امروزه امنیت غذایی، قدرتمندترین سلاح مقابله با تهدیدهای خارجی به حساب میآید زیرا کشوری که بتواند غذای مردم را با اتکاء توان و ظرفیت داخل تامین کند هیچ تهدیدی کارساز نخواهد بود.
تامین غذا در بخش کشاورزی زمانی ارزش چند برابر پیدا میکند که بدانیم منابعی مانند آب و خاک محدود و سال به سال کمتر میشود و در کنار آن عوامل دیگری مانند تغییر آب و هوا و اقلیم و گرم شدن زمین نیز شرایط تولید را سال به سال بدتر میکند.
تولید با چنین وضعیتی باید جوابگوی جمعیت رو به فزونی باشد که بر اساس پیشبینی سازمان خواروبار جهانی در 40 سال آینده به 9 میلیارد یعنی 1.5 میلیارد نفر بیش از رقم فعلی خواهد رسید.
بنابراین هر افزایشی در تولید محصولات کشاورزی نتیجه غلبه بر مسائل و مشکلات محدودکننده تولید داخلی و جهانی است و در دیگر سو نوید غلبه بر مشکلات اقتصادی و حتی موانع سیاسی است.
محصول کشاورزی با موهبت الهی آب و خاک بدست میآید و ارز حاصل از آن از دل خاک با عرق جبین کشاورز بیرون کشیده و به اقتصاد کشور تزریق میشود، چنین ارزی است که چرخ اقتصاد را میچرخاند، این ارزها حاصل سفتهبازی، دلالی، دلار و سکهفروشی نیست که یک شبه و بدون زحمت بدست آید که صدالبته بادآورده را باد میبرد.
پشت تولید محصولات کشاورزی بعد از موهبت الهی آب و خاک و هوا، دستهای پینه بسته پدر خانواده، تلاش شبانه روزی زن و بچه و مسنترین فرد خانواده وجوددارد که حتی با فعالیت طاقتفرسا زیر آفتاب داغ تابستان نیز روزهدارند، آفتاب داغ و سوزانی که بسیاری از ما حتی طاقت ایستادن لحظهای زیر آن را نداریم، این تولید با برکت است زیرا خداوند گفته است که چنین باشد.
ناصر توکلی معاون امور تولیدات گیاهی وزیر جهادکشاورزی است از آنجایی که تولید انواع محصولات زراعی و باغی کشور در این معاونت مدیریت میشود، گفتوگویی با او انجام دادیم تا از آخرین وضعیت تولید محصولات زراعی و باغی کشور باخبر شویم.
توکلی در باره تولید محصولات کشاورزی گفت: علیرغم اینکه کشور ایران در کمربند خشکی قرار گرفته و میزان بارندگی در کشور حدود یک سوم میانگین جهانی است و حتی امسال به 220 میلیمتر نیز نرسید اما میزان تولید محصولات کشاورزی از روند مطلوبی برخوردار بود.
معاون امور تولیدات گیاهی وزیر جهادکشاورزی افزود: مجموع تولیدات زراعی و باغی در سال زراعی 1391 به بیش از 101 میلیون تن رسید که حدود 7% نسبت به سال 1390 افزایش تولید نشان میدهد، و پیشبینی میشود در سال زراعی 1392 تولید به میزان 106 میلیون تن با 5% افزایش نسبت به سال 1391 برسد.
توکلی تاثیر شرایط نامناسب اقلیمی در کنار عدم تامین بموقع و کافی نهادههای کشاورزی در سال جاری را از موانع تولید عنوان کرد که با اعمال مدیریت صحیح و اصولی از طرف کشاورزان در امر تولید؛ منجر به کاهش نقش اثرات نامطلوب شرایط اقلیمی و سایر موارد شد.
*پیش بینی تولید 12.2 میلیون تن گندم
وی با اشاره به میزان تولید محصولات کشاورزی گفت: از سطح 6.6 میلیون هکتار زیر کشت اراضی گندم آبی و دیم در سالجاری، پیشبینی میشود بیش از 12.2 میلیون تن محصول گندم تولید شود.
*خرید 6.7 میلیون تن گندم توسط بخش دولتی و خصوصی
توکلی افزود: تا این تاریخ بیش از 6.7 میلیون تن گندم مازاد بر مصرف کشاورزان توسط بخش دولتی و خصوص خریداری شده است. این در حالیست که مشکلات زیادی در مرحله خرید از جمله تاخیر در ترمیم قیمت تضمینی، عدم تامین منابع اعتباری کافی برای خرید در کنار تاخیر پرداخت به موقع بهای گندم موجب عدم تمایل کشاورزان به فروش محصول خود به دولت شده است.
*افزایش 10 درصدی تولید محصولات علوفهای نسبت به سال گذشته
وی ادامه داد: برای تامین خوراک دام و طیور بر اساس برنامهریزی بعمل آمده پیشبینی میشود بیش از 19.4 میلیون تن محصولات علوفهای شامل 13 میلیون تن ذرت علوفهای 3.7 میلیون تن جو و 2.66 میلیون تن ذرت دانهای تولید شود که در این صورت 10 درصد نسبت به سال 1391 افزایش تولید خواهیم داشت.
*پیشبینی تولید 840 هزار تن حبوبات/تامین داخل و صادرات
توکلی با پیش بینی تولید حبوبات درسال جاری گفت: تولید به 840 هزار تن خواهد رسید که بیش از 40 هزار تن نسبت به سال 1391 افزایش خواهد داشت، که این امر ضمن تامین نیاز داخلی کشور موجب میگردد که مقداری هم به خارج کشور صادر شود.
*افزایش 40 درصدی تولید واردات دانههای روغنی و کاش وابستگی به واردات
معاون وزیر جهاد کشاورزی گفت: در سالجاری 532 هزار تن محصولات دانههای روغنی تولید میشود که نسبت به سال قبل 40 درصد افزایش خواهیم داشت و امر وابستگی به واردات را کاهش خواهد داد.
وی ادامه داد: با برنامهریزیهای انجام شده برای توسعه الگوی کشت مناسب، امکانات افزایش سطح کشت دانههای روغنی مقدور شده؛ به طوریکه طی سالهای آتی به تدریج زمینه وابستگی به واردات روغن کاهش مییابد.
*افزایش تولید چغندرقند و نیشکر
توکلی در خصوص تولید دو محصول اساسی چغندرقند و نیشکر گفت:در سال جاری مقدار 4.3 میلیون تن تولید چغندرقند پیشبینی میشود که نسبت به سال 1391 به میزان 5.4 درصد افزایش خواهیم داشت.
وی ادامه داد:همچنین در تولید نیشکر نیز با تولید 6.3 میلیون تن با رشدی بالغ بر 16 درصد نسبت به سال 1391 خواهیم رسید این در حالی است که در سال جاری کمبود منابع آب، افزایش شوری آب و خاک در منطقه زیر کشت نیشکر موجبات تاخیر در مراحل رشد را ایجاد کرده است.
*صادرات 70 هزار تن سیبزمینی در 4 ماهه اول سال
معاون امور تولیدات گیاهی وزیر جهاد کشاورزی گفت:میزان تولید سیبزمینی در کشور نیز همچنان بیشتر از نیاز مصرف داخلی صورت گرفته است بطوریکه با تولید 4.6 میلیون تن از سطح 150 هزار هکتاری این محصول در چهار ماهه اول سال؛ امکان صادرات حدود 70 هزار تن را میسر نموده است.
توکلی ادامه داد:تولید پیاز نیز در چهار ماه اول سالجاری 2.24 میلیون تن بوده است که از این میزان حدود 49 هزار تن به کشورهای دیگر صادرات گردیده است.
*پیش بینی صادرات یک میلیون تن گوجهفرنگی
وی افزود: تولید گوجه فرنگی با سطح 147 هزار هکتاری به 5.8 میلیون تن خواهد رسید که امکان صادرات بیش از یک میلیون تن آن وجود دارد و تاکنون نیز به مقدار 28.7 هزار تن محصولات فراروی شده گوجه فرنگی (بصورت رب گوجه فرنگی) صادر شده است.
*افزایش 4.5 برابری محصولات باغی در 32 سال گذشته
معاون وزیر جهاد کشاورزی با بیان مزیت کشور در تولید محصولات باغبانی گفت: سطح زیر کشت باغات میوه در سال 1360 حدود 630 هزار هکتار و تولید در حدود 4 میلیون تن بود، در سال 1391 سطح باغات به 2.7 میلیون هکتار و تولید میوه به بیش از 18 میلیون تن رسیده است.
وی ادامه داد: به عبارتی سطح زیر کشت تاکنون به بیش از 4 برابر و میزان تولید به 4.5 برابر بالغ شده است.
*ایران اولین تولید کننده میوه در خاورمیانه و دهمین در دنیا
به گفته توکلی ایران اولین تولید کننده میوه در منطقه شمال آفریقا و خاورمیانه باشد و جزء 10 کشور عمده تولید کننده میوه دنیا نیز میباشد و طی سالهای گذشته کشورمان از وارد کننده عمده میوه به یکی از صادر کنندگان میوه تبدیل شده است.
*رشد 15 درصدی صادرات میوه
وی ادامه داد: بر اساس آمار گمرک، میزان صادرات انواع محصولات باغات در سال 1391 به 2.7 میلیارد رسیده که نسبت به سال گذشته در حدود 15 درصد افزایش داشته است.
*برنامه تولید 1404 چگونه محقق میشود؟
توکلی گفت: براساس پیشبینی به عمل آمده در برنامه 1404 سطح زیر کشت باغات به حدود 3.2 میلیون هکتار و تولید نیز به حدود 29 میلیون تن بالغ شود بخش زیادی از این افزایش تولید با اجرای پروژههای اصلاح و نوسازی و مدیریت باغهای درجه 2 ، حاصل میشود از سوی دیگر با توجه به تامین نیاز داخل، جهت گیری در توسعه محصولات صادراتی و دارای مزیت رقابتی صورت میپذیرد.
*پیش بینی تولید 19 میلیون تن محصول باغی
معاون امور تولیدات گیاهی وزیر جهاد کشاورزی پیشبینی کرد تولید محصولات باغی در سال 1392 نیز به 19 میلیون تن بالغ گردد.
فارس