محمد قبله در نخستین نشست خبری انجمن روغن نباتی اظهار کرد: طی شش ماهه نخست سال گذشته سهم واردات روغن پالم از واردات کل روغن نباتی حدود 52 درصد بوده است که طی شش ماهه نخست امسال با حدود 20 درصد کاهش به 32 درصد از سهم کل واردات این محصول رسیده است.
وی افزود: سالانه به حدود یک میلیون و 200 هزار تن واردات روغن خام برای تولید روغن نباتی و تامین بازار داخلی نیازمندیم که طی شش ماهه نخست امسال حدود 700 هزار تن روغن خام به کشور وارد شده است.
دبیر انجمن روغن‌نباتی ادامه داد: از این میزان حدود 32 درصد سهم روغن پالم بوده است و علاوه بر کاهش سهم روغن پالم طی این مدت سهم واردات روغن دانه آفتابگردان در این بازه زمانی افزایش یافت و به 35 درصد از سهم کل رسید.
قبله با بیان این‌که هدف از واردات روغن پالم، تامین و تولید روغن باکیفیت بالاتر است، گفت: در این راستا طی شش ماهه نخست امسال حدود 180 هزار تن روغن دانه آفتابگردان به کشور وارد شد که نسبت به همین بازه زمانی در سال گذشته با 106 درصد رشد مواجه شده است.
*** ثبات قیمت روغن نباتی طی 18 ماه گذشته
وی خاطرنشان کرد: از آبان‌ماه سال 1391 تا خرداد‌ماه سال 1392 سه بار قیمت روغن نباتی افزایش یافت، اما از خرداد‌ماه سال گذشته علی‌رغم این‌که نرخ پایه ارز برای واردات روغن از 2100 تومان به 2750 تومان رسید، تاکنون قیمت روغن نباتی افزایش نیافته و روند باثباتی را پشت سر گذاشته است.
دبیر انجمن روغن‌نباتی افزود: گرچه قیمت جهانی روغن خام طی سال گذشته تاکنون کاهش یافت، اما قیمتی که سازمان حمایت و وزارت صنعت، معدن و تجارت در آن زمان مشخص کرده بود، بر مبنای ارز مرجع 2100 تومان بود که امروز این نرخ ارز افزایش یافته و به حدود 2800 تومان رسیده و از سویی دیگر توزیع روغن از سوی شرکت بازرگانی دولتی حذف شده است. بنابراین این مسائل باعث می‌شود تا قیمت روغن کاهش پیدا نکند.
قبله با بیان این‌که تحریم‌ها در افزایش قیمت روغن نباتی طی سال‌های گذشته اثر‌گذار بوده است، اعلام کرد: علی‌رغم این‌که برآورد‌ها نشان می‌دهد قیمت روغن نباتی می‌تواند تا حدود 10 درصد افزایش یابد و از سوی صنایع نیز این تقاضا وجود دارد، اما درصددیم آن را با افزایش بهره‌وری و افزایش حاشیه سود صنایع جبران کنیم بنابراین تا پایان امسال هیچ‌گونه افزایش قیمتی اعمال نمی‌شود.
*** کاهش قیمت روغن نباتی در صورت واگذاری کامل قیمت‌گذاری
دبیر انجمن روغن‌نباتی اظهار کرد: اگر وظایف و مدیریت قیمت‌گذاری روغن نباتی به صورت کامل به انجمن روغن نباتی واگذار شود، می‌توانیم در صورت کاهش قیمت جهانی روغن نباتی و صلاحدید در برخی مقاطع قیمت روغن نباتی را کاهش دهیم، اما زمانی که این انجمن تنها پیشنهاد‌دهنده قیمت است و نهایتا این قیمت باید در ستاد تنظیم بازار و سازمان حمایت مورد بررسی و تایید قرار گیرد و از سویی دیگر در صورت کاهش قیمت در یک بازه زمانی خاص برای افزایش مجدد آن باید ماه‌ها پشت در‌های اتاق مسوولان منتظر بود تا مجوز آن را دریافت کرد، هیچ یک از صنایع تمایلی به کاهش قیمت ندارند.
*** مصوبات یک‌شبه و از دست رفتن بازارهای صادراتی
قبله گفت: برخی مصوبات یک‌شبه همیشه باعث برهم خوردن تعادل در بازار داخلی و خارجی محصولات می‌شود، همانگونه که بهمن‌ماه سال گذشته صادرات روغن نباتی آزاد شد و بسیاری از صنایع مشغول به بازاریابی و انعقاد قرار‌داد با کشورهای همسایه شدند، اما علی‌رغم تامین محصول مورد نیاز این کشور‌ها با استاندارد‌های اعلام شده از سوی آنها، مجددا صادرات روغن نباتی در اردیبهشت‌ماه سال جاری ممنوع شد که همین امر سبب شد تا محصول تامین شده برای متقاضیان روغن نباتی ایرانی در انبارهای گمرک بماند.
دبیر انجمن روغن‌نباتی افزود: گرچه صادرات روغن نباتی چند ماه گذشته آزاد شد، اما مالزی توانسته بود طی این مدت بازار روغن نباتی کشورهای همسایه را از آن خود کند تا ما دیگر نتوانیم صادرات چندانی داشته باشیم.
*** سرانه مصرف روغن نباتی برابر با میانگین جهانی
وی اعلام کرد: حدود 47 کارخانه روغن نباتی در کشور فعالیت می‌کنند و سرانه مصرف این محصول در کشور حدود 17 کیلوگرم بوده که تقریبا معادل میانگین جهانی است.
*** متولی نظارت بر پالم در صنایع وزارت بهداشت است
دبیر انجمن روغن‌نباتی اظهار کرد: گرچه وزارت بهداشت با صنایع لبنی طی تفاهم‌نامه‌ای مقرر کردند تا از مهرماه روغن پالم در این صنعت مصرف نشود، اما انجمن روغن نباتی نمی‌تواند اعلام کند که طی یکماه گذشته روغن پالم از سوی صنایع لبنی فروخته شده یا خیر، چرا که این ناظران بهداشتی وزارت بهداشت هستند که باید ضمن بررسی و ارزیابی کارخانه‌های لبنی بر مصرف یا عدم مصرف روغن پالم در صنایع لبنی نظارت کنند.
قبله با اشاره به این‌که روغن پالم عمدتا از مالزی و روغن آفتابگردان و سویا از کشورهای اوکراین، آرژانتین و آمریکای جنوبی وارد می‌شود، ادامه داد: روغن پالم در روغن‌های سرخ‌کردنی، نیمه جامد و روغن‌های قنادی استفاده می‌شود که بر روی محصول نیز درج شده است.
*** وظیفه دولت حمایت از تولید داخلی است
وی اعلام کرد: دولت و وزارت جهاد کشاورزی هر طرحی که در زمینه‌ی حمایت از تولید‌کنندگان داخلی داشته باشد مورد استقبال و حمایت انجمن روغن‌نباتی به عنوان متولی تولید و تنظیم بازار این محصول است، اما حمایت از تولید‌کنندگان داخلی و کشاورزان ارتباطی با تولید روغن نباتی از طریق واردات روغن خام یا دانه روغنی ندارد.
دبیر انجمن روغن‌نباتی اظهار کرد: اگر بخواهیم واردات روغن خام را حذف کنیم و به جای آن دانه روغنی وارد کنیم که صنایع روغن‌کشی ظرفیت خالی تولید‌شان پر شود باید به این هم فکر کنیم احتمال افزایش روغن نباتی از این طریق به دلیل اضافه‌شدن یک مرحله تبدیل دیگر در داخل کشور وجود دارد.
قبله ادامه داد: در همه کشورهای دنیا برای حمایت از دانه‌های روغنی تولید شده در داخل کشور کشاورزان خودشان تعرفه‌های مناسبی مصوب می‌کنند تا تولید و فروش این محصول در داخل کشور اقتصادی‌تر از فروش و صادرات آن باشد، اما اگر بخواهیم به جای واردات یک میلیون و 400 هزار تن روغن خام، تولید روغن نباتی را از طریق واردات دانه روغنی و تبدیل آن در داخل کشور انجام دهیم باید حدود شش میلیون تن دانه روغنی به کشور وارد شود که در حال حاضر توان واردات شش میلیون تن دانه روغنی در اختیار هیچ صنعت و تشکل خصوصی روغن‌کشی وجود ندارد.
دبیر انجمن روغن‌نباتی تصریح کرد: از سویی دیگر اگر بخواهیم با حمایت دولت دانه روغنی را به کشور وارد کنیم و روغن نباتی را از این طریق انجام دهیم باید تعرفه آن را به گونه‌ای تعریف کنیم تا واردات آن را اقتصادی کنیم، اما در این راستا قیمت کنجاله که حدود 80 درصد دانه روغنی را شامل می‌شود افزایش می‌یابد و گران‌شدن همین کنجاله که 70 درصد هزینه تمام شده طیور را به خود اختصاص می‌دهد باعث افزایش قیمت گوشت مرغ در بازار می‌شود.
وی اعلام کرد: مردم و دولت حاضرند هزینه حمایت از تولید‌کنندگان و کشاورزان داخلی را پرداخت کنند، اما حاضر نیستند هزینه حمایت از کشاورزان هندی و برزیلی را در پی افزایش قیمت کنجاله و گوشت مرغ بدهند.
ایسنا