کالری عسل از شکر بیشتر است؛ اما عسل از شکر شیرین‌تر است و بنابراین شما مقدار کمتری از آن را مصرف می‌کنید. به علاوه آنکه عسل آنزیم‌های خاصی را در بردارد که این شیرین‌کننده را به دو قند اصلی یعنی فروکتوز و گلوکز تبدیل می‌کند که جذب آن‌ها توسط بدن راحت‌تر است. مطالعه‌ای که توسط یک گروه محقق انگلیسی به سرپرستی مایک مک اینز از متخصصان ارشد تغذیه در انگلیس که تمام طول عمر خود را وقف این تحقیق کرده است، انجام‌شده تأثیرات مصرف عسل در برنامه کاهش وزن را به طور کامل تعریف کرده است. این مطالعه نتایج جالبی داشت. از جمله آنکه بر خلاف دیدگاه عموم، ترکیب منحصربه‌فرد قندهای طبیعی موجود در عسل، آن را به یک غذای کاهش وزن تبدیل می‌کند.
طبق تحقیقات این گروه، در یک برنامه غذایی کاهش وزن می‌توان از غذای معمول خانواده، تنقلات و انواع دسرها که معمولا در رژیم‌های غذایی لاغری منع می‌شوند استفاده کرد و لذت برد به شرط اینکه: به جای شکر از عسل برای شیرین کردن آن‌ها استفاده شده باشد.
علاوه بر این با جایگزین کردن عسل به جای شکر در طول روز و افزودن یک قاشق عسل در نوشیدنی گرم و مصرف آن قبل از خواب، مکانیزم‌هایی که در مغز نیاز بدن به شیرینی را تحریک می‌کند از کار می‌افتند.
عسل هم حاوی قند است اما برعکس قندهای تصفیه‌شده سرشار از ویتامین‌ها و مواد معدنی است و به طور معمول برای هضم قند، ویتامین‌ها و مواد معدنی ذخیره‌شده در بدن استفاده می‌شود که در نتیجه بدن را از هر نوع ماده ذخیره‌ای عاری می‌سازد. مک اینز سر همچنین معتقد است که دلیل اصلی اینکه بسیاری از ما برای کاهش وزن تلاش می‌کنیم این است که مقدار زیادی قند و غذاهای فراوری شده مصرف می‌کنیم. وی افزود حتی غذاهای ظاهرا سالم و کم چرب نیز اغلب با قندهای مخفی و یا آرد سفید درست شده‌اند که در بدن سریع به قند تبدیل می‌شوند؛ بنابراین مصرف بالای شکر به دلیل کالری موجود در آن و نداشتن ویتامین‌ها و مواد معدنی باعث افزایش وزن می‌شود؛ اما برخلاف تصور عسل که منبع خوب مواد مغذی است در کاهش وزن بسیار موثر می‌باشد.
وی با اشاره به اینکه بیشتر چربی‌ها به عنوان یک منبع مصرف نشده در بدن ذخیره و باعث حجم و وزن می‌شود، گفت: عسل باعث کار گیری چربی‌های ذخیره‌شده می‌شود و با سوزاندن آن انرژی فعالیت روزانه را فراهم می‌کند و با کاهش وزن تدریجی از چاقی پیشگیری می‌کند. لازم است بدانید در شرایط افسردگی مغز پیام‌هایی ارسال می‌کند تا قند را از هر منبع دیگر که می‌تواند از بدن بگیرد و به مغز برساند. برخی از این پیام‌ها منجر به حس سیری‌ناپذیری از مصرف قندها می‌شوند که باعث می‌شود انسان نتواند جلوی خود را در مصرف شیرینی و شکلات بگیرد؛ اما خبر خوب این است که مصرف عسل این چرخه را به کلی واژگون می‌کند.مصرف یک نوشیدنی شیرین شده با عسل در شب‌هنگام موجب کاهش استرس شبانه فرد می‌شود.
به انسان اجازه می‌دهد تا راحت تر بخوابد و در نتیجه بدن فرد فرصت پیدا می‌کند تا به بازیابی، تعمیر و سوخت و ساز بپردازد نه اینکه فقط ذخیره کند. همین امر موجب سوزاندن چربی بدن می‌شود. از طرفی این محقق می‌گوید: از آنجایی که عسل توسط زنبورها و از شهد گل‌ها درست می‌شود تا حدودی موجب هضم قندها و تغییر ترکیبات آن‌ها می‌شود که خود بر روش سوخت و ساز بدن ما تأثیر می‌گذارد.
مطالعات نشان داده‌اند زمانی که ما یک فنجان چای شیرین شده با عسل می‌نوشیم، یا در ماست عسل می‌ریزیم، قند عسل رفتاری کاملا متفاوت با قند سفید یا شکر در بدن دارد.
خبر جالب‌تر آنکه آزمایش‌های انجام‌شده توسط محققان انگلیسی نشان داد مصرف روزانه یک قاشق چایخوری پر عسل سطح قند خون را افزایش که نمی‌دهد هیچ، کاهش هم می‌دهد؛ و این ویژگی‌ای است که درباره قند و شکر سفید کاملا برعکس است.پس به طور کلی برخلاف شکر، عسل در رژیم غذایی کاهش وزن توصیه می‌شود چرا که فواید اصلی زیر را برای بدن دارد: این ماده غذایی سرشار از آنتی‌اکسیدان و ضدمیکروب است. عسل همچنین حاوی ۲۲ اسیدآمینه و مواد معدنی ضروری در فرایند کاهش و کنترل وزن است. مواد معدنی موجود در عسل همان طور که در بالا توضیح داده شد نقش مهمی در پیشگیری از چاقی بر عهده دارند. عسل همچنین نقش مهمی در بهبود فرایندهای گوارشی و هضم و جذب مواد در بدن ایفا می‌کند.