سید حسین سلیمی در مورد وضعیت تجاری ایران و افغانستان اظهار کرد: صادرات به افغانستان در سال ۹۹ به میزان ۲ میلیارد و و ۳۰۵ میلیون و ۵۷۷ هزار دلار و واردات حدود ۱ میلیون و ۸۷۷ هزار دلار بوده است. یعنی ما به ۳ میلیارد دلاری که برای صادرات ایران به افغانستان در سال ۹۹ پیشبینی میشد نرسیدیم.
وی افزود: میزان صادرات ما به افغانستان در سال ۹۹ نسبت به سال ۹۸ از نظر وزنی با افزایش و از نظر ارزشی با کاهش مواجه بوده است. در سال ۹۸ صادرات به این کشور حدود ۲ میلیارد و ۳۶۱ میلیون دلار بوده که در سال ۹۹ به ۲ میلیارد و ۳۰۵ میلیون دلار رسیده است. اما از نظر وزنی صادرات به افغانستان ۱۲ درصد رشد داشته است.
سلیمی همچنین تصریح کرد: کامیونهای ما بین دو هفته تا یک ماه در مرز دوغارون میماندند. چندین مشکل باعث چنین وضعیتی میشد؛ برای مثال مسیر آسفالت وجود نداشت. ولی خوشبختانه استانداری خراسان ورود و راسا این مشکل را حل کرده است.
رییس اتاق مشترک بازرگانی ایران و افغانستان با اشاره به تلاشها در راستای کشت فرامرزی در این کشور گفت: اگر ما بتوانیم کار کشاورزی را در افغانستان رونق دهیم میتوانیم مواد اولیه وارد کنیم. یعنی کشت فرامرزی در افغانستان انجام دهیم تا بتوانیم مواد اولیه مانند چغندر قند وارد کنیم آنها را فرآوری کرده و مثلا شکر تولید و صادر کنیم. کارخانه قند خراسان به علت نبود مواد اولیه با ۲۰ درصد ظرفیت خود کار میکند. بنابراین در حال کار و بررسی روی این موضوع هستیم.
وی افزود: همچنین میتوان دامپروری را نیز در این مناطق رونق داد تا بتوانیم نیازهای خود را تامین کنیم. الان ما از برزیل، آرژانتین و استرالیا گوشت وارد میکنیم، در حالی که افغانستان همسایه ما است و میتوانیم به راحتی از این ظرفیت استفاده کنیم. هم گوشت تولیدی در افغانستان شبیه به گوشت مصرفی ایرانیان است هم کشاورزی در این مناطق رونق پیدا میکند و میتوانیم محصولات آن را وارد کنیم.
سلیمی در ادامه خاطرنشان کرد: ۴۶ درصد واردات افغانستان از ایران است. اگر درآمد آنها افزایش پیدا کند میتوانند خرید بیشتری انجام دهند بنابراین میتوانیم با کشت فرامرزی و دامپروری قدرت خرید آنها را افزایش دهیم.
وی همچنین اضافه کرد: برای این موضوع مذاکراتی هم انجام شده است و یکی از نمایندگان مجلس ایران نیز برای این مسئله به آنجا رفته است و در حال تعریف یک پروژه هستیم.
سلیمی با اشاره به تأثیرات مسائل سیاسی گفت: بعضی از مسائل سیاسی نیز کار را سخت میکنند برای مثال تصمیم آمریکا مبنی بر تخلیه افغانستان باعث ایجاد کشمکشهایی در این کشور شده و در مجموع اختلافات داخلی در افغانستان شدت پیدا کرده است. همه این برنامههای اقتصادی را فقط زمانی میتوانیم در افغانستان پیاده کنیم که ثبات وجود داشته باشد، در زمان درگیری ما نمیتوانیم هیچ نقشی در این کشور داشته باشیم.
وی در پاسخ به سوالی در مورد آتشسوزیها در مرز ایران و افغانستان اظهار کرد: بیشتر کامیونهایی که به افغانستان میروند بیمه ندارند چرا که به علت بیثباتی و جنگ در این کشور شرکتهای بیمه حاضر به بیمه کردن آنها نیستند. به همین علت در آتشسوزی که در مرز ایران و افغانستان شد بیشتر کامیونهایی که آسیب دیدند بیمه نداشتند و پرونده آنها تحت بررسی است تا ببینیم چه کمکی میتوان به آنها کرد. البته خسارات صادرکنندگان ارقام بزرگی نبود ولی به هر حال اگر این کامیونها بیمه میکردند همین خسارت نیز پرداخت میشد. کامیونهایی هم که افغانستان وارد میشوند عموماً کامیونهای کم کیفیتی هستند.
رییس اتاق مشترک بازرگانی ایران و افغانستان در پایان بیان کرد: ما سعی میکنیم که پیش بینی سه میلیارد دلار برای صادرات به افغانستان و گسترش واردات از این کشور را محقق کنیم. کالاهای صادراتی افغانستان به استرالیا و کانادا میرود، چرا ما از این کشور واردات انجام ندهیم؟ از همین روی صحبتهایی در این مورد با وزارت جهاد کشاورزی انجام دادهایم.