موضوع آفت قاچاق بلای خشکبار تولید داخل امشب سوم اسفند ماه در برنامه گفت و گوی ویژه خبری با حضور محسن صفدری مدیر کل دفتر صنایع غیر فلزی وزارت صمت و ارزانی ممقانی رئیس اتحادیه کشوری آجیل و خشکبار مورد بررسی قرار گرفت.
ارزانی رئیس اتحادیه آجیل و خشکبار با اشاره به اینکه با ارز ۴۲۰۰ تومانی تخمه ای وارد شده که انبار تولیدکننده ها پر از همین تخمه هاست گفت: با همین ارز دولتی کشت بادام زمینی هم زمین خورد، لذا در ثبت سفارش واردات تخمه بازار سیاه راه افتاده است .
او با اشاره به اینکه بیش از ۱۵ سال است که واردات تخمه آفتابگردان و تخمه کدوی گوشتی را داریم افزود: علت اصلی واردات استفاده از ارز ۱۲۲۶ تومانی در دولت قبلی و ۴۲۰۰ تومانی در دولت جدید است و این موضوع باعث افزایش واردات شده است. تخمه آفتابگردانی به کشور آورده ایم که مشابه داخلی آن وجود داشته است.
رئیس اتحادیه آجیل و خشکبار با اشاره به اینکه در سال های قبل با ارزش گمرکی ۱۴ درصد و ارز ۱۲۲۶ تومانی و ارز ۴۲۰۰ تومانی بیش از حد واردات تخمه داشتیم افزود: از تیرماه امسال به بعد با ارز نیمایی تخمه آفتابگردان وارد کشور شده است.
ارزانی با اشاره به اینکه واردات با ارز ۴۲۰۰ تومانی باعث شد تا تولید کننده تخمه آفتابگردان محصولش بر روی زمین بماند اظهار داشت: تولید بادام زمینی هم زمین‌گیر شده است. در برهه‌ای به جایی رسیدیم که ۹۰ درصد بادام زمینی مصرفی کشور از چین و هند وارد می‌شد چون ارز آن به صورت یارانه‌ای و واردات با حداقل عوارض گمرکی بود، در حقیقت یارانه به کشاورز چینی و اوکراینی دادیم .
او خاطرنشان کرد: امروز برای هر یورو ۲۵۰۰ تومان در بحث واردات آفتابگردان ثبت سفارش را می فروشند.
ممنوعیت واردات تخمه آفتابگردان آجیلی و روغنی
محسن صفدری مدیر کل دفتر صنایع غیر فلزی وزارت صمت در بخش دیگری از برنامه تصریح کرد: واردات تخمه آفتابگردان آجیلی ممنوع است و این ممنوعیت هنوز هم ادامه دارد . تخمه دانه آفتابگردان روغنی هم از سال های پیش ممنوعیت دارد و همچنان ممنوع است.
او با اشاره به اینکه در سال ۹۷ وزارت صنعت و وزارت جهاد کشاورزی تصمیم بر تفکیک تعرفه گرفتند گفت: این تعرفه جدا شد و تعرفه تخمه آفتابگردان روغنی ممنوع بود و هست و تعرفه تخمه آفتابگردان آجیلی باز شد،اما واردات این محصول از برج ۴ امسال ممنوع شد لذا ثبت سفارش تخمه آفتابگردان آجیلی هم ممنوع اعلام شد.
صفدری با اشاره به اینکه هیچ ارز دولتی و ترجیحی به تخمه آفتابگردان تعلق نگرفته است ادامه داد: حقوق ورودی تخمه آفتابگردان ۵۵ درصد است ، از سال ۹۷ تعرفه را با حقوق ورودی ۵۵ درصد تفکیک کردیم و لذا هیچ ارز ۴۲۰۰ تومانی به آن تعلق نگرفته است.
کیفیت تخمه تولید داخل باید افزایش یابد
او با اشاره به علت اقبال افراد به واردات این محصول گفت: وارد کنندگان بحث کیفیت را مطرح می کنند ، تولیدکنندگان باید مشخصات فنی محصول را پاس کنند اما این در حالی است که آنها این مشخصات را پاس نمی کنند لذا درخواست ما از همه عزیزان کشاورز این است که بر روی کیفیت کار کنند.
مدیر کل دفتر صنایع غیر فلزی وزارت صمت اظهار کرد: وزارت بهداشت و سازمان غذا و دارو برای تمام محصولاتی که در حوزه سلامت تولید می شوند پروانه های ساخت صادر می کنند .
او با بیان اینکه اولویت کالایی تخمه آفتابگردان در رده ۲۵ است و بانک مرکزی فقط به کالا‌هایی که در رده یک باشند ارز دولتی اختصاص می‌دهد گفت: از سال ۹۷ هیچ ارز ۴ هزار و ۲۰۰ تومانی به واردات این محصول اختصاص داده نشده است.
صفدری افزود: یکی از دلایل کاهش مصرف تخمه داخلی شیوع بیماری کرونا و کاهش مصرف محصولات فله‌ای است، اینکه کارخانجات بسته بندی آجیل و خشکبار از محصولات وارداتی استفاده می‌کنند، نشانه کیفیت این محصولات است، زیرا آنها می‌گویند؛ محصولات داخلی مشخصات فنی مورد نظر ما را ندارد، لذا آنچه که درباره فروش ثبت سفارش واردات تخمه آفتابگردان مطرح می‌شود صحت ندارد.
هزار تن کشفیات آجیل و خشکبار قاچاق در ۹ ماه ابتدای سال
حمیدرضا دهقانی نیا سخنگوی ستاد مرکزی مبارزه با قاچاق کالا و ارز نیز گفت: زمانی که در داخل نیاز برای محصولی وجود دارد و ما واردات آن را ممنوع می‌کنیم، زمینه قاچاق آن محصول ایجاد می‌شود، ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز با ممنوعیت واردات بادام هندی مخالف است.
دهقانی نیا با اشاره به اینکه ممکن است حجم قاچاق بادام هندی به کشور به وسیله کوله بری انجام شده باشد افزود: تمیز دادن دو محصول داخلی و وارداتی برای بازرسان ستاد مشکل است، زیرا تولید داخل، شناسنامه دار نیست. در ۹ ماهه نخست امسال هزار تن کشفیات آجیل و خشکبار معادل ۶۰۰ میلیارد ریال داشته ایم، در برخی موارد بروز قاچاق به دلیل سیاستگذاری نادرست در زمینه واردات و ممنوع کردن آن محصول است.
با ممنوعیت واردات بادام هندی مخالف هستیم
چنگیز اسفندیاری مدیرکل دفتر صنایع تبدیلی و غذایی وزارت جهاد کشاورزی نیز با بیان اینکه میزان صادرات خشکبار کشور ۵۰۰ هزار تن معادل ۱.۸ میلیارد دلار در سال است گفت: واردات تخمه آفتابگردان تا سال ۹۶ چهل و چهار هزار تن و در سال ۹۷ سی و هفت هزار تن بود و در ده ماهه نخست امسال نیز ۲۷ هزار تن تخمه آفتابگردان وارد شده است.
او با اشاره به اینکه حدود هزار واحد بسته بندی و تولید آجیل با ظرفیت ۱.۲ میلیون تن در کشور وجود دارد در حالی که تولید داخلی ۷۰ هزار تن و نیاز کشور در این زمینه ۲۰۰ هزار تن است گفت: ثبت سفارش واردات تخمه آفتابگردان امسال مربوط به سال گذشته است، اکنون تولید تخمه آفتابگردان در کشور ۷۵ هزار تن است که در شهرستان خوی ۳۶ هزار تن تولید می‌شود و به واردات ۱۲۰ هزار تن تخمه نیاز است.
اسفندیاری خاطرنشان کرد: به طور مطلق با ارز ۴ هزار و ۲۰۰ تومانی تخمه آفتابگردان وارد نشده است. در پی زنجیره‌ای کردن تولید هستیم و اکنون در صادرات خرما و پسته رتبه نخست دنیا را داریم.
این مقام مسئول افزود: با ممنوعیت واردات بادام هندی مخالف هستیم و باید برای واردات آن به دلیل تولید نشدن این محصول در داخل ساز و کاری ایجاد شود تا از قاچاق این محصول به کشور جلوگیری شود.
او با بیان اینکه اکنون قیمت هر کیلو تخمه آفتابگردان داخلی ۳۱ هزار تومان است افزود: در شهرستان خوی ۳۶ هزار تن تخمه آفتابگردان آجیلی تولید می‌شود و سطح زیر کشت این محصول از ۳۰ هزار هکتار به ۴۴ هزار هکتار رسیده است.