بازار انواع محصولات پروتئینی همچون مرغ، گوشت قرمز و آبزیان در شرایطی نوسانات قیمتی را از ابتدای سال تجربه می کندکه از یکسو مصرف کنندگان نهایی نسبت به این افزایش قیمت ها معترض هستند و از سوی دیگر صنایعی که این مواد در واقع مواد اولیه مصرفی آنها محسوب می شود به نوعی با این نوسان قیمت ها دچار سردرگمی شده اند.
«مسعود رسولی» دبیر انجمن صنعت بسته بندی گوشت و مواد پروتئینی کشور می گوید: الان ماده اولیه بسیار سخت تامین می شود. در واقع دولت ماده اولیه مصرفی صنعت ما را نرخ گذاری کرده و برای لاشه گوسفند و گوساله و همچنین گوشت مرغ نرخ گذاشته اما با آن نرخ نمی توانیم مواد مورد نیاز را تامین کنیم. این در شرایطی است که نرخ این مواد در بازار فرق دارد اما دولت بر نرخ های اعلامی خود تاکید دارد.
رسولی افزود: در واقع برای صنعت بسته بندی گوشت و دیگر مواد پروتئینی دولت مرغ را کیلویی ۷۰ هزار تومان نرخ گذاری کرده اما مرغ هفتاد هزار تومانی در بازار نیست. با این وجود می گوید محصولات خود را نیز با نرخی که خود تعیین کرده باید عرضه کنیم.
وی افزود: از سوی دیگر گوشت قرمز مصرفی ما را بر اساس گوشت وارداتی قیمت گذاری کرده اما گوشت مصرفی ما را نمی تواند تامین کند.
دبیر انجمن صنعت بسته بندی گوشت و مواد پروتئینی کشور خاطر نشان کرد: مساله اینجا است که وقتی مواد اولیه با نرخ تعیین شده دولت یافت نمی شود نمی توان انتظار داشت ما محصولات را با نرخ مورد نظر انها توزیع کنیم.
نیروی کار؛ چالش اساسی صنایع مختلف
بر اساس این گزارش، صنایع مختلف طی سال های اخیر با چالش دیگری به نام کمبود نیروی کار مواجه است. به طوری که به گفته مدیران کارخانجات مربوطه در شرایطی که فضای کار برای کار کردن مهیا است اما بنا به دلایلی از جمله مکفی نبودن حقوق های تعیین شده از سوی دولت و یا دیگر موارد صنایع غالبا با این مشکل مواجه هستند.
این فعال صنعت بسته بندی گوشت و مواد پروتئینی افزود: در حقیقت مشکل بعدی و نیاز بعدی صنعت ما نیروی کار است که البته منحصر به ما نیست و همه در صنابع مختلف این مشکل را دارند و نیروی کار یافت نمی شود؛ به این معنا که در واقع اصولا الان باید در کارخانجات ما حدود ۳۰ درصد نیروی مار دهه هشتادی، ۳۰ درصد دهه هفتادی، ۲۵ درصد نیروی کار دهه شصتی و ۵درصد هم دهه پنجاهی باشد اما الان حتی ۵ درصد هم دهه هفتاد و هشتادی نیست و اصولا این نسل علاقه ای به کار کردن ندارند.
رسولی در خصوص شرایط حاکم بر این صنعت نیز گفت: متاسفانه در همه صنایع بخش های رسمی در حال از بین رفتن هستند و بخش های غیر رسمی در حال توسعه یافتن هستند. مساله اینجا است که یقه ما که به صورت قانونی ور سمی کار می کنیم را می گیرند و برای محصولات ما نرخ گذاری می کنند اما بر فرض سوپرپروتئینی ها با هر قیمتی بخواهند محصولات خود را عرضه می کنند. در حقیقت در همه صنایع این اتفاق افتاده و یقه کسانی که قانونی و رسمی کار می کنند را می گیرند.
برخی محصولات پروتئینی به دلیل نبود تقاضا دیگر تولید نمی شود
وی همچنین در خصوص میزان تاثیر افزایش قیمت ها بر افت تقاضا نسبت به سال گذشته نیز می گوید: همانطور که می دانید طی دو سه سال اخیر تقاضا بخصوص در مورد گوشت قرمز بسیار کم شده است. ضمن اینکه تقاضا برای مرغ هم به نسبتا کم شده است.
رسولی افزود: در حقیقت برخلاف اینکه دولت می گوید سرانه تولید ۳۰کیلو است اما دولت اتباع خارجی که حتی تا ۱۵میلیون نفر هم تخمین زده می شود را حساب نمی کند و فقط جمعیت ایران را حساب می کند. این در شرایطی است که گوشت مرغ مصارف دیگری هم دارد اما آنها هم محاسبه نمی شود اما واقعیت این است که مصرف مرغ هم بسیار کم شده است.
دبیر انجمن صنعت بسته بندی گوشت و مواد پروتئینی کشور در پایان گفت: با این وجود در مورد گوشت قرمز در صنعت ما مصرف گوشت به شدت کم شده، است. به نحوی که یکسری از محصولات و فراورده های گوشتی که قیمت ها بالاتر از دیگر محصولات است، مثل یکسری سوسیس کالباس ها، شاهد هستیم که شرکت ها دیگر آنها را تولید نمی کنند چون سفارشی از بازار روانه کارخانجات نمی شود.
گفتنی است در حوزه تولید گوشت مرغ در سال ۲۰۲۳ کشورهای «ایالات متحده، برزیل، چین، اروپا، روسیه، مکزیک، تایلند، ترکیه، آرژانتین، کلمبیا و پرو» به ترتیب بیشترین تولید را رقم زده اند. از سوی دیگر در حوزه تولید گوشت قرمز نیز ایالات متحده و برزیل جزو پیشرو ها هستند به نحوی که طبق داده های آماری جهانی در سال ۲۰۲۳، برآورده شده که برزیل حدود ۱۰.۵۷ میلیون تن گوشت گاو و گوساله تولید کرد که این کشور را به دومین تولیدکننده بزرگ گوشت گاو در سراسر جهان تبدیل می‌کند.
نکته جالب توجه اینکه داده های جهانی استاتیستا همچنین حاکی از این است که انتظار می رود تا سال ۲۰۲۷ ارزش بازار صنعت گوشت به بیش از ۱.۳ تریلیون دلار برسد. آن هم در شرایطی که در سال ۲۰۲۲ ایالات متحده بالاترین درآمد را از محصولات گوشتی، سویس و کالباس داشته است و در آمدی بالغ بر ۳۸ میلیارد دلار را در این بخش رقم زده است و از آن طرف آلمان نیز به عنوان دومین کشور در حوزه درآمد حاصل از محصولات گوشتی، سویس و کالباس نیز درآمدی بالغ بر ۳۳ میلیارد دلار را به ثبت رسانده و پس از آن نیز کشورهای فرنسه، روسیه و مکزیک در جایگاه های بعدی جای گرفته اند.