وضعیت دامداری‌ها باوجود این مشکلات ریز و درشت مطلوب نیست و امکان دارد در آینده‌ای نه چندان دور اگر چاره‌ای برای رفع مشکلات فعالان این حوزه اندیشیده نشود، این واحدها نیز در صف تعطیلی و ورشکستگی قرار بگیرند و در نهایت این مسئله منجر به بیکاری کارگران شاغل در این واحدها شود.
لبنیات و گوشت قرمز یکی از نیازهای ضروری در سبد کالای خانوارها محسوب می‌شود، افزایش قیمت و کمبود این محصول در بازار می‌تواند سبد تغذیه‌ای خانوارها را با مشکلات جدی مواجه کند، تعطیلی هر دامداری مساوی با کاهش تولید و در نهایت کمبود گوشت و لبنیات در بازار است.
چهارمحال و بختیاری یکی از قطب‌های دامپروری در کشور است، اما این روزها دامداران و واحدهای دامداری حال خوشی ندارند، گلایه‌های این قشر سر به فلک کشیده است، اما انگار گوش شنوایی برای شنیدن مطالبات این قشر وجود ندارد یا اینکه مسئولان کشوری و استانی برنامه چندانی برای حمایت از این قشر ندارند.
دامداران در دام مشکلات
محمود علایی یکی از مدیران عامل مجموعه دامداری در چهارمحال و بختیاری در خصوص مشکلات دامداری‌های استان در گفت‌وگو با ایسنا، اظهار کرد: عمده واحدهای دامداری فعال در این استان کوچک و متوسط هستند و تنها یک واحد دامداری بزرگ در استان وجود دارد، معمولا هزینه‌های تولید در این دامداری‌ها بسیار بالاتر از دامداری‌های بزرگ است.
وی ادامه داد: به‌علت کوچک بودن واحد دامداری، دامداران برای برآورده کردن احتیاجات خود مجبور هستند که هزینه‌های بیش‌تری را پرداخت کنند، زیرا سرمایه آن‌ها نیز محدود است، همچنین تعداد کارگری که در واحدهای کوچک به‌کارگیری می‌شود به نسبت واحدهای بزرگ زیاد است و این مسئله قیمت تمام شده محصول را نیز بالا می‌برد.
علایی با اشاره به اینکه دام‌های موجود در دامداری‌های کوچک معمولا راندمان پایین‌تری نسبت به دام‌های واحدهای بزرگ دارند، خاطرنشان کرد: متوسط شیر تولیدی هر راس دام در واحدهای کوچک روزانه نزدیک به ۳۲ کیلوگرم است، اما در دامداری‌های بزرگ هر دام حدود ۴۲ کیلوگرم شیر تولید می‌کند.
این مدیرعامل واحد دامداری بیان کرد: دولت حدود ۶۰ درصد نهاده موردنیاز دامداری‌ها را با قیمت مصوب در اختیار آن‌ها قرار می‌دهد، خوشبختانه وضعیت تخصیص نهاده نسبت به گذشته بهتر شده است، اما بحث خشکسالی موجب افزایش قیمت علوفه و کاه گندم و جو شده است، برای مثال کاه در سال گذشته با قیمت ۸۰۰ تومان به ازای هر کیلوگرم به‌فروش می‌رسید، اما اکنون قیمت آن حدود سه برابر شده است و با قیمت حداقل ۲۵۰۰ تومان عرضه می‌شود.
وی با بیان اینکه قیمت شیر باوجود افزایش قیمت نهاده و علوفه افزایش چندانی پیدا نکرده است، گفت: اگر روند افزایش قیمت علوفه و کمبود نهاده دامی ادامه پیدا کند، دامداران مجبور می‌شوند دام مولد خود را کشتار کنند، این مسئله باعث کاهش تولید لبنیات و گوشت در کشور خواهد شد و اشتغال پایداری که از طریق این دامداری‌های برای روستائیان ایجاد شده، از بین خواهد رفت.
علایی آزادسازی صادرات محصولات لبنی مانند شیر و کره را راهی برای حمایت دولت از دامداران عنوان کرد و افزود: این مسئله معضل شیر خام را نیز حل می‌کند، همچنین نیاز است که تعرفه صادرات برای پودر شیر نیز حذف شود، در حال حاضر تعرفه آن حدود ۱۶ هزار تومان به ازای هر کیلوگرم است.
این دامدار تاکید کرد: در حال حاضر کاهش بارندگی موجب کاهش تولید یونجه و ذرت علوفه‌ای در کشور شده است، بنابراین دولت می‌تواند با واردات علوفه و یونجه خشک آب مجازی در کشور تولید کند و مشکلات دامداران را نیز برای تامین علوفه موردنیاز برطرف کند، همچنین این کار باعث افزایش تولید شیر و گوشت در کشور خواهد شد.
کمبود و گرانی علوفه و نهاده، دام‌ها را روانه کشتارگاه می‌کند
محسن رضایی مدیرعامل یکی دیگر از مجموعه‌های دامپروری در چهارمحال و بختیاری در گفت‌وگو با ایسنا با اشاره به وضعیت کنونی دامداری‌های استان، اظهار کرد: دولت در سالیان گذشته برای بحث تولید گوشت و لبنیات بر روی مجموعه‌های دامداری در کشور سرمایه‌گذاری کرده است و با حمایت‌های انجام شده صنعت دامپروری به جایگاه کنونی خود رسید، امروز ایران یکی از صادرکنندگان دام به کشورهای خارجی است.
وی افزود: متاسفانه بی‌تدبیری‌های اخیر، کمبود نهاده، گرانی علوفه و .... صنعت دامپرروی را در کشور و بالتبع آن در چهارمحال و بختیاری با مشکلات بسیاری روبرو کرده است، اگر برای بهبود شرایط دامداران چاره‌ای اندیشیده نشود، در آینده باید نیاز کشور به گوشت قرمز و شیر از خارج از کشور تامین شود.
رضایی با بیان اینکه در شرایط فعلی نگهداری دام در دامپروری‌ها برای دامداران مقرون به‌صرفه نیست، گفت: دامداران، گاو شیرده خود را به کشتارگاه می‌دهند، دولت حمایت‌هایی را در بحث تامین نهاده دارد، اما این حمایت‌ها کافی نیست، قیمت علوفه تولیدی در کشور سر به فلک کشیده است.
این دامدار در ادامه با بیان اینکه دلالان در بحث توزیع نهاده‌های دامی در کشور اختلال ایجاد می‌کنند، عنوان کرد: متاسفانه نهاده‌هایی که با ارز دولتی وارد کشور می‌شوند، توسط دلالان در بازار آزاد به‌فروش می‌رسد، گوشت و شیر تولیدی از دامداران با قیمت پایینی خریداری و توسط واسطه‌ها با چند برابر قیمت در بازار عرضه می‌شود.
وی ادامه داد: شیر تولیدی در دامداری‌ها توسط کارخانجات با قیمت پایین خریداری می‌شود و هزینه آن پس از گذشت چند ماه پرداخت می‌شود، در حالیکه قیمت لبنیات تولیدی در این واحدها روزانه تغییر می‌کند، عموما در این فرآیند سود چندانی عاید تولیدکننده نمی‌شود و واسطه‌ها سود می‌برند.
رضایی تاکید کرد: برای قطع دست واسطه‌ها و نظارت بر قیمت‌گذاری لبنیات و گوشت باید نهادهای نظارتی وارد عرضه شوند و اجازه ندهند دامدار متضرر شود.
کمبود علوفه مشهود است/ علوفه وارد خواهد شد
یحیی حسین‌پور مدیرکل امور عشایر چهارمحال و بختیاری با اشاره به اینکه خشکسالی باعث افزایش قیمت علوفه شده است، اظهار کرد: کمبود علوفه در مراتع مشهود است، بنابراین سازمان امور عشایر برای تامین علوفه از خارج از کشور برنامه دارد تا عشایر و دامداران با مشکل مواجه نشوند.
وی بیان کرد: مراتع ضعیف شده‌اند، تغذیه نامناسب دام باعث ایجاد بیماری در آن‌ها و کاهش تولید لبنیات و گوشت قرمز خواهد شد، باید علوفه یارانه‌ای تامین و در اختیار دامدار قرار بگیرد.
حسین‌پور با بیان اینکه طبق برآورد انجام شده در بحث عشایری یک میلیون و ۵۰۰ هزار رأس دام در چهارمحال و بختیاری داریم، اظهار کرد: عشایر ۲۰ درصد گوشت استان، ۳۵ درصد مواداولیه صنایع تبدیلی و ۳۷ هزار تن شیر و لبنیات تولید می‌کنند.
مدیرکل امور عشایر چهارمحال و بختیاری با بیان اینکه برای حمایت از دامداران خرید تضمینی دام مازاد عشایر در دستور کار قرار گرفته است، توضیح داد: مقرر شد یک میلیون رأس دام عشایر با قیمت ۴۵ هزار تومان به ازای هر کیلوگرم در کشور خریداری شود.
دولت برای حمایت از دامداران برنامه دارد
سام مردانی معاون بهبود تولیدات دامی سازمان جهادکشاورزی چهارمحال و بختیاری در گفت‌وگو با ایسنا با بیان اینکه کمبود نهاده، خشکسالی و افزایش قیمت علوفه از عمده مشکلات دامداران در شرایط کنونی است، اظهار کرد: با کاهش بارش در سال زراعی جاری افزایش مجدد قیمت علوفه دور از انتظار نیست.
وی ادامه داد: افزایش هزینه‌های بیمه، دارو، کارگر، آب و برق نیز موجب ایجاد نارضایتی در بین دامداران شده است و همچنین بالتبع آن قیمت تمام شده محصول لبنیات و گوشت قرمز نیز بالا می‌رود، قیمت‌گذاری کنونی شیر و لبنیات موجب می‌شود، تولید حاشیه سود چندانی برای دامدار نداشته باشد و آن‌ها دچار ضرر و زیان شوند.
مردانی افزود: وقتی تولید برای دامدار سود نداشته باشد، تقاضا برای کشتار دام در کشتارگاه بالا می‌رود، عرضه زیاد گوشت قرمز در بازار موجب کاهش مقطعی قیمت گوشت خواهد شد، اما پس از کاهش عرضه مجددا قیمت بالا می‌رود.
معاون بهبود تولیدات دامی سازمان جهادکشاورزی چهارمحال و بختیاری با بیان اینکه مقرر شد برای حمایت از دامداران و تعدیل قیمت در بازار دام مازاد از دامداران توسط پشتیبانی امور دام خریداری و ذخیره‌سازی شود، عنوان کرد: سپس این گوشت در مواقع کمبود در بازار عرضه می‌شود.
وی بیان کرد: وزارت جهادکشاورزی برای حمایت از دامداران پرداخت تسهیلات برای خرید علوفه و نهاده در شرایط کنونی را در دستور کار قرار داده، همچنین اعتباری برای امهال تسهیلات دریافتی پیشنهاد شده است تا شرایط فعلی بتوانند مقاومت کنند، اکثر دامداران در شرایط فعلی دچار آسیب شده‌اند.