گرانی گوشت آن‌هم در قطب تولید گوشت همخوانی ندارد اما وقتی پای دل گفته‌های تولیدکنندگان می‌نشینیم متوجه می‌شویم که این گرانی چندان بی‌حکمت هم نیست زیرا آن‌ها با مشکلات بسیار زیادی دست‌به‌گریبان هستند تنگناهایی که به گفته دامداران، امان آنان را بریده و به مانع بزرگی برای استمرار فعالیت در این بخش تبدیل‌شده است.
بر اساس آمار منتشره کل جمعیت دام موجود در خراسان رضوی هشت میلیون و ۱۴۱ هزار رأس است که ۱۰ درصد جمعیت دامی کشور به ظرفیت ۱۵ میلیون رأس متعلق به این استان هست و سالانه ۷۶ هزار تن گوشت قرمز در این استان تولید می‌شود.
خراسان رضوی در حالی رتبه برتر کشور را در میزان دام و تولید گوشت دارد و تأمین‌کننده گوشت و دام سایر استان‌ها نیز بوده است که امسال دامدارانش به دلیل ناتوانی در سیر کردن شکم دام‌هایشان زانوی غم بغل کرده‌اند.
اگرچه بنا آمار منتشره از طرف مدیریت امور دام سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی در راستای حمایت از تولیدکنندگان در استان از ابتدای سال جاری تاکنون ۱۲۳ هزار تن نهاده‌های دامی شامل جو، ذرت، کنجاله سویا، کنجاله کلزاو سبوس در بین دامداران استان توزیع‌شده است اما تولیدکنندگان مدعی هستند که این میزان نهاده توزیع‌شده به هیچ وجهه جواب گوی نیاز آن‌ها نیست.
گفتنی است افزایش ۱۰۰ تا ۲۰۰ درصدی خوراک دام و مواد اولیه کنسانتره طی یک سال گذشته موجب شده است صنعت دامداری که نقش مهمی در اقتصاد و معیشت خانوارهای روستایی دارد با تنگناهای بسیار دست‌به‌گریبان باشد.
حذف دامداران سنتی
حسین‌علی خین عرب یکی از پرورش‌دهندگان دام سبک می‌گوید: متأسفانه ازآنجاکه دولت بیشتر بر روی واحدهای صنعتی متمرکز است و سهمیه ویژه‌ای را برای آن‌ها در نظر می‌گیرد لذا واحدهای سنتی و پرواربندی به سمت حذف شدن می‌روند.
این دامدار بابیان اینکه واحدهای سنتی پایه اشتغال روستایی هستند و لذا بی‌توجهی به آن آینده تولید گوشت قرمز را به خطر می‌اندازد اظهارمی کند: دولت باید بر اساس طرح پلاک‌کوبی و آماری که در اختیار دارد نهاده‌های دامی را توزیع و در اختیار تولیدکننده قرار دهد.
وی اذعان می‌کند: متأسفانه شغل ما به گونه است که از ابتدای تولید تا فروش با مشکل مواجه هستیم.
وی می‌گوید: در حال حاضر ما در بازار به دنبال تأمین کنسانتره هستیم و لذا وقتی‌که محصول به مرحله فروش می‌رسد تازه با یک سری دیگر مشکلات روبرو می‌شویم.
وی بابیان اینکه گرانی علوفه و کمبود نهاده‌های دولتی بسیاری از دامداران را مجبور کرده تا دام خود را به کشتارگاه بفرستند اظهار می‌کند: حتی هنگام فروش دام هم در حق ما جفا شده و با چک‌های بلندمدت دام سبک را دلالان از ما خریداری می‌کنند.
وی اذعان می‌کند: متأسفانه صنعت دامداری تنها مانده است و در سال موانع زدایی و حمایت با انبوهی از موانع و البته بدون حمایت مواجه شده است.
درگیری دام‌ها با ارز دولتی
در همین راستا رئیس اتحادیه دامداران خراسان رضوی بابیان اینکه به دامداران مقداری نهاده یارانه‌ای از طریق تعاونی‌ها اختصاص داده می‌شود و سایر نیاز خود را به‌ناچار باید از بازار آزاد تهیه کنند ، می‌گوید: این موضوع موجب شده تا به دلیل افزایش قیمت دلار نرخ نهاده‌های دامی و هزینه نگهداری دام به‌شدت افزایش پیدا کند و دیگر این شغل مقرون‌به‌صرفه نباشد.
مجید مهدوی با اشاره به اینکه به افزایش چند برابری نهاده‌های تولید اظهار می‌کند: تا سال گذشته یک کیلو جو را به قیمت کیلویی ۲ هزار تومان برای دامداری خریداری می‌کردیم این در حالی است که در هم‌اکنون قیمت یک کیلو جو به کیلویی ۶ هزار تومان یعنی سه برابر رسید است ولی قیمت شیر و یا گوشت سه برابر نشده است!
وی بابیان اینکه بسیاری از دامداری‌ها در سطح استان به فروش بخشی از دام خود دست‌زده‌اند اظهار می‌کند: یک دامدار که برای تولید زندگی و مال خود را هزینه کرده است هیچ‌وقت راضی نمی‌شود که دامنه کار خود را کم کرده و یا دام خود را بفروشد ولی واقعیت این است که در حال حاضر تمامی واحدهای تولیدی برای سیر کردن شکم دام‌ها مشکل داشته و به دلیل گرانی نهاده‌های دامی قادر به تأمین هزینه آن نیستند.
وی دلیل وفور دام مولد در بازار کشتارگاه‌ها را همین موضوع دانست و گفت: درصورتی‌که دولت حمایت لازم و جدی را از این صنعت در دستور کار قرار ندهد بدون شک اغلب واحدهای تولیدی به تعطیلی کشیده خواهند شد.
مهدوی بابیان اینکه ۷۵ درصد از هزینه‌ها مربوط به تغذیه دام است می‌افزاید: تغذیه گاو شیری در ابعاد صنعتی با کنجاله سویا، ذرت و نهاده‌های وارداتی است و لذا هرگونه نقصان در این راستا بازار را تحت تأثیر قرار می‌دهد.
کمبود علوفه
معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی در خصوص وضعیت شرایط امسال در حوزه کشاورزی و تأثیرات خشک‌سالی اذعان می‌کند: امسال وضعیت مراتع در وضعیت خوبی نیست و لذا بسیاری از دامداران برای تأمین علوفه در مراتع با مشکل جدی مواجه شدند.
غلامحسین ساربان بابیان اینکه پوشش گیاهی مراتع به جهت کاهش بارش‌ها آسیب‌دیده و همین موضوع دامداران را با کمبود علوفه روبرو کرده است به ما می‌گوید: رویش گیاه در فروردین صورت می‌گیرد و گیاه وارد فاز زایشی می‌شود، افزود : با توجه به اینکه در سال‌های گذشته در فروردین بارش‌های زیادی را شاهد بوده‌ایم، امسال طی ۵۰ سال گذشته، کم بارش‌ترین فروردین را تنها با۶.۵ میلی‌متر بارندگی پشت سر گذاشته‌ایم.
وی با اشاره به کاهش بارش‌ها و تأثیر مستقیم آن بر روی تولید اظهار می‌کند : بر اساس پیش‌بینی‌ها به دلیل کاهش بارندگی‌ها در استان ۵۵ درصد در گندم و ۵۲ درصد در جو کاهش تولید وجود خواهد داشت.
وی می‌افزاید: کاهش بارندگی موجب شده تا میزان برداشت گندم، جو، کلزا و زعفران در استان بیش از ۵۰ درصد کاهش یابد.
ساربان با اشاره به این موضوع که متأسفانه واردات نهاده‌های دامی نیز محدودشده و لذا قیمت سه تا پنج برابری سم، کود و تراکتور بر حجم مشکلات کشاورزان و دامداران افزوده است
وی می‌گوید: دامداران هرساله از علوفه مراتع استفاده می‌کردند، اما امسال این علوفه از دست رفت به همین دلیل قیمت نهاده‌های دامی نیز به‌شدت افزایش پیداکرده و بخشی از جو برای تعلیف دام نیز از خارج کشور تأمین نشد.
تخریب مزارع
معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی بابیان اینکه متأسفانه کاهش بارش‌ها اثرات تخریبی قابل‌توجهی بر روی مراتع و مزارع داشته است ادامه می‌دهد: با توجه به افزایش چشمگیر قیمت یونجه، کاه و ذرت علوفه‌ای، بخش دام سبک به‌شدت آسیب‌دیده است.
وی با هشدار نسبت به حذف دام سبک از چرخه تولید اذعان می‌کند: کشتار دام سبک و کاهش تعداد آن در دامداری‌ها در بلندمدت خسارت‌های بسیاری را متوجه ما خواهد کرد که ممکن است تا سال‌ها نتوان این خسارت را جبران کرد.
ساربان بابیان اینکه خشک‌سالی تنها منجر به وارد آمدن خسارت به دامداران نشده بلکه تولیدکنندگان حوزه کشاورزی را نیز تحت تأثیر خود قرار داده است بیان می‌کند: در سال جاری از ۱۴۲ هزار گندم دیم، ۲۰ هزار هکتار و از ۴۵ هزار هکتار جو دیم تنها ۸۵۰۰ هکتار قابل‌برداشت خواهد بود.