روزهای پایانی آذر با افزایش قیمت گوشت سفید و قرمز مصادف شده است. هر کیلو گوشت گرم مرغ ۹۹، منجمد ۷۸، گوساله ۵۴۰ تا ۵۶۰ و گوسفند ۵۷۰ تا ۷۵۰ هزار تومان به فروش می‌رسد.
بازار کالاهای اساسی
گوشت قرمز: در حالی شاهد افزایش نرخ انواع گوشت در بازار هستیم که مسؤولان و مدیران متولی مرداد ماه قول داده بودند دام پایه پروار وارد و گوشت آن تا آبان ماه به بازار عرضه می‌شود.
در نشست خبری آبان سازمان امور عشایر ایران، اعلام شده بود، در راستای حمایت دولت از عشایر و حفظ دام مولد، طرح تولید قراردادی گوشت دام عشایر در حال انجام است و تا کنون عشایر برای تولید قراردادی یک میلیون و ۴۰۰ هزار رأس دام اعلام آمادگی کرده که این نشان می‌دهد این ظرفیت در جامعه عشایری وجود دارد.
در گزارشی دیگر، مدیرعامل اتحادیه سراسری دامداران کشور در همین ماه (مرداد) اعلام کرده بود، طی تفاهم نامه‌ای که قرار است اتحادیه با شرکت پشتیبانی امور دام داشته باشد، نهاده‌های دامی مورد نیاز از سوی این شرکت تأمین و در اختیار دامداران قرار گیرد. اگر این امور به درستی انجام شود در ۴ تا ۵ ماه آینده، بازار گوشت با محصولات داخلی تأمین می‌شود و نیاز به واردات گوشت منجمد نخواهد بود.
وی با اشاره به دستور خرید دام پایه پروار اظهار کرد که دام سنگین پایه پروار قرار است در وزن‌های مختلف ۲۰۰ تا ۴۰۰ کیلو گرمی خریداری شود.
آمارها چه می‌گوید؟ مقدار تولید گوشت در آبان ۱۴۰۲ نسبت به ماه مشابه سال ۱۴۰۱ برای گوسفند و بره ۴۱ درصد، برای بز و بزغاله ۲۳ درصد، برای گاو و گوساله ۲۳ درصد و برای گاومیش و بچه‌گاومیش ۱۸ درصد کاهش و برای شتر و بچه‌شتر ۴۵ درصد افزایش داشته است.
همچنین نتایج حاصل از این طرح آمارگیری نشان می‌دهد که مقدار عرضه گوشت قرمز در کشتارگاه‌های رسمی کشور در آبان ۱۴۰۲ نسبت به ماه قبل (مهر) در حدود ۴ درصد کاهش داشته است.
گوشت مرغ: مرغداران درباره چرایی افزایش نرخ گوشت مرغ عنوان می‌کنند جوجه‌ریزی تغییری نداشته و از خرداد امسال، ماهانه ۱۲۸ تا ۱۳۲ میلیون قطعه جوجه‌ریزی انجام می‌شود.
به گفته مدیرعامل اتحادیه سراسری مرغداران گوشتی ایران، اتحادیه سراسری مرغداران گوشتی ایران مسؤول تأمین مرغ زنده بوده و در ادامه اینکه پس از ذبح چه اتفاقی رخ می‌دهد با این اتحادیه نیست.
معاون بازرسی و نظارت اتاق اصناف ایران هم درباره افزایش قیمت مرغ اظهار کرد که مطابق رصد و پایش انجام شده در خصوص افزایش قیمت مرغ در بازار مشخص شد مهم‌ترین عامل گرانی عدم توزیع به موقع نهاده‌های دامی با قیمت مصوب از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت بوده است. مرغداران برای تأمین نهاده‌های دامی به بازار آزاد روی آوردند که این امر تأثیر زیادی در افزایش قیمت‌ها از زنجیره تولید تا توزیع شد.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان تهران هم درباره توزیع مرغ عنوان کرد، روزانه ۱۳۰۰ تا ۱۴۰۰ تن گوشت گرم مرغ در سطح شهر تهران و ۱۶ شهرستان تابعه توزیع می‌شود؛ علاوه بر این، روزانه ۳۰۰ تن مرغ منجمد نیز در سطح میادین، فروشگاه‌های زنجیره‌ای و شهرستان‌ها در حال عرضه است و قیمت‌ها تحت نظارت بازرسان قرار دارد.
وی قیمت این کالای پروتئینی را در این میادین ۷۳ تا ۷۸ هزار تومان اعلام کرد.
آمارها چه می‌گوید؟ مقدار عرضه گوشت طیور در آبان ۱۴۰۲ نسبت به ماه مشابه سال قبل برای مرغ ٢٧ درصد، برای بوقلمون ٦٣ درصد و برای بلدرچین ٤٠ درصد افزایش، برای شترمرغ ٥٤ درصد کاهش و برای سایر انواع طیور ٦٢ درصد افزایش داشته است.
همچنین نتایج حاصل از این طرح آمارگیری نشان می‌دهد که مقدار عرضه گوشت طیور در کشتارگاه‌های رسمی کشور در آبان ۱۴۰۲ نسبت به ماه قبل (مهر) در حدود ٦ درصد کاهش داشته است.
نهاده دامی: در پاسخ به کمبود نهاده دامی و افزایش قیمت مرغ، دبیر اتحادیه واردکننده نهاده‌های دامی اظهار کرد، در چند ماه گذشته به دلیل تصمیمات غیرکارشناسی در قیمت گذاری و تأمین نهاده‌های دامی، مشکلاتی در بازار فقط کنجاله سویا، به وجود آمد؛ اما در حال حاضر مشکل رفع شده و در بازار هیچیک از نهاده‌های دامی مشکلی وجود ندارد.
در ۸ ماهه نخست امسال ۱۰ میلیون و ۴۰۰ هزار تن نهاده دامی وارد شده که این عدد سال ۱۴۰۱ معادل ۸ میلیون و ۲۰۰ هزار تن بود؛ بنابراین آمار واردات ۲۶ درصد افزایش را نشان می‌دهد.
لبنیات: مدیرکل دفتر بازرسی و نظارت بر کالاهای اساسی به تولیدکنندگان لبنی گوشزد کرد، تولید محصولات تنظیم بازاری باید تا حد مکفی بازار باشد، به این ترتیب باید ۵۰ درصد ورودی شیر خام به کارخانجات تبدیل به محصولات لبنی شود. همچنین در راستای اجرای نامه شماره ۴۸۴۳۰۲ مورخ ۱۴۰۲/۰۴/۰۴ مدیر کل نظارت بر محصولات و فرآورده‌های دامی سازمان حمایت مصرف کنندگان و تولیدکنندگان مبنی بر رعایت قیمت محصولات لبنی تنظیم بازاری بر پایه قیمت مصوب شیر خام هر کیلو ۱۵۰,۰۰۰ ریال و قیمت‌های ثبت شده در سامانه ۱۲۴ (ماست دبه ۲.۵ کیلو گرمی ۵۹۷۶۰۰ ریال، پنیر یو اف ۴۰۰ گرمی ۴۴۴۰۰۰ ریال، شیر نایلونی ۹۰۰ گرمی کم چرب ۱۸۰,۰۰۰ ریال و شیر یک لیتری کم چرب ۲۱۶,۰۰۰ ریال) و سایر اقلام تا سقف ضرایب معین شده ضروری است قیمت گذاری رعایت شود.
چای: پرونده چای دبش باز است و در صدر خبرهای داخلی قرار دارد. هر روز بخشی از حواشی و گوشه‌های تاریک این برند روشن می‌شود. رئیس اتحادیه تولیدکنندگان و بازرگانان و صنایع بسته بندی چای کشور به نامه ارسالی این اتحادیه به مدیرعامل چای دبش اشاره کرد و گفت که بهمن سال گذشته در دوره هیأت مدیره وقت اتحادیه، اعضا طی نامه‌ای از مدیرعامل چای دبش پیرامون برخی توضیحات دعوت کردند؛ اما وی نپذیرفت.
به گفته وی، در آن زمان بر اساس شواهد و قرائنی چون هنوز موضوع شفاف سازی نشده بود، از مدیرعامل این برند درخواست شد تا در تشکل حاضر شده و به ابهام زدایی برخی مسائل بپردازد که رد کرد.
بازار میوه و توزیع محصول بدون ذکر وزن
توت فرنگی: توت فرنگی گلخانه میوه نوبرانه روزهای پایانی آذر بوده که قیمت بالایی دارد. هر بسته توت فرنگی بدون ذکر وزن آن ۱۰۰ هزار تومان به فروش می‌رسد. عرضه آن محدود انجام می‌شود.
هندوانه: رئیس اتحادیه بارفروشان تهران خبر داد، پس از تأمین بازار شب یلدا قرار است ۹۰ درصد بار هندوانه کشت شده در بوشهر، میناب و... به ترکیه صادر شود. با کاهش مصرف هندوانه در کشور، فقط ۱۰ درصد این محصول آب بر در داخل توزیع می‌شود.
به گفته وی در شهرستان جاسک فقط ۳ هزار هکتار به کشت هندوانه تخصیص یافته که در آینده‌ای نه چندان دور تبعات آن در حوزه آب نمود پیدا می‌کند.
گوجه فرنگی: امسال تولید گوجه فرنگی نسبت سال گذشته روند کاهشی داشت از این رو با ادامه صادرات، از ابتدا آذر شاهد افزایش این محصول تا حدود ۵۰ هزار تومان در هر کیلو بودیم.
سرپرست معاونت توسعه بازرگانی وزارت جهاد کشاورزی در نامه‌ای به رئیس کل گمرک جمهوری اسلامی ایران در خصوص وضع عوارض صادراتی گوجه فرنگی زراعی اعلام کرد تا اطلاع ثانوی ۵۵ درصد است.
به گفته این مسؤول اگر صادرات پیاز هم ممنوع نمی‌شود قیمت آن به ۴۰ هزار تومان می‌رسید. در حال حاضر قیمت پیاز بین ۲۱ تا ۲۸ تومان است.
سیب زمینی: امسال با پیش‌بود کشت سیب‌زمینی مواجه هستیم رویه‌ای که هر سال در یک محصول تکرار می‌شود. در سال جاری بالای ۵.۵ میلیون تن سیب زمینی در کشور کشت شده که بیش از نیاز بازار است. امکان صادرات وجود ندارد زیرا کشت سیب زمینی در جهان روند افزایشی داشته است. به گفته رئیس بارفروشان تهران باید سازمان تعاونی روستایی به موضوع ورود کرده و برای جلوگیری از زیان کشاورزان مازاد تولید خریداری و در صنایع تبدیلی استفاده شود.
اگر این موضوع مدیریت نشود سال آینده دوباره با کمبود ۵۰ درصدی کشت سیب زمینی و بیش‌بود گوجه فرنگی مواجه خواهیم شد.