بازار آجیل و خشکبار کشور در حالی نوسانات قیمتی را تجربه می کند که این نوسان ها حتی به محصولی همچون تخمه نیز رسیده است و این محصول را در لیست تنقلات لوکس قرار داده است. به طوری که قیمت تخمه آفتابگردان که تا پایان نیمه دوم سال ۹۹ حدود ۳۲هزار تومان بود حال از کیلویی ۷۰هزار تومان هم عبور کرده است.
محمد حسن شمس فرد، رئیس اتحادیه صادرکنندگان خشکبار ایران در خصوص قیمت صادراتی تخمه گفت: با توجه به اینکه صادرات تخمه بسیار کم داریم لذا نوسان قیمتی چندان مشهود نیست با این وجود نوسانات قیمتی این محصول در داخل وجود دارد.
یا نرخ گمرک را پایین بیاورید یا صادرکنندگان موظف به پرداخت ۱۰۰ درصدی ارز صادراتی نکنید
شمس فرد در خصوص دلایل کاهش صادرات خشکبار نیز گفت: ما الان در مورد نرخ گمرک مشکل داریم، به عنوان مثال قیمت برخی ارقام پسته را به ازای هر تن ۸هزار دلار قیمت گذاشته است در صورتی که در خارج از کشور به قیمت ۶هزار و ۵۰۰ دلار از سوی صادرکنندگان ما فروخته می شود؛ یعنی ۱۵۰۰ دلار تفاوت نرخ داریم که صادر کننده باید برود از بازار آزاد ارز خریداری کند و به بانک مرکزی بدهد.
وی ادامه داد: بنابراین به دلیل این تفاوت نرخ گمرک، صادرکنندگان فعلا دست نگه داشته اند و لذا صادرات کمتر صورت می گیرد.
شمس فرد تصریح کرد: چاره کار این است که یا تغییر نرخی در بانک مرکزی داده شود یا نرخ گمرک را پایین بیاورند که با قیمت صادراتی تطبیق یابد و یا به جای اینکه ۱۰۰ درصد ارز صادراتی را به دولت بپردازند صادرکنندگان موظف به پرداخت ۸۰ درصد باشند تا صادرات از سر گرفته شود.
مبنای قیمت گذاری گمرک قیمت آجیل در سطح شهر است
رئیس اتحادیه صادرکنندگان خشکبار ایران با بیان اینکه برای تعیین نرخ صادراتی با ما مشورت می شود اما در نهایت نظر خودشان را اعمال می کنند، افزود: مساله اینجا است که جنس صادراتی با جنسی که در آجیل فروشی های سطح شهر عرضه می شود فرق دارد. به این معنا که پسته ای که ما صادر می کنیم هرگز در آجیل فروشی ها به فروش نمی رود. چون پسته های موجود در مغازه ها درشت و ممتاز و با قیمتی بالای ۲۰۰ هزار تومان فروخته می شود در صورتی که پسته ای که من صادر کننده صادر می کنیم نهایت قیمتی بین ۱۲۰ تا ۱۳۰هزار تومان دارد.
شمس فرد خاطر نشان کرد: مشکل از اینجا نشات می گیرد که کارمندان وزارت جهاد کشاورزی، وزارت صمت، بانک مرکزی و یا گمرک قیمت ها را از آجیل فروشی های سطح شهر می گیرند و بر اساس آن قیمت صادراتی را تعیین می کنند! در حالی که قیمت صادراتی ما به دلیل پایین تر بودن کیفیت آن، بسیار پایین تر از قیمت های سطح شهر است.
هند؛ خریداری اصلی بادام ایرانی
این مقام مسئول گفت: برخلاف پسته، در برخی محصولات مثل بادام روند معکوس است؛ یعنی آنچه صادر می شود با کیفیت تر و گرانتر از بادامی است که در آجیل فروشی های سطح شهر فروخته می شود.
شمس فرد تاکید کرد: بادام در آجیل فروشی ها فروخته می شود غالبا محصول آمریکا است به همین دلیل کاملا خشک، یک شکل و یک سایز است در حالی که بادام صادراتی ما محصول ایران است و لذا کیفیت و قیمت بالاتری دارد.
وی افزود: در حال حاضر هندوستان اصلی ترین خریدار بادام ایران است.
تولید بالای کشمش در ترکیه بازار جهانی کشمش را مختل کرد
این مقام مسئول در خصوص وضعیت بازار جهانی کشمش و مشکلاتی صادراتی آن در سطح بین المللی گفت: سال ۹۹ وضعیت کشمش خوب نبود چون کشور ترکیه که رقیب سرسخت ایران در این محصول است تولید بسیار بالایی داشت که الان روی دست شان مانده است.
شمس فرد تصریح کرد: با وجود تمام مشکلاتی که د فروش محصول کشمش در بازارهای جهانی داشتیم باز هم توانستیم با پایین آوردن قیمت بخش زیادی از تولیدات داخلی را از کشور صادر کنیم. اگرچه هنوز هم ۳۰۰ هزار تن از کشمش سال گذشته به اصطلاح روی زمین مانده است و نتوانسته ایم آن را در بازارهای جهانی عرضه کنیم.
وی تاکید کرد: دلیل دیگر خوب نبودن بازار جهانی کشور بحث همه گیری است که تقریبا بازارها بسته بود و معاملات دچار اختلالاتی شود. با این وجود اگر بانک مرکزی به ما کمک کند امیدواریم که پیش از برداشت محصول در سال جاری، حجم بیشتری از محصول کشمش سال قبل را بتوانیم صادر کنیم.
نوسانات قیمت آجیل در بازارهای جهانی ۴ تا ۵ درصد است
رئیس اتحادیه صادرکنندگان خشکبار ایران در خصوص میزان نوسانات قیمت آجیل در بازارهای بین المللی نیز اظهار داشت: در بازارهای جهانی نوسان قیمت داریم اما بسیار کم است و اصلا قابل مقایسه با جهش های قیمتی بازار داخلی نیست. به طوری که در بازارهای جهانی نوسانات بین ۴ تا ۵ درصد است.
شمس فرد افزود: دلیل کم بودن نوسانات قیمتی آجیل در بازارهای جهانی هم این است که به محض اینکه قیمت از سوی کشور تولیدکننده ای بالا می رود، کشورهای تولیدکننده دیگر محصول خود را عرضه می کند لذا بازار رقابتی است و نمی توانند چندان قیمت ها را افزایش بدهند.
دستگاه های ذیربط نظارتی بر قیمت ها ندارند
این فعال حوزه آجیل و خشکبار خاطر نشان کرد: در حال حاضر پسته اصلی ترین محصول صادراتی ما است و پس از آن نیز دو محصول صادراتی کشمش و خرما قرار دارد.
وی ادامه داد: چهارمین محصول صادراتی ما در بخش آجیل و خشکبار نیز انجیر است که این روزها شاهد هستیم قیمت این محصول در بازار داخلی بسیار نوسان دارد به طوری که قیمت انجیر در بازار بالاتر از ۲۰۰ هزار تومان هم فروخته می شود.
شمس فرد گفت: متاسفانه به دلیل عدم نظارت ارگانهای مسئول، الان هر آجیل فروشی قیمت دلخواه خود را تعیین می کند و محصولات با قیمتهای متفاوت در سطح شهرها عرضه می شود.