هرچند در ماههای گذشته روند افزایش قیمت مواد غذایی در بازار ایران سرعت گرفته و برخی کالاهای اساسی با تورم جدی مواجه شدهاند اما بررسیها نشان میدهد که در سطح جهانی نیز به خصوص در دو سال گذشته این روند سرعت گرفته و همین موضوع نگرانیهایی در سطح بین المللی به وجود آورده است.
هرچند روند افزایش قیمت مواد غذایی در سطح جهان در ماههای گذشته قدری ملایمتر شده اما به نظر میرسد برخی عوامل همچنان در این حوزه تاثیراتی منفی خواهند گذاشت. اتاق بازرگانی تهران در گزارش خود چهار عامل تاثیر گذار در این زمینه را تشریح کرده است.
در این بررسی آمده است: هرچند در دوره همه گیری کرونا، بسیاری از محصولات غذایی با افزایش قیمت مواجه شدند اما به نظر میرسد روند افزایش قیمت محصولات غذایی در سال ۲۰۱۸ و پیش از شیوع کرونا آغاز شده است. در تابستان این سال، شیوع تب خوکی آفریقایی در چین باعث تلف شدن ۵۰ درصد از گلهها خوک در این کشور شد و همین موضوع به افزایش قیمت این محصول منجر شد.
پس از آن قیمت تمام شده سایر اقلام گوشتی نیز اوج گرفت و با افزایش قیمت نهادههای دامی این روند سرعت بیشتری پیدا کرد.
دومین عامل تاثیرگذار به دوره شیوع کرونا و اعمال قرنطینه از سوی دولتها باز میگردد که باعث ایجاد اختلال در زنجیرههای تامین مواد غذایی شد. کاهش تقاضا برای خرید غذا در رستورانها و افزایش خرید از خرده فروشیها نیز دیگر عامل تاثیرگذار در این زمینه بود.
سومین عامل تاثیرگذار در این زمینه به افزایش هزینه حمل و نقل باز میگردد. بررسیها نشان میدهد که نرخ حمل و نقل دریایی در طول یک دوره ۱۲ ماهه، دو تا سه برابر شده است. در این حوزه افزایش قیمت سوخت و کمبود راننده کامیون برای جابجایی کالا نقشی کلیدی ایفا کردهاند و افزایش هزینه انتقال غذا از مزرعه به محل مصرف به چالشی جدی در این زمینه بدل شده است.
چهارمین عامل تاثیر گذار در این زمینه نیز به افزایش قیمت تولیدکننده مواد غذایی به بالاترین سطح خود در سالهای گذشته اختصاص دارد. گرم شدن آب و هوای جهان موجب بروز خشکسالی در برخی کشورهای تامین کننده محصول شده و از سوی دیگر نگرانی درباره آینده به افزایش تقاضا منجر شده است و تداوم این شرایط باعث ایجاد این نگرانی شده که در سال جاری میلادی و همچنین سالهای آینده، روند افزایش قیمت محصولات غذایی در سطح جهانی سرعت بگیرد.