میزان این ضایعات حتی در برخی موارد تا ۸۰ درصد نیز میرسد. محصولات باغی به علت شرایط ویژه مانند حجم زیاد، آب زیاد در بافت، فسادپذیری، نیاز به انبارداری و... بیش از دیگر محصولات در معرض ضایع شدن قرار دارند.
«ایوب ایرانیفام» معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی آذربایجانشرقی در گفتوگو با خبرنگار خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، منطقهی آذربایجانشرقی، گفت: کمبود جادههای بین مزرعهای و دسترسی به مراکز جمعآوری را باید در ضایع و وارد شدن خسارت به میوهها دخیل کنیم.
وی افزود: مجهز نبودن وسائل نقلیه محصولات کشاورزی به ویژه انواع میوهها به سیستم خنککننده موجب آسیب دیدن حجم زیادی از آنها میشود.
معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی آذربایجانشرقی با بازگو کردن اثرات منفی انباشتگی محصولات باغی در وسایل نقلیه تصریح کرد: انباشتگی و تهویه ضعیف در وسائل نقلیه از عوامل تاثیرگذار در حاصل شدن ضایعات محصولات باغی است.
«ایرانیفام» ادامه داد: بار زدن بیش از حد انواع میوه ضایع شدن آنها را در پی دارد.
وی یادآور شد: بستهبندی میوهها در سالم ماندن و جلوگیری و ضایع شدن آنها نقشی پراهمیت دارد.
معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی آذربایجانشرقی از رانندگی نامناسب گفت و اظهار کرد: رانندگی نامناسب و بدون احساس مسئولیت را نباید در بروز ضایعات محصولات باغی تاثیرگذار ندانست.
ایرانیفام ادامه داد: محصولات باغی با تأخیر در جمعآوری و ارسال محصول پس از برداشت ضایع میشوند.
«سعدالله اسکندری»، مدیر باغبانی سازمان جهاد کشاورزی آذربایجانشرقی نیز به خبرنگار ایسنا گفت: زمان برداشت صحیح محصولات باغی نقش مهمّی در عمر انباری و کاهش ضایعات آنها دارد.
وی افزود: طی تکامل فیزیولوژیک میوهها و سبزیها تغییرات قابل توجه فیزیکی و بیوشیمیایی در محصول انجام میشود.
مدیر باغبانی سازمان جهاد کشاورزی آذربایجانشرقی از آزمایشاتی برای تشخیص زمان رسیدگی محصول گفت و افزود: زمان مناسب برداشت را میتوان با آزمایشهایی چون سِفتی بافت، نسبت قند به اسید، تعداد روز پس از گلدهی کامل و حتی واحدهای گرمایی گرفته شده توسط محصول تعیین کرد.
اسکندری با اشاره به عوارض برداشت دیرهنگام محصولات باغی ادامه داد: چنانچه محصول دیرتر از زمان مناسب برداشت شود نه تنها عمر انباری آن کاهش مییابد بلکه ضایعات آن طی حمل و نقل و جابجایی افزایش مییابد.
وی یادآور شد: چنانچه محصول زودتر از موقع برداشت شود، کیفیّت مناسبی ندارد و در طی رساندن مصنوعی ممکن است به آن نتیجه دلخواه نرسیم.
مدیر باغبانی سازمان جهاد کشاورزی آذربایجانشرقی تأمین آب را با افزایش تولید مرتبط دانست و گفت: چون درصد زیادی از وزن محصولات باغی را آب تشکیل میدهد، تأمین آب نه تنها در افزایش تولید مؤثر است بلکه با بهینهسازی تأمین آب میتوان عوارض فیزیولوژیکی چون لکهی تلخی در سیب را کاهش داد.
اسکندری بهبود کیفیّت محصولات باغی را با تغذیه صحیح امکانپذیر دانست و گفت: تغذیهی صحیح محصولات باغی نقش مهمی در کاهش ضایعات و بهبود کیفیّت محصول تولیدی و عمر انباری محصولات برداشت شده دارد.
«منوچهر اتّحاد»، قائم مقام معاون بهبود تولیدات گیاهی جهاد کشاورزی آذربایجانشرقی هم در گفتوگو با خبرنگار خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا) گفت: نباید فراموش کنیم که بهرهگیری از برنامهی فروش برای مجموعه برنامههای خرید از بروز ضایعات جلوگیری میکند.
وی تصریح کرد: تجارب ناقص مدیریتی در تصدّی و سیاست انبارهای سردخانهدار در میزان فراوان ضایعات محصولات باغی تاثیرگذار است.
قائم مقام معاون بهبود تولیدات گیاهی جهاد کشاورزی آذربایجانشرقی با اشاره به ادامهدار بودن ضایعات محصولات باغی یادآور شد: ضایعات محصولات باغی پیش از رسیدن محصول آغاز و پس از برداشت نیز ادامه دارد.
اتحاد ادامه داد: فعالیتهای چارهساز بسیاری برای برطرف کردن این مشکل وجود دارد و ممکن است نیاز به توجه و اولویتبندی بهتر در هر برنامهریزی برای کاهش ضایعات داشته باشد.
وی خاطرنشان کرد: کارشناسان اطلاعات تکنیکی در توزیع، امکانات و تکنیکهای حمل و نقل را در حاصل شدن ضایعات محصولات باغی دخیل میدانند.
بر اساس این گزارش، باغداران با آگاهی از زمان مناسب برداشت محصول میتوانند مانع از ضایعات میوههای تولیدی خود شوند.
گزارش: امیر مسعود طایفه سلطانخانی
ایسنا