پایگاه خبری و تحلیلی برنج اوریزا در گزارشی نوشت: ایران بزرگترین مصرف کننده، تولیدکننده و واردکننده برنج منطقه بوده است.
بر اساس گزارش وزارت کشاورزی آمریکا، ایران درسال 2012 بیش از 3.3 میلیون تن برنج مصرف کرد درحالیکه تنها بیش از 1.5 میلیون تن برنج تولید و 1.7 میلیون تن وارد کرد؛ بنابراین ایران بیش از کشورهای دیگری مانند نپال، مالزی و سریلانکا برنج مصرف میکند.
بر اساس این گزارش، در سال 2012 ایران سومین واردکننده بزرگ برنج پس از چین و نیجریه و بزرگترین واردکننده برنج باسماتی جهان بود.
اهمیت بازار برنج ایران بر نوسانات قیمت بازار جهانی برنج در جریان بحران برنج سال 2008 احساس شد.
به گفته کارشناسان، خشکسالی شدیدی که به محصول برنج ایران آسیب زد نقش قابل توجهی در افزایش کم سابقه قیمتهای بازار بینالمللی داشت.
حضور بخش بزرگ برنج در ایران به لطف تنوع طبیعی کشور است. بیشتر نقاط ایران به دلیل کافی نبودن تامین آب برای کشت برنج مناسب نیست و این مناطق شمال و شمال شرقی حاشیه دریای خزر هستند که 85 درصد از تولید برنج کشور را تشکیل میدهند.
با اینهمه برنج در سراسر کشور مصرف میشود و سومین کالای غذایی اساسی پس از گندم و جو است.
اوریزا در ادامه این گزارش خاطرنشان کرد: دولت ایران همانند بسیاری دیگر از کشورهای بزرگ مصرف کننده درصدد خودکفایی در تولید کالاهای غذایی اساسی از جمله برنج بوده اما تحریمهای تجاری بین المللی علیه ایران این سیاست را تحکیم کرده است. در حالیکه تحریمهای تجاری شامل کالاهایی مانند غذا نبوده اما به دلیل ترس شرکتهای بین المللی از مجازاتهای آمریکا و اتحادیه اروپا و عدم تمایل آنها برای معامله با ایران، بر تجارت برنج تاثیر گذاشته از این رو انگیزه برای تقویت تولید برنج داخلی برای ایران زیاد شده است.
موسسه بین المللی تحقیقات برنج (آی آر آر آی) به مدت بیش از 35 سال از تحقیقات برنج ایرانی پشتیبانی کرده است و از آن زمان متوسط بازده برنج دو برابر شده است.
با این وجود تولید برنج ایران با چالشهای عمدهای از جله شوری خاک، گرمازدگی، فرسایش خاک، سیلاب و بیابان زایی مواجه است. با اتکای حدود 50 درصدی به واردات برنج و پیش بینی افزایش مصرف به پنج میلیون تن تا سال 2035، دستیابی به خودکفایی در گروی یک انقلاب سبز برای بخش برنج خواهد بود که به آسیب پذیری منابع طبیعی نیز خواهد پرداخت.
نرخ سرمایهگذاری ایران در تحقیقات کشاورزی در مقایسه با همسایگان این کشور نسبتا بالاست و تهران اکنون مقر مرکز تحقیقات و آموزش برنج منطقه ای غرب و آسیای مرکزی است. همچنین دورنمای تشکیل مرکز تحقیقات تغییرات جوی منطقه ای از سوی ایران برای بررسی تاثیر تغییرات جوی بر برنج وجود دارد.
تولید برنج ایران چالشهای بزرگ و همچنین فرصتهایی دارد اما آنچه که واضح است و در جریان بحران برنج سال 2008 به خوبی مشاهده شد این است که برنج ایران بر بازارهای بینالمللی تاثیر ثانویه دارد.
ایسنا