وجود بیش از هفت میلیون و ۸۰۰ رأس انواع دام در اصفهان با تولید سالانه یک و نیم میلیون تن شیر خام، باعث شده که این استان بتواند رتبه نخست تولید شیر خام در کشور را به دست بیاورد و به عنوان قطب تولید فرآورده های لبنی و دامی در کشور مطرح شود.
هر ساله حدود هشت هزار تن محصولات لبنی از اصفهان به کشورهای اوراسیا صادر می شود و این موضوع باعث شده که اهمیت دامپروری در اصفهان با توجه به تغییرات اقلیمی بیش از گذشته در نظر گرفته شود و این استان حرف های زیادی در این زمینه برای گفتن داشته باشد؛ این در حالی است که یکی از مقاصد بزرگ صادراتی نیز روسیه محسوب می شود.
به اعتقاد کارشناسان با توجه به شرایط امروز اصفهان و با وجود تغییرات اقلیمی که در این استان ایجاد شده گسترش صنعت دامپروری، می تواند فرصت مناسبی برای این استان تلقی شود.
واردات آب مجازی به اصفهان
مهدی بابایی، از جمله فعالان حوزه دامپروری و در پاسخ به این سوال که تا چه حد توسعه دامپروری با توجه به مشکلاتی که اصفهان در حوزه کشاورزی دارد، می تواند موثر باشد، اظهار داشت: عمده خوراکی که به دام ها داده می شود از استان های دیگر به اصفهان وارد می شود و با وجود کم آبی علوفه از خوزستان، کردستان و کرمانشاه تامین و با مدیریت خوب دامداری و تولید شیر انجام می شود.
وی افزود: می توان گفت ما با پرورش دام ها می توانیم آب مجازی وارد استان کنیم، چرا که اقلام خوراکی مورد نیاز از استان های دیگر به اصفهان آورده می شود و قطعاً با توجه به شرایط موجود این موضوع کمک موثری به اصفهان خواهد کرد.
وی گفت: در حال حاضر به لحاظ آماری ۱۷ درصد تولید شیر کشور در اصفهان تولید می شود و این استان بالاترین میزان تولید شیر در کشور را دارد.
فرصتی برای ارزآوری
در این ارتباط مدیر کل دامپزشکی استان اصفهان نیز و در پاسخ به این سوال که مقاصد اصلی صادرات لبنیات چه کشورهایی هستند، اظهار داشت: مقصد اصلی انواع محصول لبنی از این استان به کشورهای عضو اتحادیه اقتصادی اوراسیا شامل پنج کشور ارمنستان، بلاروس، روسیه، قزاقستان و قرقیزستان است که می تواند نقطه مثبتی در صادرات اصفهان باشد.
سید رضا موسوی افزود: در گذشته صادرات فرآورده های لبنی به این شکل نبود، گرچه اکنون با سهولت یافتن صادرات این فرآورده ها فرصت ویژه ای ایجاد شده تا استان اصفهان بتواند در این حوزه موفق عمل کند و در این رابطه ارزآوری معادل ۵.۴ میلیون دلاری برای کشور داشته باشیم. اما میزان صادرات این محصول به ویژه به کشورهای دورتر در جهان بسیار بیش از میزان فعلی می تواند باشد و رسیدن به این امر تنها نیازمند حمایت کافی و برنامه ریزی مسئولان است.
وی تاکید کرد: اصفهان قطب تولیدات دامی با کیفیت در کشور است و صنعت دام و طیور یکی از صنایعی است که می تواند نقش ارزشمندی در اقتصاد اصفهان داشته باشد.
مدیرکل دامپزشکی استان اصفهان بیان کرد: استان اصفهان در عرصه صادرات فرآورده های لبنی از جمله شیرخشک، کره، خامه و پودر آب پنیر بسیار توانمند است و حدود ۴۷۸ هزار تن صادرات در سال گذشته انجام شده است. اکنون در اصفهان بیش از پنج میلیون تن شیر تولید می شود که ۴۳ درصد آن سنتی است و ۵۶ درصد صنعتی است.
در حال حاضر به گفته کارشناسان، اصفهان از جمله استان هایی است که از لحاظ میزان و کیفیت محصولات دامی و طیور کشور رتبه بالایی را دارا است اما لازمه توسعه این صنعت حمایت از تولید کنندگان و توجه به آنها است، چرا که با توسعه این صنعت باید از حالت سنتی به صنعتی ارتقا یابند.
اشتغالزایی در عرصه دامپروری
در همین ارتباط یک کارشناس دامپروری و استاد اقتصاد دانشگاه با اشاره به اینکه سرمایه گذاری بر روی صنعت دامپروری می تواند اقتصاد اصفهان را تغییر دهد، اظهار کرد: با توجه به اینکه این استان تحمل بارگذاری بیشتر برای صنعت را ندارد می توان از طریق دامپروری به اشتغالزایی هم کمک کرد.
اعظم معینی، یکی از ضروریات رسیدن به ثبات در این صنعت را در سایه حمایت از تولیدکنندگان و کنترل هزینه های جانبی آنها مثل نهاده ها دانست و گفت: با توجه به اینکه تمامی دامپروران کشور از این لحاظ با مشکلات جدی روبرو شده اند، دولت باید پا پیش گذاشته و مشکلات دامپروران را حل و فصل کند تا به علت کمبود نهاده ها این صنعت به مشکل نخورد.
وی گفت: بنابراین باید یک استراتژی مشخصی در این ارتباط وجود داشته باشد تا تولیدکنندگان دچار مازاد تولید و کمبود نهاده ها نشوند چرا که نقشی حیاتی در تولید دام و طیور دارند. بنابراین ما باید به این نتیجه برسیم که حمایت از صنعت دام و طیور به نوعی سرمایه گذاری برای اقتصاد است.
دامداران کوچک زیر فشار نهاده ها
این کارشناس ادامه داد: استان اصفهان از نظر میزان و کیفیت، رکورددار تولید شیر و لبنیات کشور است و واحدهای صنعتی و نیمه صنعتی مناسبی در این رابطه دارد که از استانداردهای لازم برخوردار بوده و همین مسأله می تواند به ارتقا صنعت دامپروری در اصفهان و تولید لبنیات و شیر کمک کند. در این راستا زمینه سازی و فراهم سازی زیرساختها برای صادرات و ارزآوری از این طریق باید در برنامه ریزی جدی مسئولان باشد چرا که کیفیت خوب این محصولات موجب شده کشورهای همسایه راغب به خرید این محصولات باشند و این نوع صادرات به دیگر کشورها می تواند توسعه پیدا کند.
در حال حاضر صنعت دامداری کشور با حذف ارز واردات نهاده های دامی و از سوی دیگر با شدت گرفتن بحث خشکسالی در اصفهان و در نتیجه نبود مراتع کافی برای تغذیه دام ها این روزها با مشکلات بسیاری مواجه است. دامداران کوچک به تدریج در حال از بین رفتن و رها کردن شغل خود هستند. بسیاری از فعالان این بخش معتقدند که آزادسازی قیمت ها مشکلات این صنعت را چند برابر کرده است و بخش خصوصی متضرر اصلی این اوضاع است. باید دولت بیش از پیش در رفع مشکلات کمک کند و با تصمیمات خلق الساعه باعث مشکلات بیشتر برای دامداران نشود.