تشخیص سلامت مواد غذایی نیازمند توجه به جزئیات و آگاهی از
استانداردهای کیفی است. با کسب دانش کافی در این زمینه و استفاده از روش‌های ذکر
شده، می‌توان انتخاب‌های آگاهانه‌تری داشت و سلامت خود و خانواده را تضمین کرد.
فناوری‌های جدید نیز به کمک مصرف‌کنندگان آمده است تا بتوانند با اطمینان بیشتری
محصولات سالم و با کیفیت را شناسایی کنند.
اصول کلی تشخیص سلامت مواد
غذایی
خواندن برچسب مواد غذایی
- ترکیبات: هرچه لیست
مواد تشکیل‌دهنده کوتاه‌تر و قابل فهم‌تر باشد، معمولاً محصول سالم‌تر است.
- مواد نگهدارنده:
وجود مواد نگهدارنده با کدهای E می‌تواند
نشان‌دهنده فرآوری بیشتر باشد.
برخی مواد افزودنی دارای کد E هستند. هر کد مربوط
به نوع خاصی از مواد نگهدارنده، رنگ‌های غذایی، و یا تثبیت‌کننده‌ها است.
مثال:
E100: رنگ زرد طبیعی
E200: ماده نگهدارنده
E621: افزودنی مونو سدیم گلوتامات (MSG)
- میزان قند، نمک و چربی:
مقادیر پایین‌تر این مواد معمولاً نشانه سالم‌تر بودن محصول است.
- ارزش غذایی:
بررسی کالری، پروتئین، کربوهیدرات، فیبر و ویتامین‌های موجود.
ظاهر محصولات غذایی
- میوه و سبزیجات:
ظاهر طبیعی، بدون لکه‌های غیرعادی و آسیب‌دیدگی
- گوشت: رنگ طبیعی،
بدون بوی نامطبوع و لزجی
- محصولات لبنی:
بافت یکنواخت، بدون تغییر رنگ یا بوی نامطبوع
- غلات و حبوبات: عدم
وجود حشرات، کپک یا رطوبت غیرعادی
روش‌های تشخیص سلامت در گروه‌های غذایی مختلف
میوه و سبزیجات
- بررسی تازگی:
- رنگ زنده و
طبیعی
- بافت محکم و
سفت (نه خیلی نرم یا چروکیده)
- عطر و بوی
طبیعی
- تشخیص محصولات ارگانیک:
- کد شناسایی
محصولات ارگانیک
- گواهی‌نامه‌های
معتبر ارگانیک
- شناسایی آفت‌کش‌ها:
- شستشوی صحیح
با آب و محلول جوش شیرین
- استفاده از
محلول‌های تجاری مخصوص شستشوی سموم
گوشت و محصولات پروتئینی
- گوشت قرمز:
- رنگ قرمز روشن (نه قهوه‌ای تیره)
- بافت محکم که با فشار انگشت به حالت اول برگردد
- بدون بوی نامطبوع
- مرغ و ماکیان:
- پوست صاف و بدون تغییر رنگ
- بدون بوی نامطبوع
- رنگ صورتی متمایل به سفید
- ماهی و غذاهای دریایی:
- چشم‌های شفاف و برآمده
- آبشش‌های قرمز روشن
- بوی طبیعی دریا (نه بوی تند آمونیاک)
- بافت سفت و الاستیک
لبنیات
- شیر:
- رنگ سفید یکدست
- بدون لخته یا تغییر قوام
- طعم و بوی طبیعی
- پنیر:
- کپک‌های غیرطبیعی (به استثنای پنیرهای کپکی خاص)
- بافت و رنگ مناسب با نوع پنیر
- ماست:
- قوام یکنواخت
- بدون کپک و جدا شدن آب بیش از حد
غلات و نان
- برنج:
- دانه‌های سالم و یکدست
- بدون حشره و آفت
- بدون بوی کهنگی
- نان:
- بافت مناسب با نوع نان
- بدون کپک و لکه‌های رنگی
- بوی طبیعی خمیر و پخت
تکنولوژی‌های نوین در تشخیص سلامت مواد غذایی
اپلیکیشن‌های هوشمند
- اسکن بارکد محصولات و دریافت اطلاعات تغذیه‌ای
- تشخیص افزودنی‌های مضر
- رتبه‌بندی محصولات براساس ارزش غذایی
سنسورهای تشخیص کیفیت
- دستگاه‌های قابل حمل سنجش نیترات در سبزیجات
- سنسورهای تشخیص تازگی گوشت و ماهی
- گجت‌های اندازه‌گیری قند و مواد افزودنی
شناسایی محصولات تراریخته (GMO)
- کدهای شناسایی روی برچسب محصولات
- اپلیکیشن‌های تشخیص محصولات تراریخته
- منابع آنلاین برای شناسایی شرکت‌های تولیدکننده
محصولات غیرتراریخته
نکات عملی برای خرید مواد غذایی سالم
- خرید از منابع معتبر و فروشگاه‌های با استانداردهای
بالای بهداشتی
- توجه به تاریخ تولید و انقضای محصولات
- آشنایی با استانداردهای ملی و بین‌المللی مواد غذایی
- خرید محصولات فصلی و محلی در صورت امکان
- پرهیز از محصولات با بسته‌بندی آسیب‌دیده
نگهداری صحیح مواد غذایی
- دمای مناسب نگهداری انواع مواد غذایی
- جداسازی مواد غذایی خام و پخته
- استفاده از ظروف مناسب برای نگهداری
- رعایت زنجیره سرد برای محصولات یخچالی و فریزری