حال کشاورزی کشور هیچ خوب نیست!

مهندس عباس کشاورز معاونت زراعت وزارت جهاد کشاورزی و از صاحبنظران راهبرد منافع و اقتدار ملی میگوید: باتوجه به اینکه وزارت جهاد کشاورزی متعهد  به ایجاد امنیت غذایی بیشتر برای کشور شده است ، امیدواریم با تقویت بخش پژوهش و همکاری گسترده محققان و اندیشمندان بتوانیم این بخش را به بالاترین سطح تولید برسانیم. معاون امور زراعی وزارت جهاد کشاورزی میگوید : بخش پژوهش کشور به ویژه در عرصه کشاورزی کمتر مورد توجه قرار گرفته که در این زمینه به حمایت ویژه نیاز است .وی با یادآوری این نکته که در بخش کشاورزی به واردات وابستگی داریم ، میگوید: اقتصاد مقاومتی راهکاری اساسی برای برون رفت از مشکلات است و براین اساس طرح های خوبی را تهیه کرده ایم.  معاون وزارت جهاد کشاورزی با اشاره به اینکه در برنامه سوم توسعه به سه درصد تولید ناخالص ملی دست یافتیم که چالشی جدی بود، میافزاید : توجه به دستگاه های اجرایی اثر گذار مانند وزارت جهاد کشاورزی و تولید دانش برای روان سازی اقتصاد دو عامل پیشبرد اقتصاد کشور محسوب می شود.

وی ، مهم ترین چالش های کنونی اقتصاد کشور را بهره وری غیر اصولی از آب، نقدینگی، نیروی انسانی و زمین میداند و میگوید: کاستی در این بخش ها، فشار اقتصادی به جامعه وارد می کند.معاون امور زراعی وزارت جهاد کشاورزی تاکید میکند: تقویت بخش تحقیقات متضمن بهبودی آینده بخش کشاورزی اقتصاد کشور است .وی با اشاره به فعالیت 10 موسسه بزرگ تحقیقات کشاورزی و دامی کشور در استان البرز میافزاید : با وجود این مراکز، البرز پایتخت کشاورزی ایران محسوب می شود.

وی وضعیت بخش کشاورزی را از نظر بهرهوری، تولید و رقابت نامناسب میداند و می افزاید:  طی 10 سال گذشته عملکرد محصولات کشاورزی بهشدت افت پیدا کرده و به غیر از محصول چغندرقند در بسیاری از محصولات دیگر، کشاورزان ناگزیر از هزینهکرد هستند.

معاون بهبود تولیدات زراعی وزارت جهاد کشاورزی خاطرنشان میکند: در دو ماه نخست سال زراعی جاری، از نظر میزان بارندگی در 48 سال گذشته جزء ردههای دوم و سوم قرار داریم؛ یعنی بیشترین مقدار بارندگی اتفاق افتاده است و رکوردهای وزارت نیرو نیز نشان میدهد که میزان روانآبها 41 درصد کاهش یافته است.وی با اشاره به برداشتهای بیرویه از آبهای زیرزمینی تصریح میکند:این برداشتها باعث شده که خاکهای کشور در وضعیت نامناسبی قرار گیرد و علاوه بر آن، شوری حادثشده اراضی را تحت تأثیر قرار داده که آثار آن در عملکرد محصولات کشاورزی مشهود است.

کشاورز یادآورمیشود:  به ازای هر مترمکعب آب در محصول برنج، درحال حاضر 150 تا 180 گرم محصول برداشت میشود که باید کشاورزان استانهای فارس، اصفهان و جنوب را قانع کنیم مصرف این مقدار آب به صلاح کشور نیست.

وی تأکید میکند:  از آنجا که دیگر زمین اضافه برای کشت نداریم، باید به اندازه توسعه در استانهای مختلف توجه ویژه شود و زمین آبی جدیدی برای بخش کشاورزی در نظر گرفته نشود.

با وجود شرایط فعلی کمآبی در کشورمان،سالانه مقادیر هنگفتی آب با نازلترین قیمت صادر میکنیم

معاون بهبود تولیدات زراعی وزارت جهاد کشاورزی خاطرنشان میکند: متأسفانه در حال حاضر هیچ نگاهی به خاک نمیشود، زیرا باید بدانیم که استفاده از روشهای آبیاری نوین نیز اگر بدون بررسی نیاز خاک به رطوبت انجام شود، هیچ اثری در کاهش مصرف آب نخواهد داشت.کشاورز ادامه مید هد:  باید اقلیم و گیاه را بهخوبی بشناسیم و با توجه به نیاز هر گیاهی، نسبت به آبیاری اقدام کنیم.

وی تصریح میکند: رویکرد به سمت روش آبیاری و تغییراتی در بخش انتخاب محصولات کشاورزی ازجمله مواردی است که باید مدنظر قرار گیرد.معاون وزیر جهاد کشاورزی در امور تولیدات زراعی یادآور میشود: استفاده از مالچ در باغها باید جدی گرفته شود، زیرا حدود 65 تا 70 درصد آب ناشی از آبیاری، تبخیر مستقیم میشود.

کشاورز تأکید میکند:  در شرایط فعلی کشورمان که با کمآبی روبهرو هستیم،  به رغم شرایط کم آبی در کشور سالانه مقدار قابل توجهی آب در قالب صادرات محصولات آببری چون هندوانه به نازلترین قیمت ارزی صادر میکنیم. وی توصیه میکند که تجدیدنظری در الگوی کشت برخی محصولات و میزان کشت انجام شود تا تولید زیادی محصولاتی چون هندوانه، کشور را به صادرات وادار نکند.کشاورز اظهارمیدارد: در رفتارهای اقتصادی باید توجه کنیم که تصمیمهای جدید و سیاستهای خاصی اتخاذ شود که طبق برنامه بتوانیم محصولات کشاورزی را در حد نیاز تولید کنیم.معاون زراعت وزارت جهاد کشاورزی در جایی دیگر و موقعیتی متفاوت میگوید:  مطابق گفته رئیس جمهوری، حال کشاورزی کشور هیچ خوب نیست و با چالشهای مختلفی همچون گران شدن هزینههای تولید و پسرفت فضاهای تولیدکنندگان روبهرو است.عباس کشاورز میافزاید : عملکرد محصولات کشاورزی نسبت به 10 سال گذشته بهشدت افت کرده است؛ بهگونهای که میزان افت آن بیش از 18 تا 25 درصد برآورد شده است، در حالی که وضعیت بهرهوری آب هیچ تغییری نکرده است.وی خاطر نشان میکند : در برنامه چهارم توسعه در سال 1392 هدفگذاریها با آنچه که در سال 1383 اتفاق افتاده، تفاوتی نداشته است.کشاورز ادامه میدهد: غیراقتصادی شدن کشاورزی و کاهش فرصتهای سرمایهای مسئلهای بسیار نگرانکننده است که اگر امکانات ایجاد توسعه برای این بخش را فراهم نکنیم، منافع ملی به خطر میافتد.وی تصریح میکند: در دهه 80، میزان امنیت تأمین انرژی و غذا 70 تا 75 درصد بود و در دهه 90 به بیش از 52 درصد رسیده است؛ یعنی نصف غذا و انرژیای که جامعه مصرف میکند، از طریق واردات تأمین میشود.

کشاورز با اشاره به ناپایداری آب که بزرگترین عامل تهدیدکننده غذای کشور است، یادآور میشود:  خواستههای بخش کشاورزی دوبرابر ظرفیت اکولوژی آب کشور است.

معاون وزیر جهاد کشاورزی در امور زراعت تأکید کرد: بخش خصوصی رقیب دولت نیست و باید در این بخش کمک کنیم تا با همکاری یکدیگر در جهت رفع مشکلات موجود قدم برداریم.وی ادامه میدهد: باید بپذیریم که علاوه بر دریاچه ارومیه، 300 دشت کشور با مشکل روبهرو است، بهگونهای که استانهایی چون نیشابور و اصفهان نیز با مشکلات کمبود آب روبهرو هستند.کشاورز همچنین گفت: در آینده با کاهش تقاضای آب روبهرو خواهیم بود و باید قبول کنیم که 40 درصد از منابع آب موجود کاهش مییابد.وی در ادامه میافزاید : معرفی ارقامی که آب زیادی میبرد را باید محدود کنیم و فضاهای تولید را بهگونهای هدایت کنیم که به غیر از گیلان و مازندران، کشت برنج مورد حمایت قرار نگیرد.کشاورز خاطر نشان میکند : سطح 640 هزار هکتاری برنج باید به 450 هزار هکتار برسد، زیرا دیگر نمیتوانیم به ازای هر مترمکعب آب، 120 گرم برنج تولید کنیم؛ بنابراین نباید اجازه دهیم که سرمایه از کشور خارج شود.معاون زراعت وزارت جهاد کشاورزی به تولیدکنندگان و صادرکنندگان نهادههای کشاورزی توصیه میکند که صاحب کالای خود باشند، یعنی خود به ترویج محصول تولیدی خود اقدام کنند.

 رضایتی در کیفیت مواد شیمیایی تولیدی و وارداتی احساس نمیشود

کشاورز تصریح میکند:  خواهش دوم از این بخش آن است که در کیفیت مواد شیمیایی تولیدی و وارداتی تجدیدنظر کنند، زیرا رضایتی در این بخش احساس نمیشود.

وی یادآور میشود:  کمک کنیم تا با همت یکدیگر، برای افزایش کیفیت نهادههایی چون سم و کود اقدام کنیم.معاون وزیر جهاد کشاورزی در بخش زراعت تأکید میکند: بهعنوان خواهشی دیگر از تمامی دستاندرکاران میخواهم که سیستمهای قدیمی حمل، توزیع و مصرف نهادهها را اصلاح کنند.کشاورز اظهار میدارد: سیاست جدید دولت بر آن است که هیچ انحصاری برای دسترسی کشاورزان به تکنولوژیهای جدید وجود نداشته باشد که در این راستا از بخش خصوصی میخواهیم که با سرعت بیشتری پیش روند.

وی به مسئله آب اشاره میکند و می گوید: تییر در تقاضای آب مشکل را حل نمیکند، بلکه باید تلاش کنیم تغییراتی در روند آبیاری و ارقام مصرفی بهوجود آوریم؛ بهگونهای که سطح کشت ذرت 704 را به صفر برسانیم.

کشاورز همچنین میافزاید : اگر به جای بذر، اقدام به کشت نشاء کنیم، 30 تا 40 درصد توفیق در تولید بهوجود خواهد آمد.وی خاطر نشان میکند : خسارت آفات در کشور هنوز بالا است، بهگونهای که برای آفت پسیل مجبور هستیم 14 بار سمپاشی کنیم که امیدواریم با تقویت این بخش و افزایش تولیدات کشاورزی بتوانیم ضمن کاهش مصرف سموم شیمیایی و کاهش هزینههای مصرف آب، عملکرد را افزایش دهیم.

گردآوری و تنظیم:

 حجت اله انصاری (جابری