الهام حاجی کریمی دبیر میز اوراسیا گفت: شورای‌عالی اتحادیه اقتصادی اوراسیا فهرست جدید کشور‌های برخوردار از تخفیفات تعرفه‌ای این اتحادیه را اعلام کرد که بر اساس آن و با حذف تعدادی از کشور‌های رقیب ایران در این بازار، موقعیت ممتازی را برای کالا‌های صادراتی کشورمان در اوراسیا رقم خواهد زد.
او افزود: طبق آخرین تصمیمات شورای عالی اتحادیه اقتصادی اوراسیا در اکتبر ۲۰۲۰ و پیشنهاد برخی کشور‌های عضو اتحادیه اقتصادی اوراسیا، مقرر شد کشور‌های بهره‌مند از تخفیفات تعرفه‌ای مشترک اتحادیه اقتصادی اوراسیا که در واقع همان نظام عمومی ترجیحات (GSP) روسیه است که بعد از ایجاد اتحادیه اقتصادی اوراسیا به سایر کشور‌های عضو تسری یافته، بازنگری شود و تعداد کشور‌های بهره‌مند از امتیاز محدودتر شود.
وی گفت: در همین چارچوب در تاریخ ۵ مارس ۲۰۲۱ فهرست جدید کشور‌های برخوردار از این تخفیفات تعرفه‌ای تدوین گردید که اخیراً در وبسایت رسمی این اتحادیه نیز منتشر شده است که بر اساس آن، تعداد کشور‌های در حال توسعه مشمول دریافت این تخفیفات تعرفه‌ای از ۱۰۳ کشور به ۲۹ کشور کاهش یافته است و تعداد کشور‌های کمتر توسعه یافته مشمول از ۵۰ به ۴۸ کشور رسیده است.
دبیر میز اوراسیا تاکید کرد: نکته حائز اهمیت در فهرست جدید مربوط به کشور‌های درحال توسعه برخوردار از نظام تخفیف تعرفه گمرکی (تخفیف ۲۵ درصدی) است که ۷۴ کشور از جمله ترکیه، چین، هند، کره جنوبی، کشور‌های عربی حاشیه خلیج فارس، عراق، برزیل، ویتنام، هنگ‌کنگ، اندونزی، لبنان، سنگاپور، تایلند، مالزی که کالا‌های تولیدی آن‌ها می‌توانست رقیب محصولات ایرانی در بازار اوراسیا باشد، حذف شده و از تاریخ ۵ مارس ۲۰۲۱ به بعد از این امتیاز برخوردار نخواهند بود.
حاجی کریمی افزود: این رویداد موقعیت ممتازی را در بازار اوراسیا برای ایران ایجاد خواهد کرد و محصولات ایرانی مشمول تخفیفات از لحاظ قیمت، رقابت پذیری بیشتری را نسبت به کالا‌های سایر کشور‌ها که در این لیست نیستند، خواهند داشت.
وی گفت: طبق قاعده موسوم به ترجیحات مشترک اتحادیه اقتصادی اوراسیا، ۲۵ درصد تخفیف تعرفه‌ای برای حدود ۱۵۰۰ ردیف کالا (کد HS شش رقمی) که عمدتاً محصولات کشاورزی هستند به کشور‌های در حال توسعه تعیین شده، اعطا خواهد شد. البته در خصوص کشور‌های کمتر توسعه یافته فهرست اقلام مشمول تخفیف گسترده‌تر و میزان تخفیف تا حدود تعرفه صفر تعیین شده است.
دبیر میز اوراسیا افزود: در خصوص این اقلام لازم است صادرکنندگان، همچون گذشته فرم‌های گواهی مبداء فرم آ (A) را از طریق اتاق‌های بازرگانی تهران و شهرستان‌ها دریافت کرده و اطلاعات و الزامات مورد نیاز آن از جمله مدارک مربوط به اثبات ایرانی بودن محصول صادراتی و حداقل ۵۰ درصد محتوای داخلی آن را به دقت رعایت و ارائه کنند، همچنین مدارک و اسناد مربوطه را حداقل تا سه سال جهت پاسخگویی به درخواست‌های بررسی احتمالی توسط گمرکات طرف‌های اوراسیایی و اتاق‌های بازرگانی ایران نزد خود نگهدارند.
نظام عمومی ترجیحات (GSP) از سال ۱۹۷۱ و با حمایت آنکتاد (کنفرانس تجارت و توسعه ملل متحد) و در جهت ایجاد فضایی برای توانمندسازی کشور‌های در حال توسعه، به ویژه کمتر توسعه یافته، در تجارت بین الملل و ارتقای سطح توسعه کشور‌ها پایه ریزی شد که طی این نظام کشور‌های توسعه یافته به صورت یکجانبه دسترسی به بازار‌های خود را برای کشور‌های درحال توسعه و کمتر توسعه یافته با ارائه تخفیف‌های تعرفه‌ای یک جانبه در مورد بخش قابل توجهی از اقلام وارداتی خود از این کشور‌ها فراهم می‌کنند.
گفتنی است، در همین چارچوب ارزیابی دوره‌ای در مورد فهرست کشور‌های واجد شرایط برخورداری از این امتیاز صورت می‌گیرد و طبق قواعد هر یک از کشور‌های ارائه دهنده این امتیازات، معیار‌هایی از جمله افزایش درآمد کشور‌ها (درآمد متوسط به بالا) و یا افزایش سهم از تجارت جهانی کشور‌ها می‌تواند منجر به حذف کشور‌ها از فهرست دریافت این امتیاز شوند. در همین چارچوب اتحادیه اروپا که تا فوریه سال ۲۰۱۴ ایران را در فهرست اعطای این امتیازات داشت به دلیل اعلام درآمد بالاتر از متوسط ایران (GDP) توسط بانک جهانی برای سه سال متوالی ایران را از فهرست کشور‌های واجد شرایط دریافت (GSP) حذف کرد.