طی ماه‌های گذشته مرغداران با مشکلات کمبود خوراک و افزایش قیمت نهاده و بالا رفتن هزینه تمام شده تولید مواجه هستند و مرغ تولیدی را با یک هزار تومان قیمت پایین‌تر از هزینه تمام شده در بازار می‌فروشند، این وضعیت به حدی پیش رفته است که به گفته آنها بیم آن می‌رود، در ماه‌های بعد میزان جوجه‌ریزی و تولید کاهش یابد و با افزایش مصرف در نیمه دوم سال قیمت افزایش یابد.
مشکل از آنجا شروع شد که طی ماهه گذشته بانک مرکزی نرخ ارز مرجع را از 1226 به 2477 تومان تغییر داد این مسئله سبب شد، تا واردکنندگان نهاده که از ماه‌ها پیش به خیال ارز مرجع 1226 نهاده خوراک طیور سفارش داده بودند، اما دولت برای ترخیص این محموله‌ها ارز 2477 تومان به آنها می‌دهد.
محموله‌های نهاده طیور از 4 ماه پیش به تعداد 26 کشتی وارد کشور شده و در بنادر جنوب کشور لنگر انداخته است. با تغییر سیاست بانک مرکزی مشکل ترخیص نهاده‌ها آغاز شد، اگرچه بعدا اعلام شد مابه‌التفاوت این دو نرخ به واردکنندگان پرداخت خواهد شد، اما هیچ وقت به زمان پرداخت آن اشاره نشد و حتی دستورالعمل صریح و روشنی نیز در این زمینه ابلاغ نشد تا همچنان ترخیص نهاده با مشکل همراه باشد.
ادامه این روند از 4 ماه پیش باعث شد قیمت نهاده در بازار بیش از 30 درصد افزایش پیدا کند از آنجایی که 70 درصد محصولات پروتئینی به قیمت نهاده مرتبط است، قیمت این گونه محصولات نیز در بازار افزایش یافت. اما همچنان تولیدکنندگان معتقدند قیمت فروش آنها بسیار پائین‌تر از قیمت تمام شده است.
حسین مقدم‌نیا مدیرعامل اتحادیه سراسری مرغداران معتقد است، قیمت منطقی مرغ در حال حاضر کیلویی 7 هزار تومان است، اما تولیدکنندگان 6 هزار تومان می‌فروشند.
این مقام مسئول می‌گوید، ادامه این روند تولید را در ماه‌های آینده تحت‌الشعاع قرار خواهد داد و با کاهش تولید و افزایش تقاضا در نیمه دوم سال احتمال افزایش قیمت وجود دارد.
به هرحال کمبود نهاده و افزایش قیمت آن در بازار به دلیل نبود استراتژی روشن و مشخص در قبال ترخیص و تأمین نهاده‌ها مشکل عمده‌ای برای تولیدکنندگان شده است.
*جوجه‌ها منتظر ارز نمی‌مانند، آنها خوراک می‌خواهند
مقدم‌نیا می‌گوید، جوجه‌های مرغ منتظر ارز 1226 یا 2477 نمی‌مانند، آنها باید به هر طریق در طول روز خوراک بخورند تا غذای سفره ما شوند.
وی می‌گوید، دولت به هر طریق در نخستین گام باید تأمین خوراک طیور بکند و بعد سیاست‌های خود را عملی سازد.
مقدم‌نیا معتقد است، صنعتی که 85 درصد تولید آن وابسته به تأمین نهاده است، همچنان برنامه‌های عملی برای آن وجود ندارد.
*باید مسئولانه تر برخورد شود
وی می‌گوید: به دلیل نقش بسیار مهمی که گوشت مرغ و محصولات پروتئینی در تأمین امنیت غذایی کشور دارد، باید در تأمین نیازهای این صنعت مسئولانه‌تر برخورد شود. انتظار این است با حضور دولت جدید مشکلات این بخش برطرف شود.
مقدم نیا یکی از راه‌های برطرف کردن مشکلات این بخش را به کارگیری از ظرفیت تشکل‌ها می‌داند و می‌گوید: حتی مشکلات تامین نهاده در کشور نیز با استفاده از ظرفیت تشکل‌ها برطرف می‌شود.
*نهاده دولتی بسیار کمتر از نیاز تولید کنندگان اس
مدیرعامل اتحادیه سراسری مرغداران می‌گوید، میزان نهاده‌ای که شرکت پشتیبانی امور دام با نرخ دولتی در اختیار مرغداران قرار می‌دهد بسیار ناچیز است و در پائین آوردن قیمت بازار نقش زیادی ندارد.
به گفته مقدم‌نیا، اخیرا برای تامین نیازهای مرغ گوشتی کشور، 95 هزار تن ذرت و 40 هزار تن سویا از سوی شرکت پشتیبانی طیور دام تخصیص یافته تا توسط اتحادیه سراسری مرغداران توزیع شود، این درحالی است که نیاز ماهانه بخش مرغ گوشتی کشور به خوراک طیور 500 هزار تن است.
*سویا 1426 تومان
وی می‌گوید: میانگین قیمت سویا با افزایش بیش از 30 درصدی در کشور 1426 تومان و ذرت 1268 تومان شده است و این فشار زیادی را به تولیدکنندگان وارد می‌کند.
مقدم‌نیا می‌گوید، روزانه 15 هزار تن خوراک طیور بین تولیدکنندگان باید در گردش باشد تا 5 هزار تن از این صنعت تولید شود و هر زمان این تعادل به هم بریزد، در میزان تولید اثر منفی خواهد گذاشت.
وی می‌گوید، شرکت پشتیبانی امور دام مدعی است برای تامین 600 هزار تن خوراک طیور با ارز مبادله‌ای با واردکنندگان قرارداد بسته است اما تاکنون تأثیر این قرارداد در تامین و کاهش قیمت نهاده محسوس نبوده است.
*پرداخت مابه‌التفاوت دو نرخ ارز روشن نیست
مدیرعامل اتحادیه سراسری مرغداران می‌گوید: مشکل عمده‌ای که واردکنندگان نهاده دارند، نبودن برنامه زمانبندی روشن برای پرداخت مابه‌التفاوتی است که بانک مرکزی برای پرداخت آن قول داده است. آنها حاضر نیستند نهاده را بین مرغداران توزیع کنند، اما مابه‌التفاوت نرخ قبلی و جدید ارز مرجع را در زمان نامشخص دریافت کنند.
مقدم‌نیا تاکید می‌کند: به دلیل اینکه صنعت طیور برای تامین خوراک تا 85 درصد وابسته است، پیش‌بینی‌های کاربردی برای آینده انجام شود چرا که اولا تقاضا در نیمه دوم سال افزایش می‌یابد، از سوی دیگر این صنعت با موجود زنده‌ای سروکار دارد که حتی برای یک وعده غذایی هم نمی‌توان آنها را بدون خوراک گذاشت.
مدیرعامل اتحادیه سراسری مرغداران تاکید می‌کند این صنعت مانند صنایع خودروسازی و یا دیگر صنایع نیست که تامین عوامل تولید آن حساسیتی به محدود بودن زمان آن نباشد تامین عوامل تولید در این بخش باید لحظه‌ای اتفاق بیافتد.
گفت‌وگو از : بهروز نوری