علی
شفائی: قریب به چهار سال پیش، مهدی غضنفری در اولین حضور خود در میان اعضای هیات نمایندگان
اتاق بازرگانی ایران در قامت وزیر بازرگانی دولت دهم، با تاکید بر اهمیت فعالیت تشکل
ها در اقتصاد بالاخص در بخش تجارت، از فعالان بخش خصوصی خواست در حوزه واردات نیز رو
به ایجاد تشکل های تخصصی آورده تا در این بخش نیز چون حوزه های تولید و صادرات، تشکل
ها بتوانند نقش آفرینی کرده و واردات را ساماندهی کنند.
مهدی
غضنفری در ادامه طرح این درخواست، برای فعالان بخش خصوصی مهلت 6 ماهه تعیین کرد، اما
این هشدار نتیجه نداد و هیچ تشکل وارداتی در اتاق بازرگانی ثبت نشد.
تا
اینکه خود واردکنندگان که سال ها به دلیل فقر
فرهنگ اقتصادی برخی افراد که بدون در نظر
گرفتن اهمیت واردات در تامین نیازهای کشور و مکملی برای تولید و صادرات، همواره واردکنندگان
را مورد انتقادات تند خود قرارمی دادند، این فرصت را مغتنم شمرده و بر اساس یک فراخوان
عمومی که از جمیع واردکنندگان صورت گرفت،زمینه قانونی برای شکل گیری یک تشکل ملی و
فراگیر را فراهم ساختند .اسفند ماه 1388 بود که نهایتا انتخابات تحت نظارت مرکز امور
اصناف وزارت بازرگانی آن روز یعنی وزارت صنعت،معدن و تجارت امروز و با حضور جمع کثیری
از واردکنندگان برگزار شد، که نتیجه این تلاش ها منجر به ایجاد مجمع عالی واردات شد
و در شیوه نامه آن هم تاکید شده که مجمع واردات یک تشکل کشوری است با مدت فعالیت نامحدود
و این مجموعه توانست در مدت کوتاه عمر خود به عنوان تشکلی تاثیرگذار عمل کرده و در
ساماندهی واردات نقش آفرینی کند.
اصلاح
سیاست های اقتصادی کشور که به تغییر نگاه بدبینانه به واردات منتهی شد و پذیرش این
واقعیت که اتاق بازرگانی ایران در ایجاد تشکل وارداتی کوتاهی کرده، موجب شد تا ایجاد
کنفدراسیون واردات در دستور کار اتاق بازرگانی قرارگیرد.
برای
اجرایی شدن این دستور کار، قطعا تجربیات مجمع واردات به عنوان تنها تشکل عالی وارداتی
کشور می توانست راهگشا باشد، موضوعی که از نظر مدیران ارشد اتاق بازرگانی دور نماند
و به این منظور با مدیران مجمع عالی واردات بر سر میز مذاکره نشستند.
اما
این تصمیم مخالفانی نیز داشت، گروهی که به طور کلی منکر جایگاه مجمع عالی واردات شده
و آن را تشکلی غیرقانونی خطاب کردند، از این رو در گفتگویی با محمدحسین برخوردار رئیس
مجمع عالی واردات و سیامک پیربابایی-عضو هیات مدیره مجمع و تعدادی از واردکنندگان،
خواستار تبیین واقعیات در خصوص جایگاه مجمع
واردات و موضع گیری ها برعلیه این مجموعه شدیم.
رئیس
مجمع عالی واردات با یادآوری تاکیدات مقام معظم رهبری در خصوص کنترل واردات پس از افزایش
درآمدهای نفتی و نیاز نظارت بر واردات اقلام مختلف خصوصا ٌ کالای بی کیفیت چینی، تصریح
کرد: سرازیر شدن درآمدهای نفتی و بهاب ارزان دلار موجب شده بود تا بسیاری از تولیدات
داخلی در مقایسه با اقلام وارداتی توان رقابت را از دست داد و رو به نابودی بروند.
وی
گفت: واردات بی رویه کالا خصوصا تولیدات بی کیفیت چینی و همچنین تولید برخی محصولات
ایرانی در چین و ورود آنها به بازار ایران تحت نام تولید ایران موجب شد تا مهدی غضنفری
وزیر صنعت، معدن و تجارت و رئیس هیات نظارت بر اتاق های بازرگانی وقت، خواستار ایجاد
تشکل های وارداتی در زیرمجموعه اتاق بارگانی ایران شد، که تعلل اتاق موجب شد تا ایشان
خواستار پیگیری این موضوع خارج از چارچوب اتاق بازرگانی شدند و این روند منجر به تاسیس
مجمع عالی واردات با مجوز وزارت صنعت، معدن و تجارت شد.
رئیس
مجمع عالی واردات با ابراز تاسف از برخی موضع گیری های غیرمنطقی، اظهارداشت: مجمع عالی
واردات همواره تعامل خوب و سازنده ای با اتاق بازرگانی داشته و از ایجاد یک تشکل ملی
و فراگیر وارداتی در زیرمجموعه اتاق ابزرگانی استقبال می کند، مشروط بر اینکه بنای
تشکیل آن هم افزایی، تعامل، تفاهم، عقلانیت و دانش باشد و منافع ملی بر منفعت شخصی
و گروهی ارجح باشد.
برخوردار
با یادآوری این مهم که تمامی اعضای مجمع عالی واردات دارای کارت بازرگانی هستند و هیچگاه
رفتاری که مبین تقابل با اتاق بازرگانی باشد، نداشته اند، توضیح داد: اعتقاد ما براین
است که تشکلی که قراراست در زیرمجموعه اتاق بازرگانی ایجاد و فعال شود، باید رویکرد
ملی داشته باشد و مانع انحصارطلبی، رانتخواری و رفتار پوپولیستی شود.
برخوردار
با بیان اینکه محور ایجاد چنین تشکلی باید افراد خوشنام، شناخته شده و دارای اعتبار
در داخل و خارج از کشور باشند، افزود: آنچه مسلم است در جریان واردات باید منافع ملی
دیده شود، چنانکه بسیاری از اعضای مجمع عالی واردات تنها به ورود کالا به کشور بسنده
نکرده و با انتقال دانش و تکنولوژی صنعت، امکان ایجاد خط تولید محصولاتی را که وارد
کشور می کند را فراهم آورده اند.
وی
در توضیح دلایل موضع گیری های برخی افراد برعلیه مجمع واردات گفت: که متاسفانه در کشور
ما تجارت خارجی و علی الخصوص واردات همیشه قربانی اختلافات درونی و بیرونی بوده است
و هرگاه فضای مدیریت واردات به مدد تدبیر و شکیبایی عده ای به سمت ضابطه مند شدن و
شفافیت پیش رفته ،برخی با موضع گیری و سنگ اندازی ،منافع شخصی خود را بر منافع ملی
ارجح دانسته اند
رئیس
مجمع عالی واردات با انتقاد از طرح این موضوع که تشکل های اقتصادی حتما باید در زیرمجموعه
اتاق بازرگانی ایجاد و فعال شوند، توضیح داد: در حال حاضر تعداد زیادی از تشکل ها در
کشور فعال هستند که عضو اتاق بازرگانی نیستند و در حال حاضر اجباری برای این کار نیست.
رئیس
مجمع عالی واردات ادامه داد: برای ایجاد تشکل های اقتصادی باید به این مهم توجه داشت
که اعضای تشکل باید فعالان واقعی بخش خصوصی باشند، افرادی که منغعت شخصیشان را در اولویتی
دوم پس از منافع ملی می بینند، فعالانی که علاوه بر تجربه و آشنایی با بازار سنتی با
دانش و علم روز تجارت آشنا بوده و در بازار داخل و خارج از کشور حسن شهرت داشته باشند.
وی
تاکیدکرد: این مهم باید در خصوص سکانداران تشکل ها نیز مورد توجه قرارگیرد و افرادی
برای ریاست و هدایت تشکل ها انتخاب شوند که علاوه بر حسن شهرت، دانش و تجربه لازم،
توانایی هدایت تشکل را داشته و در همه امور نگاهی ملی داشته باشند.
سیامک
پیربابایی عضو هیات مدیره مجمع واردات نیز در گفتگو با خرنگار جهان اقتصاد، در تشریح
این موضوع که تشکیل مجمع واردات، موازی کاری با کمیسیون واردات اتاق بازرگانی نیست؟
گفت: انجام وظایف 21 گانه ای که در شیوه نامه مجمع واردات بر عهده ما نهاده شده است،
بسیار گسترده تر از آن است که بخواهیم آنرا با یک کمیسیون از اتاق بازرگانی مقایسه
کنیم.
پیربابایی
ادامه داد:کمیسیون های اتاق بازرگانی، چه کمیسیون واردات و چه سایر کمیسیون ها، مطابق
قانون اتاق، کمیسیون های داخلی و مشورتی هستند که برای انعکاس نظرات تشکیل شده و به
هیئت رئیسه اتاق مشاوره می دهند، این درحالی است که فعالان اقتصادی در این مرحله نیازمند
تصمیمات راهبردی و اجرایی هستند و در ان خصوص
عموم واردکنندگان و فعالان اقتصادی حوزه تجارت خارجی، نقطه نظر واحدی دارند که تشکیل
شورای راهبردی مجمع واردات، می تواند نقش ویژه ای در ارتقاء سطح دیدارهای بین المللی،
بهره برداری از پتانسیل‌های مناطق آزاد کشور و همچنین رسیدگی به مسئولیت‌های عملیاتی
نشده مجمع ایفا کند.
همچنین
یک فعال اقتصادی فعال در حوزه واردات در گفتگو با خبرنگار جهان اقتصاد در رابطه با
نقش مجمع واردات در گره گشایی حوزه تجارت خارجی اظهار داشت: در طول سه، چهار سال گذشته
که واردکنندگان تحت فشار تحریم بوده و هر روزه با چالش های تعددی روبرو می شدند، بسیاری
از مسائل به مجمع واردات منعکس و در دولت پیشین و
همچنین در دولت تدبیر و امید مشکلات و معضلات واردات از طریق مجمع پیگیری و
به نتیجه رسیده است.
وی
تاکید کرد: اتاق بازرگانی محل ارائه
دیدگاه های کارشناسی بخش خصوصی در رابطه با وضعیت اقتصاد و تجارت کشور در سطح کلان
است، اما در سطح امور اجرایی
مجمع واردات در طول چند سالی که از تاسیس آن می گذرد پیشتاز بوده است.گاها حتی با حضور
نماینده مجمع واردات در جلسات مراکز دولتی موضوعات دنبال شده است و برای مثال درحوزه
آی تی تلاش مجمع برای مقابله با افزایش غیر منطقی تعرفه واردات تبلت، لب تاب و موبایل تحسین
برانگیز بود.
وی
با اشاره به اینکه، تنظیم بازار در ایام آغاز فاز اول هدفمندی یارانه ها را هرگز فراموش
نمی کنیم که چگونه واردکنندگان با عملیاتی شدن این قانون همراهی کردند و در قالب تدابیر
مجمع واردات جلوی سوء استفاده ها را گرفتند، افزود: بخاطر داریم برخی مشکلات واردکنندگان
در زمان گروه بندی کالایی از طریق مجمع به وزارت صنعت، معدن و تجارت و همچنین گمرک
انتقال پیدا می کرد و موضوع وجود امضاء های
طلایی در حوزه واردت و ناهماهنگی بانک ها در دولت دهم و عدم همراهی بانک مرکزی با فعالان
اقتصادی، برای اولین بار از زبان مجمع واردات مطرح شد.
این
فعال اقتصادی ادامه داد: اگر امروز برخی شهامت پیدا کرده و سینه خود را جلو می دهند
و دم از واردت می زنند، نباید فراموش کنند که جایگاهشان را مدیون واردکنندگانی هستند
که اولین بار در مجمع واردات حاضر شدند و فریاد زدند که واردات هم بخشی از تجارت خارجی کشور است، بدون واردات نمی
توان توقع تولید صادرات محور داشت، واردات مبحثی تخصصی است و باید به شکل تخصصی با
آن مواجه شد و نه سلبی، از این رو تاکید می کنم که اتاق بازرگانی باید بهوش باشد و
حساب خودش را از این افراد جدا کند. مدیران اتاق باید پاسخگو باشند که آیا این افراد
دیدگاه های شخصی خودشان را بیان می کنند یا اینکه از جایگاه حقوقی که در اتاق بازرگانی
دارند اینگونه غیرمنصفانه مسائل را مطرح می کنند، چراکه با مشخص شدن این موضوع صریح
تر می توان در مورد اغراض پیش پرده این افراد قضاوت کرد.
این
فعال بخش خصوصی در پایان گفت: اعضای مجمع واردات عضو اتاق
بازرگانی هستند و در واقع همه جزئی از یک خانواده هستیم و بسیار تاسفبار است که از
درون خانواده بزرگ اتاق، برخی در شنیدن صدای واردکنندگان نا شکیبایی می کنند و معلوم
نیست سود این آقایان در این هجمه و غوغا سالاری چیست.