میوه های خشک شده یک میان وعده معمولی است و قرن ها است که از آن استفاده می شود. این غذا دارای خواص مفیدی مانند طعم شیرین و ماندگاری طولانی است. بخش عمده ای از تولید میوه خشک انگور خشک شده یا همان کشمش است و پس از آن نیز خرما است. به طوری که در سال زراعی ۲۰۲۰-۲۰۲۱ میزان تولید انگور خشک شده در جهان حدود ۱.۲۴ میلیون تن بوده است و میزان خرمای تولید شده در سطح جهان نیز بالغ بر ۱ میلیون تن بوده است. از سوی دیگر زغال اخته خشک، زرد آلوی خشک (قیسی)، انجیر خشک و آلوی خشک در جایگاه های بعدی قرار گرفته است.
آمارها چه می گویند؟
داده های منتشر شده نشان می دهد که در حال حاضر ایالات متحده و ترکیه بیشترین میزان میوه خشک را تأمین می کنند و در مجموع بیش از ۳۰ درصد از بازار جهانی تولید میوه خشک را در اختیار دارند. این گزارشات همچنین حاکی از این است که ۱۳ درصد بازار جهانی میوه خشک نیز در اختیار کشور ایران است و پس از آن نیز کشورهای عربستان و چین در جایگاه بعدی قرار دارند و به ترتیب سهمی به میزان ۷ و ۵ درصد از بازار جهانی را در اختیار دارند.
از سوی دیگر داده های منتشر شده حاکی از این است که ایالات متحده بیشترین مقدار کشمش را صادر می کند، در حالی که تونس و عربستان سعودی بیشترین مقدار خرما را در سراسر جهان صادر می کنند. علاوه بر این ازبکستان تاکنون بزرگترین صادر کننده زردآلو خشک با ارزش صادرات بالغ بر ۱۶ میلیون دلار در سراسر جهان در سال ۲۰۱۹ بوده است.
بسته بندی مجدد میوه خشک ایران در برخی کشورهای همسایه
حمیدرضا طیب لی، یکی از فعالان صنعت میوه خشک شده در خصوص اصلی ترین چالش های پیش روی صادرکنندگان این حوزه به خبرگزاری بازار می گوید: در ابتدا بدانید که در مورد میوه خشک ایران معمولا یکسری کشورها، مثل کشورهای اروپایی و روسیه، مصرف کننده محسوب می شوند و یکسری کشورها مثل ارمنستان و کردستان عراق واسطه هستند که در آنجا میوه خشک ایران مجددا بسته بندی می شود و به بازارهای جهانی ارسال می شود.
از سوی دیگر بد نیست بدانید که در دنیا روال کار به این نحو است که معمولا با کیفیت ترین ها را بسته بندی می کنند و دست مشتریان می دهند و بی کیفیت ها را فله ای به فروش می رسانند اما در ایران روند کار کاملا برعکس است و غالبا بی کیفیت ترین میوه ها را که دیگر نمی توانند در بازار بفروشند خشک می کنند و به صورت بسته بندی شده می فروشند و محصولات با کیفیت به صورت فله ای بفروش می رسد! لذا در ایران محصولات بسته بندی شده غالبا محصولات ضعیفی است و به همین دلیل محصولات ما در دیگر کشورها بسته بندی می شود.
قیمت میوه خشک ایران در کشورهای مختلف متفاوت است| کشورهای خواهان محصولات لوکس؛ به صرفه ترین بازار برای ارسال میوه خشک
وی در پاسخ به این سوال که قیمت میوه خشک ایران در بازارها و کشورهای مختلف به چه صورت است و صادرات میوه خشک به کدام کشور برای ما به صرفه تر است، نیز می گوید: اگر بخواهیم میوه سیب را مثال بزنیم باید بگویم که الان در ایران قیمت عمده یک کیلوگرم سیب خشک ۱۰۰ هزار تومان است. از سوی دیگر قیمت این محصول ایرانی در ترکیه ۲۵۰ هزار تومان، در اروپا ۵۰۰ تا ۷۰۰ هزار تومان و در آمریکا و کانادا ۸۰۰ هزار تومان تا ۱ میلیون و ۲۰۰ هزار تومان است. بنابراین قیمت میوه خشک ایران نسبت به مکانی که ارائه می شود بسیار تفاوت دارد که امری طبیعی است. چرا که به عنوان مثال ارسال بار به آمریکا و کانادا بسیار سخت است و استانداردهای بسیار سختگیرانه ای دارند لذا قیمت محصولات در این مناطق بالا است.
طیب لی ادامه می دهد: از طرف دیگر بار ارسال شده ایرانی در «ترکیه، روسیه، امارات و عراق» یک دامنه قیمتی دارند و در «عربستان، کویت، قطر، کانادا و آمریکا» نیز در یک دامنه قیمتی دیگر قرار دارد. به این ترتیب اگر میوه خشکی که در ایران تولید می شود در بازار امریکا عرضه شود برای صادر کننده هزار درصد سود دارد، اگر در ترکیه و روسیه عرضه شود ۲۰۰ تا ۳۰۰ درصد سود دارد و اگر در عراق فروخته شود برای صادر کننده ۱۰۰ درصد سود دارد. در واقع در کشورهایی که محصولات لوکستری را در بازارهای خود عرضه می کنند می توان محصول را با قیمت بالاتر و سود بالاتری به فروش
خاورمیانه و اروپا؛ اصلی ترین مصرف کنندگان میوه خشک
گزارشات جهانی منتشر شده همچنین نشان می دهد که خاورمیانه و اروپا مصرف کنندگان اصلی میوه خشک هستند و به ترتیب حدود ۲۹ و ۲۴ درصد از مصرف خشکبار جهانی را به عهده دارد.
این در حالی است که در سال ۲۰۱۹ ارزش بازار جهانی میوه خشک شده بالغ بر ۴۰ میلیارد دلار بوده و همچنین پیش بینی می شود تا پایان سال ۲۰۲۵ به ارزشی بالغ بر ۵۳ میلیارد دلار برسد.