز هیچ اقدامی در این خصوص از سوی دست اندرکاران و مسئولان امر صورت نگرفته است و در حالی که تعرفه واردات تا پیش از این ۲۰ درصد بوده حال به پنج درصد رسیده و اعتراضات تولیدکنندگان داخلی نیز راه به جایی نبرده است.
سعید رحمت سمیعی، رییس هیات مدیره سندیکای کارخانجات چای شمال، در این خصوص گفت: تعیین تعرفه اصولا نوعی سیاست حمایت از تولید داخلی است اما متاسفانه با این رویه که پیش گرفته اند و تعرفه واردات چای را از ۲۰درصد به ۵درصد کاهش داده‌اند نشان می‌دهند که قصد هیچگونه حمایتی از چایکاران داخلی را ندارند.
رحمت سمیعی افزود: به‌رغم بالا نبردن تعرفه واردات چای اخیرا یک اقدام مثبت صورت گرفته است و در حالی که تا پیش از این برای واردکنندگان مالیات ۵ درصدی را با ارز ۴۲۰۰ تومانی محاسبه می‌کردند الان بنا بر این شده که از این به بعد این ۵ درصد را با دلار ۱۴ هزار و ۵۰۰ تومان محاسبه کنند.
وی ادامه داد: این اقدام باعث می شود که رقابت چای خارجی با تولیدات داخلی سخت تر شود و در نهایت تا حدودی به نفع تولیدکنندگان داخلی خواهد بود.
تنها ۱۰ درصد چای تولیدی درجه یک است
وی در خصوص نوسانات قیمت چای داخلی نیز گفت: در بحث قیمت متاسفانه چای ایرانی بسیار بد نام شده است چون یکسری چای به قیمت هر کیلوگرم ۱۰۰ هزار تومان به فروش می رسد و دولت معترض می شود که وقتی هر کیلوگرم چای برای شما ۲۷ تا ۳۰ هزار تومان تمام می شود چرا باید ۱۰۰ هزار تومان بفروشید. در حالی که از ۱۰۰ کیلوگرم چایی که ما تولید می کنیم تنها ۱۰درصد آن به این قیمت فروخته می شود و ۲۰ درصد با قیمت ۶۰ هزار تومان و ۷۰ درصد آن به قیمتی کمتر از ۲۰ هزار تومان فروخته می شود.
رحمت سمیعی افزود: به عبارت دیگر هیچ کارخانه‌داری نمی تواند در ازای هر کیلوگرم چای بیش از ۷ الی ۸ هزار تومان سود کند. گواه این امر هم انبار شدن چندهزار تن چای از تولید امسال است که روی دست ما مانده است چون بازار خوب نیست و فروخته نمی شود.
وی ادامه داد: البته باید توجه داشته باشید که این قیمت در واقع قیمت های بازار است و قیمت درب کارخانه ای ما از کیلویی ۱۰هزار تومان تا ۳۸هزار تومان متغیر است و تنها ۱۰درصد تولیدات ما چای درجه یک است که درب کارخانه به قیمت کیلویی ۴۵ تا ۵۰ هزار تومان می فروشیم.
این فعال صنعت چای کشور گفت: در حقیقت با افزوده شدن هزینه های بسته بندی، حمل و نقل و همچنین ۱۸ درصد کمیسیون مغازه دار، در نهایت چای با قیمت های فعلی در بازار عرضه می گردد.
وی با بیان اینکه در حال حاضر صادرات چای به صفر رسیده، گفت: البته برخی چای های با کیفیت بسیار بالا را که قبلا قراردادهای فروش آن بسته شده است الان به کشورهای اروپایی صادر می شود اما غیر از آن هیچ صادرات دیگری صورت نمی گیرد.
هزینه زراعی هر هکتار چای ۳۰ میلیون تومان است
رحمت سمیعی در پاسخ به این سوال که آیا صحت دارد که چای بی کیفیت ایران توسط تجار هندی خریداری می شود و مجددا به کشور به نام چای هندی ارسال می شود یا خیر، گفت: خیر این موضوع اصلا صحت ندارد چون قطعا آنها نیز اعتبار خود را زیر سوال نمی برند از سوی دیگر واردکنندگان ما نیز افراد آگاهی هستند و قطعا تفاوت چای با کیفیت و بی کیفیت را به خوبی می دانند.
رییس هیات مدیره سندیکای کارخانجات چای ادامه داد: ما هرگز موفق نمی شویم مگر اینکه چای کیفی تولید کنیم. به عبارت دیگر الان ۳۰ تا ۴۰ درصد چای تولیدی ایران را مصرف کنندگان داخلی چشم بسته و بدون شک خریداری و مصرف می کنند چون چای کیفیت بسیار بالایی دارد. لذا حتی اگر تولیدات این نوع چای ۵۰ درصد هم رشد کند باز هم در داخل برای آن بازار و مصرف کننده وجود دارد.
رحمت سمیعی در خصوص دلایل کیفی نبودن درصد بالایی از چای ایرانی نیز گفت: درصد بالایی از چای ما کیفی نیست چون باغات احیا نشده و به زراعی صورت نگرفته است؛ یعنی باغات چای ما آباد نشده است چون نه شخم می می زنند، نه کود می دهند، نه هرس می کنند و نه هیچگونه به زراعی علمی انجام می دهند.
وی تصریح کرد: سالها مدیریت های باری به هر جهت دولت سبب شده که کشاورز به قدری متضرر شود که امروز نتواند دل به دولت خوش کند و در باغات چای خود سرمایه گذاری کند. در واقع در حال حاضر هر یک هکتار باغ چای ۳۰ میلیون تومان هزینه به زراعی دارد تا بتواند ظرف ۳ تا ۴ سال مجموعه تولید آن به ۳ برابر برسد.
شرط تولید چای خوب، سودآور ساختن باغات چای است
این مقام مسئول با بیان اینکه تنها از دو روش «افزایش تولید در واحد سطح و افزایش کیفی برگ سبز» می توانیم موفق شویم، افزود: اگر کیفیت برگ سبزی که الان به کارخانه ما می آید و تنها ۱۰ درصد آن به عنوان چای ممتاز است، بالا برود و حجم با کیفیت بیشتری به دست ما برسد ما نیز می توانیم ۳۰ تا ۳۵ درصد را به قیمت چای ممتاز به فروش برسانم. اما تا زمانی که وزارت جهاد کشاورزی این عزم را نداشته باشد که بخواهد باغات را احیا کند به همین روند ادامه می دهیم.
رحمت سمیعی گفت: جالب است بدانید در سال ۸۱ حدود ۷۳ هزار تن تولید داشتیم و الان حجم تولید به ۲۷ هزار تن رسیده است! همچنین در حالی که پیش از این ۳۲ هزار هکتار باغ چای در کشور داشتیم الان به کمتر از ۱۵ هزار هکتار باغ آباد رسیده است.
وی تاکید کرد: این کاهش تولید و کاهش سطح زیر کشت چای، نشان می دهد که نه تنها حمایت دولت را نداشتیم بلکه سیاست های غلط دولت نیز سبب شده که کشاورزان باغات را رها کنند.
رحمت سمیعی در پایان گفت: دولت سالانه ۱۴۰ تا ۱۵۰ میلیارد تومان به صنعت چای کمک می کند اما تنها در راستای ارتقای کمیت است که آن هم چندان موفقیت آمیز نبوده و شاهد هستیم که امسال به میزان ۲هزار تن افزایش داشت و از ۲۵ هزار تن به ۲۷ هزار تن رسیده ایم. در حالی که بایستی کمیت را بالا ببرند و چاره ای نیست جز اینکه باغات آباد شود چون تا باغ سود آور و اقتصادی نباشد نمی توان چای خوب تولید کرد.