مهناز تسلیمی، متخصص آموزش سلامت مدارس در گفتو گو با فارس در زمینه مراقبتهای بهداشتی در مقابل با آلودگی هوا برای دانشآموزان اظهار داشت: مسئله آلودگی هوا یکی از حادترین مسائلی است که به خاطر شهرنشینی و تمدن صنعتی ایجاد شده است و متأسفانه اثرات آن نه تنها متوجه انسان میشود بلکه به حوزه محیط زیست، گیاهان و مواد و اشیایی که با آن سر و کار دارد هم سرایت میکند.
وی اضافه کرد: اگر چه فصل سرما و استفاده مردم از وسایل گرمازا بیشتر احساس آلودگی هوا را ایجاد میکند، ولی آلودگی هوا در کلانشهرها همیشه وجود داشته است و ترویج فرهنگ شهرنشینی، ترافیک و افزایش مصرف سوختهای غیراستاندارد باعث میشود این آلودگی به طور مستمر در روزها وجود داشته باشد.
تسلیمی افزود: متأسفانه آلودگی هوا به ویژه برای گروههای سنی کودکان و نوجوانان آسیبهای زیادی به همراه دارد و ممکن است با علائمی مثل تنگی نفس، افزایش ضربان قلب، افزایش سرعت تنفس، استمرار بیماریهای ریوی، سرفه مکرر، التهاب حلق و گلو، تحریک چشم، آبریزش و حتی اختلالات خلقی و تحریکپذیری بیشتر، خود را نشان دهد.
وی ادامه داد: این روند در طولانیمدت باعث کاهش سیستم دفاعی بدن میشود و به ایمنی کودکان و نوجوانان آسیب میرساند و روی حافظه کودکان اثر می گذارد. متخصص آموزش سلامت مدارس بیان داشت: با توجه به اینکه پدیده آلودگی هوا به عنوان بخشی از زندگی کلانشهرها در ایران و جهان است، دانشآموزان و خانوادهها باید توصیهها را مورد توجه قرار دهند.
کلسیم، آهن، فسفر و روی در غذای دانشآموزان
تسلیمی گفت: در غذای دانشآموزان باید از مواد غذایی که سرشار از کلسیم، آهن، فسفر و روی است، استفاده شود که این مواد جذب آلایندهها را در بدن کاهش میدهد. وی ادامه داد: مصرف شیر به عنوان مثال ۲ تا ۳ لیوان در روز همراه با مخلوط عسل، ارده و گردو مفید است؛ مصرف سیب، آجیلهای خام تازه، غلات سبوسدار و جوانه هم توصیه میشود.
ویتامین C و افزایش ایمنی بدن
این متخصص آموزش سلامت مدارس به استفاده از ویتامین C اشاره کرد و افزود: این ویتامین باعث افزایش ایمنی بدن میشود و بهترین منبع آن میوهجات و سبزیجات تازه است مثل گوجهفرنگی، کلم بروکلی، انبه، لیمو، اسفناج، نارنگی و منابعی که دارای ویتامین C هستند، توصیه میشود.
ویتامین E باعث جلوگیری از تخریب دیواره سلولها توسط سموم است
تسلیمی تصریح کرد: مصرف ویتامین E هم باعث میشود از تخریب دیواره سلولها توسط این سموم پیشگیری کند که دانشآموزان میتوانند از دانههای گیاهی روغنی مثل آجیل، روغن سبوس گندم، روغن آفتابگردان، بادام و ذرت و زیتون استفاده کنند و توصیه میشود خانوادهها در وعدههای غذایی از سالادهای پر سبزی با روغن آفتابگردان و زیتون استفاده کنند.
وی یادآور شد: در بحث بهداشت فردی در شرایطی که به صورت اضطرار تعطیلی اعلام میشود، دانشآموزان به هیچ عنوان از خانههایشان خارج نشوند به خصوص در مراکز پرترافیک و آلوده شهر حضور پیدا نکنند و در صورت حضور اجباری، پس از بازگشت لباسهایشان را تعویض کنند و خوب بشویند.
تسلیمی به استفاده از مواد غذایی در خارج از خانه اشاره کرد و گفت: دانشآموزان از استفاده کردن از مواد غذایی و نوشیدنیهای بدون بستهبندی و موادی که در معرض گرد و غبار قرار دارند و خرید از دستفروشان خودداری کنند و از غذاهای چرب و سرخشده فستفودها و غذاهای کنسروی و چیپس به ویژه در روزهای آلوده نیز پرهیز کنند چرا که این نوع غذاها موجب احتباس سموم و عدم دفع سموم از بدنشان میشود. وی افزود: دانشآموزان باید تمام میوه و سبزیجات را قبل از مصرف، شستشو و ضدعفونی کنند و در شستن دستهایشان بیشتر دقت کنند؛ چرا که این آلایندهها از روی نشستی که روی بدن میکند، آسیبآفرین است.
دانشآموزان روزی چند مرتبه چشمها، دهان و بینی را شستشو دهند
این متخصص آموزش سلامت مدارس یاد آور شد: دانشآموزان روزی چند مرتبه چشمها، دهان و بینی را شستشو دهند که قرقره آب و نمک به دفع آلایندهها کمک زیادی میکند. وی ادامه داد: ضمن اینکه حتماً لباسهای مدرسه و منزل را جدا کنند و مرتب لباس مدرسه را شستشو دهند تا آلایندهها از روی لباسها خارج شود و در هوای آلوده از ورزش کردن خودداری کنند.
دانشآموزان مبتلا به اختلالات خونی و ایمنی و مشکلات قلبی و تنفسی از ماسک استفاده کنند
این متخصص آموزش سلامت مدارس گفت: دانشآموزانی که به نحوی مبتلا به اختلالات خونی و ایمنی هستند و مشکلات قلبی و تنفسی دارند، در صورتی که نیاز به خارج شدن دارند حتماً از ماسکهایی که مورد تأیید است، استفاده کنند.
تسلیمی اضافه کرد: خانوادهها و دانشآموزان در روزهای بارانی که بعد از روزهای طولانی آلودگی هواست، زیر بارانها حضور پیدا نکنند چرا که این بارانها به بارانهای اسیدی مشهور است و این بارانهای اسیدی میتواند آسیبهایی برای این دانشآموزان داشته باشد.