اول ژوئن برابر با یازدهم خرداد ماه ، روز جهانی شیر نامگذاری شده است.
سازمان غذا و کشاورزی ؛ فائو و 191 کشور عضو آن که بار ها با امضای میثاق های انسان دوستانه متعهد شده اند که از دسترسی همه مردم به غذای کافی با کیفیت بالا برای زندگی سالم حمایت کنند در سال 2001 میلادی ( 1380 ) اول ماه جون را که برابر با 11 خرداد می شود بعنوان روز جهانی شیر جشن گرفتند
فائواز سال 1945 میلادی تلاش دارد وضعیت تغذیه مردم جهان از طریق کشاورزی پایدار رونق گیرد و خصوصا مناطق روستایی جهان مشارکت مثبت و رو به تزایدی برای وضعیت اقتصادی خود و جهان از این طریق در پیش گیرند.
در سال 1996 نمایندگان کشور های عضو با شرکت در اجلاس جهانی غذا مردم جهان و خصوصا دولت ها را برای مبارزه با گرسنگی و کاهش تعداد گرسنگان جهان، به تلاشی ویژه دعوت کردند تلاشهای گروه کار تحت عنوان MDG یا اهداف توسعه هزاره شامل 8 هدف عمده بود که در راستای اهداف توسعه ای، آموزش ، تغذیه و محیط زیست برای همه ساکنین زمین بود.
چرا روز جهانی شیر
این روز بدین دلیل انتخاب شد که همه دولت ها ها در چنین روزی در مورد شیر این ماده غذایی حیات بخش بیاندیشند و وضعیت مطلوبی را در مورد مصرف شیر برای مردمشان فراهم کنند
چرا این روز را مطرح می کنیم و آنرا جشن می گیریم
شیرتقریبا کامل ترین ماده غذایی است که 9 ماده مغذی اساسی که همه آنها برای بدن لازم و ضروری هستند را به تنهایی دارد مواد حیات بخشی که بدن را سالم و استخوان ها را استحکام می بخشد
ار سال 1883 تلاشهای زیادی برای افزایش تولید شیر در جهان صورت گرفته است در حال حاضر یک میلیون تولید کننده شیر در جهان برای این افزایش تلاش می کنند.
در روزهایی که ما به این روز جهانی نزدیک می شویم متاسفانه میانگین مصرف شیر در کشورمان چنان پایین است که تلاشهای زیادی را برای افزایش مصرف طلب می کند و این در حالی است که تقریبا 90 در صد خانوار های کشور کمبود در یافت کلسیم دارند و شیر و فر آورده های آن مهمترین و بهترین منبع کلسیم هستند.
ما همه برای حل این مشکل که بار مالی بسیار زیادی را به خانواده ها و منابع کشود تحمیل می کند مسوولیم
وزارتخانه ها ی کشاورزی ،سازمان دامپزشکی ،وزارت بهداشت و آموزش و پرورش، سازمان حمایت از تولید کننده و مصرف کننده می توانند با کار مشترک و هماهنگ با تغییر سیاستهایی که ممکن است دامداری هارا دچار معضل کند با حمایت مستمر از صنایع شیر و تولید شیر با کیفیت بالا ، با آموزش برای مصرف بیشتر شیر ، با قیمت گزاری درست و عادلانه ، با حمایت یارانه ای از مواد لبنی کم چرب و کم نمک و کنترل واردات شیر خشک، در این روز جهانی برنامه های مشترک و مدونی برای سال 1389 سالی که قرار است همت و کار مضاعف شود و فرهنگ مصرف تصحیح گردد؛ تدوین و اجرا کنند
ضمن گرامیداشت این روز و به این بهانه ، 9 باور اشتباه درباره شیر به نقل از سایت رسمی روز جهانی شیر را با هم مرور می‌کنیم :
باور اشتباه 1 : مصرف لبنیات و بخصوص شیر سبب افزایش وزن و ابتلاء به چاقی می‌شود.
واقعیت : افزایش وزن وقتی رخ میدهد که کالری دریافتی بیش از میزان انرژی‌ای باشد که بدن می‌سوزاند. برخلاف باور اشتباهی که وجود دارد، تحقیقات در حیوانات و انسان اتفاقاً نشان میدهد که مصرف سه وعده لبنیات کم چرب در یک رژیم کنترل شده از نظر کالری به کاهش وزن کمک شایانی میکند! (Zemel , 2005)
پژوهشهای بالینی نشان داده است که ارتباط مؤثری بین افزایش جذب کلسیم و کاهش وزن و درصد چربی بدن و اندازه دور کمر وجود دارد.
باور اشتباه 2 : اسفناج و شیر از نظر منبع تأمین کلسیم یکسان هستند.
واقعیت : میزان کلسیم موجود در یک فنجان شیر بیش از میزان آن در 16 فنجان اسفناج است. لذا یک فرد برای تأمین کلسیم روزانه بدن خود نیازمند مصرف بیش از 48 فنجان اسفناج است! (USDA , 2010)
علاوه بر این، شیر حاوی ویتامین D است که جذب کلسیم را افزایش میدهد. (Wasserman , 2004)
باور اشتباه 3 : افرادی که دچار عدم تحمل لاکتوز هستند باید از مصرف لبنیات پرهیز کنند.
واقعیت : عدم تحمل لاکتوز اغلب با آلرژی به شیر اشتباه گرفته می‌شود. این در حالی است که عدم تحمل لاکتوز واکنش آلرژیک به محصولات لبنی نیست، بلکه حاکی از عدم توانایی بدن در هضم قند لاکتوز شیر است. برای افرادی که دچار عدم تحمل لاکتوز هستند شیر و ماست بدون لاکتوز (Lactose-free) جایگزین مناسبی هستند. البته برخی انواع پنیر نظیر سوئیسی هم لاکتوز کمی دارند. بسیاری از افراد دچار عدم تحمل لاکتوز قادر به مصرف نیم تا یک فنجان شیر در روز بدون هرگونه مشکل هستند. (miller et al. , 2000)
باور اشتباه 4 : شیر سبب آسم می‌شود.
واقعیت : هر چند کودکان دچار آلرژی به شیر از شانس بیشتری برای ابتلاء به آسم در طول زندگی برخوردارند اما پژوهش علمی معتبری برای اثبات این مسئله که شیر سبب بروز آسم می‌شود وجود ندارد.
باور اشتباه 5 : مصرف روزانه شیر سبب افزایش شانس بروز بیماریهای قلبی می‌شود.
واقعیت : رژیم غذایی غنی از اسیدهای چرب اشباع صرفنظر از منبع آن که شیر باشد یا خیر میتواند سبب بروز بیماریهای قلبی شود اما اخیراً تحقیقات در اثبات ارتباط مصرف اسیدهای چرب اشباع و بیماریهای قلبی با ابهاماتی همراه بوده است. (Siri-Tarino et al. , 2010)
باور اشتباه 6 : اگر مکمل کلسیم مصرف کنید نیازی به نوشیدن شیر ندارید.
واقعیت : شیر فقط منبع خوب تأمین کلسیم نیست بلکه منبع تأمین پروتئین با کیفیت، ویتامین A ، D ، B12 ، ریبوفلاوین و روی و پتاسیم و منیزیم هم هست. ماست پروبیوتیک هم قادر است میکروارگانیسم‌های مفید برای تأمین سلامت معده و روده را تأمین نماید.
از نظر لذت و طعم نیز مصرف مکمل نمیتواند لذت نوشیدن یک لیوان شیر خنک همراه با یک وعده لذیذ صبحانه و یا مصرف یک بستنی در هوای گرم تابستان را فراهم نماید.
باور اشتباه 7 : انسان با خوردن شیر گاو سازگار نیست.
واقعیت : انسان همانقدر که با خوردن محصولات گیاهی سازگار است با خوردن محصولات دامی نظیر گوشت و فرآوردههای لبنی هم سازگاری دارد. به نظر میرسد بر اساس شواهد تاریخی مصرف شیر و لبنیات حاصل از گاو به 6000 سال قبل از میلاد حضرت مسیح (ع) برمیگردد.
باور اشتباه 8 : نوشیدن شیر سبب بروز سنگ کلیه می‌شود.
واقعیت : شیر برخلاف این باور اشتباه ممکن است در برابر تشکیل سنگ کلیه اثر پیشگیرانه هم داشته باشد. (NHS , 1990) این اثر به نظر میرسد از طریق پیوند کلسیم شیر با اکسالات غذاها صورت پذیرد.
باور اشتباه 9 : مصرف پنیر و لبنیات پرچرب سبب بروز جوش و آکنه می‌شود.
واقعیت : تحقیقات علمی موفق به یافتن رابطهای بین بروز آکنه و مصرف لبنیات نشده است و از سویی دیگر اهمیت ویتامین A و D در تأمین سلامت پوست به اثبات رسیده است. این در حالی است که شیر منبع مناسبی برای تأمین این دو ویتامین محسوب می‌شود.