با توجه به بحرانی بودن شرایط منابع آبی کشور و اختلاف چشمگیر مصرف آب برای کشت محصولات سبزی و صیفی در فضای گلخانه نسبت به فضای باز، توسعه کشت محصولات گلخانه ای یکی از سیاست های جدی وزارت جهاد است.
کشت گلخانه ای به دلیل تاثیر فراوان در کاهش مصرف آب، افزایش بهره وری محصول و کاهش خسارت های ناشی از بارندگی و حوادث غیرمترقبه به عنوان بهترین گزینه برای کشاورزان محسوب می شود.
در برنامه هفتم بر اصلاح الگوی مصرف آب در بخش کشاورزی تاکید و مقرر شده است که مصرف آب به ۶۵ میلیارد متر مکعب برسد که دستیابی به این امر تنها از طریق توسعه کشت گلخانه و اصلاح شیوه های آبیاری امکان پذیر است چراکه براساس آمارهای اعلامی برای تولید محصولات صیفی در فضای گلخانه نسبت به فضای باز ۲۵ تا ۳۰ درصد کاهش مصرف آب را داریم.
بسیاری از کارشناسان براین باورند که برای گذر از بحران کمبود آب کشاورزی و افزایش تولید محصولات و توسعه بخش کشاورزی در برابر محدودیت آب باید به سمت کشت گلخانهای حرکت کنیم تا آب موجود را مدیریت کنیم.
توسعه گلخانه راهی برای رفع ناترازی ها و کمبود آب
عبدالرحمن حسینی فر رئیس انجمن گلخانه سازان کشور گفت: با توجه به شرایط بارش امسال، وزارت نیرو برای رفع ناترازی ها نصف سال گذشته آب به وزارت جهاد تخصیص داد که براین اساس نقش گلخانه ها برجسته تر می شود.
وی توسعه گلخانه و ایجاد سایبان را راهکار برون رفت جبران کمبود منابع آب و رفع ناترازی ها و حفظ باغات اعلام کرد و افزود: با توجه به آنکه امکان تامین سبزی و صیفی در فضای گلخانه وجود دارد، به همین خاطر امسال تمرکز بر گلخانه و سایه بان تابع اقلیم است، گلخانه هایی بدون هیچ هزینه ای برای سیستم گرمایشی و سرمایشی تولید سبزی و صیفی می کنند.
حسینی فر ادامه داد: گلخانه های مدرن به سبب بهره وری بالا، با برق و گاز کمی که در اختیار دارند، محصولات باکیفیت تولید می کنند به طوریکه قابل رقابت با بازارهای جهانی است و برگشت سرمایه دارد.
رئیس انجمن گلخانه سازان گفت: دولت از نظر تسهیلات منابع مالی ندارد، اما بدلیل شرایط اقلیم و کاهش بارش ها قرار است بودجه ای که در اختیار دارد به گلخانه تخصیص دهد چراکه می تواند به معضلات رفع ناترازی کمک کند.
توسعه کشت گلخانه با هدف خودکفایی محصولات اساسی دنبال می شود
در ادامه محمدشفیع ملک زاده رئیس اسبق نظام صنفی کشاورزی و کارشناس کشاورزی گفت: بیش از یک تا ۲ دهه است که رویکرد و سیاست دولت برآن است که کشاورزی را از فضای باز به سمت گلخانه سوق دهد تا علاوه بر کشاورزی اقتصادی در آینده، مصرف بهینه آب و منابع خاکی را داشته باشیم.
به گفته وی، در راستای تحقق شعار سال در بخش تولید، اقتصادی کردن کشاورزی، افزایش عملکرد در واحد سطح و مصرف بهینه آب و خاک باید در دستور کار قرار بگیرد که متاسفانه عزم جدی برای آن وجود ندارد.
ملک زاده ادامه داد: در هریک از شهرها، تقاضا و سرمایه گذار برای توسعه گلخانه وجود دارد، اما سرمایه گذار انتظار دارد که دولت حمایت های لازم مبنی بر تسهیلات بدون بهره یا کم بهره در اختیار کشاورز قرار دهد، در غیراین صورت امکان تحقق وجود ندارد.
کارشناس کشاورزی با بیان اینکه ظرفیت و پتانسیل توسعه گلخانه در کشور وجود دارد، گفت: در شرایط بحران کنونی آب، توسعه گلخانه و انتقال محصولات سبزی و صیفی به فضای گلخانه و اختصاص کشت فضای باز به محیط باز در رسیدن به خودکفایی تاثیر بسزایی دارد و تنها برای تحقق این امر نیاز است که زیرساخت های لازم در ارتباط با زنجیره تامین، تولید و ارزش و همچنین توسعه صنایع تبدیلی و ایجاد. برند فراهم شود.
با توجه به شرایط فعلی کشور و مشکلات کم آبی، چاره ای جزء مصرف بهینه آب و توسعه کشت گلخانه نداریم، در غیراین صورت بدلیل محدودیت منابع آب امکان توسعه بخش کشاورزی و خودکفایی وجود ندارد.