در سال گذشته کشور روسیه که با تحریم‌های آمریکا و اتحادیه اروپا مواجه شده بود در اقدامی متقابل واردات برخی محصولات غذایی را از این کشورها ممنوع اعلام کرد. در چنین شرایطی فرصت برای دیگر تولیدکنندگان محصولات غذایی که ظرفیت صادرات محصولات غذایی به روسیه را دارند فراهم شد تا بر میزان صادرات خود به این کشور بیفزایند. ایران نیز می‌توانست خود را یکی از اصلی‌ترین گزینه‌های تأمین مواد غذایی مورد نیاز روسیه معرفی کند و محصولات خود را به بازار روسیه عرضه نماید.
با وجود چنین شرایطی در سال گذشته، آمارها حاکی از آن است که کشورمان نتوانسته است از فرصت به وجود آمده در جهت افزایش صادرات به روسیه آن طور که باید استفاده کند. در جدول زیر میزان صادرات محصولات غذایی کشورمان به روسیه در 6 ماهه پایانی سال‌های 1392 و 1393 نشان داده شده است.
بر اساس آمارهای گمرک جمهوری اسلامی ایران، در 6 ماهه دوم سال 1393 کشورمان در حدود 92 میلیون دلار محصولات غذایی به کشور روسیه صادر کرده است که در مقایسه با 6 ماه پایانی سال 1392 افت 12 درصدی را نشان می‌دهد. با توجه به صادرات 4 میلیارد دلاری محصولات غذایی کشورمان در 6 ماهه پایانی سال گذشته باید گفت تنها سهم اندکی از صادرات محصولات غذایی ایران به کشور روسیه صادر می‌شود و محصولاتی چون پسته، خرما، لبنیات، زعفران، ماهی و فرآورده‌های غذایی کشورمان با وجود ظرفیت‌های بالای صادراتی، در بازارهای روسیه به جایگاه خود نرسیده‌اند.
گرچه در سال گذشته به علت تحریم شدن کشور روسیه و افت ارزش پول این کشور، واردات این کشور به طور قابل ملاحظه‌ای کاهش یافت اما در مورد محصولات غذایی، از آنجا که روسیه واردات از کشورهایی چون آمریکا، کانادا و کشورهای اروپایی را ممنوع اعلام کرده با وجود کاهش مجموع واردات کشور روسیه، صادرات کشورهایی مثل هند، ترکیه و ایران به این کشور قابلیت افزایش خواهد داشت. در جدول زیر آمار واردات محصولات غذایی به تفکیک گروه‌های تعرفه‌ای نشان داده شده‌است.
بر اساس آمارهای ترد مپ واردات روسیه در سال 2014 با افت محسوسی همراه بوده است به طوریکه مجموع واردات این کشور با 10.3 درصد کاهش به 283 میلیارد دلار رسیده و مجموع واردات محصولات غذایی این کشور با 8.9 درصد کاهش به 38 میلیارد دلار رسیده است. با اینحال اولا با این میزان کاهش نیز واردات محصولات غذایی روسیه بسیار بیشتر از کل صادرات ایران است که نشان از پتانسیل بالا برای صادرات محصولات غذایی به این کشور دارد و ثانیا کاهش چمشگیر واردات در محصولات غذایی عمدتا ناشی کاهش واردات از کشورهای غربی است. در نتیجه شرایط خاص کشور روسیه فرصت خوبی برای صادرات محصولات غذایی ایران به این کشور است.
مسئولین کشور روسیه نیز درصدد یافتن جایگزین برای محصولات وارداتی خود هستند که پیش از این از آمریکا و کشورهای اروپایی وارد می‌کرده‌اند؛ از این رو در سال گذشته مسئولین این کشور به منظور همکاری با ایران در زمینه واردات برخی از محصولات غذایی مورد نیاز خود چندین نوبت به ایران سفر کرده‌اند تا تفاهم‌ها و مذاکرات لازم را به سرانجام برسانند. با اینحال تاکنون این سفرها و رایزنی‌ها اثری در صادرات ایران به روسیه نداشته است.
فارس