غلامحسین ساربان با بیان اینکه میزان استفاده از سم در تولیدات کشاورزی در اتحادیه اروپا سه برابر بیشتر از بخش کشاورزی خراسان رضوی است، اظهار کرد: در خراسان رضوی به ازای هر هکتار ۷۰۰ گرم سم مصرف میشود اما متاسفانه مشکل ما در افراط و تفریط است. در واقع عدهای سم مصرف نمیکنند و عدهای هم مصرف بالایی دارند.
وی در خصوص دلایل بازگشت محمولههای صادراتی سیب زمینی ایران گفت: برخی از صادرکنندگان تجربه کافی ندارند و ابتدا محموله را به کشوری که قوانین سختگیرانهای ندارد، صادر میکنند ولی پس از صادرات محصول خود از آن کشور به یک کشور دیگر مانند ازبکستان کالایشان برگشت داده میشود.
معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی افزود: به عنوان نمونه برخی فعالان اقتصادی ابتدا محموله صادراتی خود را به ترکمنستان که قوانین سختگیرانهای ندارد، صادر میکنند ولی پس از صدور مجدد محصول از طریق این کشور به ازبکستان کالا برگشت میخورد. نمونه دیگر برگشت خوردن فلفلهای صادراتی از روسیه است. علت این موضوع نیز این است که شاخصهای ارزیابی کشور روسیه تغییر کرده است. در واقع سمومی که در فلفلها به کار گرفته شده در کشور مقابل ثبت نشده و به همین دلیل این موضوع مورد تائیدشان نیست؛ لذا کالا را بازگشت میدهند.
ساربان افزود: در مجموع به دلیل اینکه بخشی از کشورهای عضو اتحادیه اروپا و سایر کشورهای پیشرفته شاخصهای مصرف و کدکس مواد غذایی خود را تغییر دادهاند، در نتیجه صادرات برخی از محصولات کشاورزی کشورمان دچار مشکل شده و بازگشت داده شده است.
وی بیان کرد: تاکنون برای صادارت محصولات کشاورزی در این مقیاس مشکلی ایجاد نمیشد زیرا سرانه مصرف سم در کشور پایین است. علت این مصرف پایین نیز این است که اکثر سموم مورد استفاده وارداتی است و ما تولیدکننده آن نیستیم؛ به همین دلیل مصرف سم بسیار پائین است. تنها گاهی نمونههای افراطی از مصرف سم در کشت برخی محصولات مشاهده میشود. باید توجه داشت در تمام دنیا سم و کود مصرف میشود ولی میزان مصرف آن باید به گونهای باشد که باقی مانده سم و کود در محصول تولید شده پایینتر از سقف مجاز مصرف انسانی باشد. به همین جهت لازم است محصولات کشاورزی پیش از صادرات آزمایش شود.
ساربان افزود: در حال حاضر محصولات تولیدی کشور مشکلی ندارد؛ تنها مساله تغییر کدکس مواد غذایی کشورهای مقابل است؛ به عنوان مثال باقی مانده سموم در محصولات ما برای اتحادیه اروپا به خصوص زعفران از ۴۰ ppb به ۱۰ ppb کاهش یافته و همین موضوع موجب میشود برخی محصولات صادراتی در ارزیابیهای کشورهای اروپایی بیش از حد مجاز سم داشته باشد.
وی تصریح کرد: باید توجه داشت بسیاری از محصولات صادراتی را میتوان بدون سم تولید و صادر کرد اما نکته مهم این است که سم چه زمانی، چه مقدار و چگونه مصرف شود. کشاورزان باید در این خصوص آشنایی و آگاهی لازم را داشته باشند.
معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی با بیان اینکه نحوه استفاده از سموم قوانین خاص خود را دارد، گفت: تمام سمومی که مصرف میشود، دوره کارنس(حداقل زمانی که بین آخرین سمپاشی تا برداشت محصول لازم است رعایت شود تا بقایای سم مورد تجزیه عوامل طبیعی قرار گرفته و مقدار آن در سطح میوهها و سبزیجات کاهش یابد) دارد؛ بر اساس این موضوع قطعا زمانی که از سمی استفاده میشود، تا مدتی نباید محصول جمعآوری و صادر شود.
ساربان با اشاره به اینکه پنج درصد از محصولات خراسان رضوی به صورت ارگانیک تولید میشود، اظهار کرد: در حال حاضر در ۱۷ هزار هکتار از جنگلهای پسته وحشی و همچنین در ۷۰۰۰ هکتار از زمینهای کشت کنجد به صورت دیم، هیچ سم و کودی استفاده نمیشود. این محصولات به صورت طبیعی تولید شده و ارگانیک است.
وی بیان کرد: نباید از یاد برد که برای اینکه غذای مردم دنیا و ۸۰ میلیون جمعیت کشور تامین شود، لازم است سم و کود مصرف شود اما مهم صحیح و در زمان مناسب مصرف کردن آن است. بدون شک محصولات تولید شده با این روش استاندارد و سالم خواهد بود و برای تغذیه انسان مشکلی ندارد.