توزیع کوپنِ کالاهای اساسی برازنده ایران نیست

محمدرضا سبزعلیپور اقتصاددان و رئیس مرکز تجارت جهانی ایران، ضمن اظهار تأسف از تصمیمات نسنجیده و غلط برخی از مسئولین و دولتمردان، نسبت به تصمیمات اخیر دولت و مجلس در کوپنی کردن اقتصاد ایران واکنش نشان داد و گفت: کشورداری و ادارۀ مطلوب امورات کشور ایجاب میکند تا هر سه قوا علی الخصوص قوۀ مجریه با همکاری تنگاتنگ قوه مقننه، تصمیمات درستی اتخاذ، برنامه های صحیحی مدوّن، قوانین جامع و کاملی تصویب، مدیریتی قوی اِعمال و عملکرد قابل قبولی انجام دهند تا به قول "روحانی 92" هم چرخ سانتریفیوژها بچرخد و هم چرخ اقتصاد و زندگی مردم بخوبی حرکت کند و نهایتاً مشکلات اقتصادی کشور اَعم از گرانی و تورم، رکود، بیکاری، توقف تولید، مشکلات پولی و بانکی، افزایش نرخ ارزهای خارجی و کاهش ارزش ریال و.... در کوتاهترین زمان مرتفع گردد.  

 

وی افزود: اما متأسفانه از اوضاع و احوال اقتصاد و همچنین زندگی و سطح معیشت مردم چنین پیداست که یا قوۀ مجریه با قوه مقننه همکاری خوب و تنگاتنگی ندارند و یا اینکه برعکس روابط این دو قوا بیش از حد معمول با هم خوب است و با یکدیگر همکاری غیر معمول و سوال برانگیزی دارند و همین روابط خوب یا بد قوا با هم موجب شده تا روز به روز مشکلات اقتصادی کشور افزایش و سفره مردم کوچکتر و نهایتاً منزلت شهروندان ایرانی زیر سوال برود!!! واقعاً چرا؟

 

آیا ایران کشوری فقیر و بی پول است؟ آیا کشوری پَر و دور افتاده است؟ آیا سرزمینی آتش فشانی است و خاک حاصلخیزی ندارد؟ آیا کشوری بی ریشه و بی فرهنگ میباشد؟ آیا کشوری اِشغال شده و تحت سلطه قدرتهای بیگانه میباشد؟ آیا کشورمان درگیر جنگ نظامی طویل المدت است؟ آیا ایران مردمی بیسواد و بی استعداد دارد؟ و .... دهها سوال دیگر؟؟؟؟؟

 

اما در پاسخ، مجبورم تا به موارد و نکات کلیدی اشاره کنم تا خود پاسخ تمامی سوالات مطروحۀ فوق بوده و جایگاه کشورمان را مشخص نماید.

 

وی افزود: کشورمان ایران دارای موقعیتهای جذاب و بی نظیری میباشد که آرزوی اکثر جهانیان این است که ای کاش چنین کشوری میداشتند بطوریکه از نظر جغرافیایی و سوق الجیشی، قلب خاورمیانه و یکی از مناطق استراتژیک در جهان محسوب میشویم. همچنین قابلیتهای اقتصادی ایران موجب تأثیرگذاری بالقوۀ هرچه بیشتر در منطقه و حتی تحولات جهانی شده است. ایران از دیرباز بعنوان پل ارتباطی میان شرق و غرب مورد توجه کشورها و تمدن‌ های دنیا بوده است.

 

نقش ارتباطی میان قاره‌ای کشورمان و همچنین مجاورت با خلیج فارس و تنگه هرمز که محل ترانزیت محموله ‌های نفتی است، بر اهمیت و نقش مؤثر ایران در برابر چشم ناظرانِ خارجی افزوده، بطوریکه هرگونه تحول سیاسی در آن موجب برانگیخته شدن حساسیتهای جهانی میشود.

 

از نظر منابع طبیعی و نعمات بی نظیر خدا دادی، کشور ایران جزء نادرترین و نمونه ترین کشورهای جهان میباشد بطوریکه در کنار پتانسیل های انسانی، فرهنگی، ژئوپلتیک، منابع طبیعی با ارزشی نیز در شکوفایی اقتصاد ایران نقش پررنگی را ایفاء میکند.

 

از جمله: تنوع شرایط اقلیمی (نزدیک بر10 اقلیم مختلف)، برخورداری از حدود 30 میلیون هکتار اراضی مزروعی (Arable)، بیش از 12 میلیون هکتار جنگل،90 میلیون هکتار مرتع، دسترسی به منابع آبی به میزان120 میلیارد مترمکعب، دسترسی به ذخائر و گونه های متنوع گیاهی و حیوانی، جایگاه سوم جهان از نظر دسترسی به منابع نفتی، دومین جایگاه جهان از بابت دسترسی به منابع گازی، در اختیار داشتن بیش از 3% منابع مس جهان و نیز دسترسی به سایر ذخایر معدنی با ارزش از ویژگیهای این پتانسیل و مبین وضعیت مطلوب جهت دستیابی به رشد بالای اقتصادی است.

 

علیپور گفت: ایران با دارا بودن حدود 68  نوع ماده معدنی (غیرنفتی)، 37 بیلیون تن ذخایر کشف شده و 57 بیلیون تن ذخایر بالقوه در میان 15 قدرت معدنی جهان جای گرفته و یکی از کشورهای غنی از حیث دارایی‌ های معدنی به حساب می‌آید.

 

منابع طبیعی ایران شامل: نفت، گاز، آهن، مس، طلا، نقره، روی، سرب، کرومیت، منگنز، تیتانیم، اورانیوم، ذغال سنگ، قلع، سنگ های قیمتی (مانند فیروزه)، سنگهای مختلف تزئینی و ساختمانی، گچ، نمک و… غیره میباشد!!

 

ضمناً ایران بزرگترین تولیدکنندۀ پسته، زعفران، خاویار، زرشک و میوه های مختلف در جهان است.کشورمان همچنین رتبۀ هشتمین تولیدکننده میوه، هشتمین تولیدکننده لیمو، دهمین تولیدکنندۀ انگور، دومین تولیدکنندۀ زردآلو، هشتمین تولیدکنندۀ مرغ، ششمین تولیدکنندۀ پیاز، دومین تولیدکنندۀ گردو، سومین تولیدکنندۀ هندوانه، هفتمین تولیدکنندۀ گوجه فرنگی، هفتمین تولیدکنندۀ مرکبات، چهارمین تولیدکنندۀ بادام و هفتمین تولیدکنندۀ پشم، سیزدهمین تولیدکنندۀ آهک، دومین تولیدکنندۀ پرلیت، پنجمین تولیدکنندۀ باریت، چهارمین تولیدکنندۀ سیمان و نهمین نیروی بزرگ نظامی در جهان را داراست.

 

این اقتصاددان تأکید کرد: از نظر منابع انسانی، ایران یکی از ثروتمندترین کشورهای جهان به شمار میآید. کشوری با داشتن میلیونها جوان دانش‌آموختۀ دانشگاه اما میلیونها نیروی مجرّب و ماهر و همچنین میلیونها نیروی جوان بیکار در این کشور ثروتمند موجب شد تا رهبر معظم انقلاب نیز همواره جمعیت جوان را یکی از ظرفیتهای مهم اجتماعی ایران معرقی نموده و از همین رو در تاریخ 1/1/93 فرمودند: «یکی از ظرفیّتهای مهمّ ما، نیروی انسانی ما است. نیروی انسانی در کشور ما، یکی از بزرگترین ظرفیّتهای ایران اسلامی است؛ فلذا این یک فرصت بزرگی برای کشورمان محسوب میشود.

 

موقعیت جغرافیایی ایران نیز یکی از شاخصه های برتر کشورمان در جهان میباشد: شاید پذیرش این موضوع که شرایط جغرافیایی بتواند بعنوان یک مؤلفه تولید ثروت مورد توجه قرار گیرد کمی سخت باشد اما علاوه بر اثر غیر قابل انکار این مؤلفه بر موضوعاتی مانند؛ امنیت سرمایه ‌گذاری، راههای ترانزیتی، شرایط جوی، گردشگری و امثال آن، مهمترین تأثیر آن را باید در این کلام رهبر معظم انقلاب اسلامی جستجو نمود که فرمودند: « موقعیّت جغرافیایی، ظرفیّت دیگر کشورمان است؛ ما با پانزده کشور همسایه هستیم که با غالب آنها رفت‌ وآمد داریم. حمل و نقل و ترانزیت کالا یکی از فرصتهای بزرگ کشورها است؛ که این فرصت به راحتی برای کشورمان مهیا میباشد.

 

از نظر شرایط جوی، ایران از تنوع بسیار بالایی برخوردار میباشد بطوریکه در جنوب به آبهای آزاد جهان متصل و در شمال به آبهای محدود منتهی میشود. جنگل و مناظر سرسبز سراسر شمال کشور را دربر گرفته، مرکز و غرب ایران را رشته کوههای سربه فلک کشیده محاصره نموده است. شرق و بخشی از مرکز کشور پوشیده از بیابانهای خشک و کویر میباشد به همین خاطر زمانیکه در غرب کشور برف میبارد، در شمال ایران باران میبارد. شرق سرد و خشک بوده و برعکس در جنوب کشور مردم در حال شنا و تفریح میباشند.

 

موقعیت گردشگری و جاذبه ‌های توریستی ایران نیز قابل بررسی میباشد زیرا یکی دیگر از ظرفیتهای استثنایی کسب درآمد، متعلق به کشورهایی است که از جاذبه های تاریخی و طبیعی و موضوعات مختلف دیگری مانند؛ جاذبه های تاریخی، فرهنگی، تفریحی، پزشکی و سایر موارد مشابه آن برای گردشگری برخوردار بوده و بعنوان کشوری توریستی شناخته میشوند، ایران، ایتالیا، چین و هند نمونه ای از این کشورها هستند.

 

از نظر تاریخی، باز هم ایران یکی از کشورهای مطرح و برجسته جهان میباشد زیرا قدمت تاریخ و تمدن کشورمان به هزاران سال پیش برمیگردد یعنی زمانیکه تعداد زیادی از کشورهای بزرگ و کوچک امروزی دنیا متولد نشده بودند، ایران بر بخش بزرگی از جهان حکم رانی میکرد و آثار تاریخی برجای مانده از آن زمان، مبین و گواهی بر این ادا میباشد. در نهایت از نظر هوش و ذکاوت، ایرانیان جزء افراد باهوش و نابغه جهان میباشند و بقول خارجی ها از "ای کیوی" بسیار بالایی بهره میبرند!!

 

در ادامه باید تأکید کنم که دهها برجستگی و ذخایر مادی و معنوی دیگری در ایران وجود دارد که اشاره به تک تک آنها روزها و هفته ها زمان و صدها صفحه کاغذ میطلبد که از حوصله این بحث و تحلیل کوتاه خارج میباشد فلذا موارد مطروحه فوق نشان دهندۀ این واقعیت است که ایران دارای چه موقعیت برتر و دارای چه جایگاه والایی در جهان میباشد.

 

وی تصریح کرد: اما با تمام مزایای برشمرده فوق، متأسفانه باید عرض کنم که واقعیت امروز اقتصاد ایران 180 درجه با موقعیت برتر و جایگاه والای ایران در جهان متفاوت میباشد!! با این قدرت و توانمندی که در اختیار داریم میتوانیم خرج چندین کشور را بدهیم و چند برابر جمعیت ایران را نیز ثروتمند کنیم بطوریکه مردم کشورهایی مثل قطر و کویت در برابر ملت ایران تعظیم و تکریم کنند!! اما در حال حاضر چی داریم؟؟ تقریباً کلی مشکلات!!!

 

کالاهای اساسی بسیار گران و در انبارها احتکار شده اند!!! گوسفندان ایران غیب شان زده و گم شده اند!! هر کسی توان خرید مرغ و گوشت گران را ندارد!!! آجیل و میوه هم بدلیل گرانی بیش از حد، از سبد غالب مردم خارج شده است!!! قیمت خودروهای بی کیفیت داخلی چند میلیون تومانی، در کوتاهترین زمان به چند ده و حتی چند صد میلیون افزایش یافته و بعد از ماهها تأخیر به خریداران تحویل داده نمیشود و اگر کسی هم اعتراض کند مورد ضرب و شتم قرار میگیرد!!! و.... دهها مورد دیگر!!!

 

این صاحب ‌نظر اقتصادی در ادامه تأکید کرد: قبول دارم که بخشی از این معضلات و نابسامانی‌ های اقتصادی حاصل تحریمها و فشارهای بین‌المللی است اما بخش اعظم آن متأسفانه محصول بی ‌تدبیری و سوءمدیریت دولتها و گرفتن ماهی توسط برخی از مسئولین از آبهای گل‌آلود ایجادشده میباشد. در این راستا دولتهای گذشته و حال، همگی وعدۀ ساماندهی اوضاع اقتصادی را به ‌کرّات داده‌اند اما در عمل نه ‌تنها هیچ اتفاق مثبتی رخ نداده بلکه روز به روز وضعیت بدتر نیز شده است!! زیرا بهبود اوضاع اقتصادی و عبور از بیماری هلندی در کوتاه‌ مدت نیازمند فاکتورهای خاصی میباشد که با سواد نصفه نیمۀ خودم، بارها به دولتمردان عزیز توضیح داده‌ام ولیکن متأسفانه گوش شنوایی در دولت ندیده ام، از همین رو خودم گفته ام و فقط خودم شنیده ام.!!

 

سبزعلیپور اظهار داشت: رئیس جمهور محترم هفته گذشته در جمع مردم گیلان تأکید نمودند که اختلاف ما با آمریکا بر این است که آنان میگویند ایران باید به 40 سال قبل باز گردد و ما می‌گوییم هرگز به عقب باز نمی‌گردیم و مسیر پیشرفت و استقلال، آزادی و مردم‌ سالاری را ادامه میدهیم!! این سخنان رئیس جمهور محترم بسیار خوب و مقتدرانه و غرورآفرین و کاملاً درست است، ایران نباید دیگر به گذشته باز گردد بلکه باید همیشه نگاهش رو به جلو و دائماً در حال پیشرفت باشد.

 

اما سخنان آقای روحانی یک چیزی را میگوید ولیکن عملکرد دولتش چیز دیگری را نشان میدهد!! وقتیکه مشکلات اقتصادی کشور و تنگی معیشت مردم را می بینیم به این نتیجه میرسیم که ظاهراً در حالِ درجا زدن و یا کم کم به عقب باز گشتن هستیم.

 

کشوری که روی ثروت خوابیده باید مردمش در رفاه باشند اما جدیداً مجلس و دولت با همکاری هم تصویب کرده اند که برای توزیع کالاهای اساسی، همچون 30 الی 40 سال گذشته بین مردم ایران "کوپن" توزیع نمایند!!

 

تاریخچه کوپن در ایران آنهم بعد از پیروزی انقلاب، به آغاز جنگ تحمیلی عراق علیه ایران بازمیگردد. در آن زمان بندر خرمشهر که یکی از بنادر مهم تجاری کشور بود مورد تهاجم دشمن قرار گرفت و عملاً تأمین کالا‌های اساسی با مشکل روبرو شد. این اتفاق در کنار چند حادثۀ مهم دیگر باعث شد تا مسئولین و دولتمردان وقت، چاره را در کوپنی کردن کالا‌های اساسی بیابند. در این راستا و پس از گذشت حدود دو دهه، با وجود کاهش کالا‌های کوپنی و نیز عدم تمایل اکثر مردم به دریافت کوپن، وجود کوپن های کاغذی تا سال 89 همچنان زنده بود، اما پس از آن یارانه نقدی جایگزین آن شد.

 

در این روزها مجلس شورای اسلامی به دلیل وجود مشکلات اقتصادی در کشور که بیشتر حاصل سوء مدیریت دولت و مسئولین میباشد، بازگشت کوپن را تصویب کرده اما نکته اساسی این است که غالب نمایندگان مجلس، بجای اینکه وکیل ملت باشند و برای عزت و منزلت و رفاه مردم تلاش کنند، متأسفانه وکیل الدوله بوده و راهگشای سیاستهای نادرست دولت میباشند و چشم خود را نیز بر عملکرد غلط دولت و دولتمردان بسته اند.!!!

 

بحث اصلی اینجاست که کوپن زمانی کاربرد دارد که تولید و واردات کالا، علی الخصوص کالاهای اساسی محدود شده باشد و تقاضا بیش از عرضه باشد اما در حال حاضر نه تنها کالاهای اساسی به وفور تولید میشود بلکه واردات کالاهای اساسی و حتی کالاهای لوکس در حد زیادی انجام میشود، بطوریکه عرضه بیش از تقاضا میباشد ولیکن تنها موردی که مردم را ناراحت و زجر میدهد، گرانی لحظه به لحظۀ کالا و خدمات میباشد که این مورد به سوءمدیریت و عدم نظارت دقیق مسئولین و حتی همراهی دولت با گرانی برمیگردد تا موقعیت خاص کشور و "جنگ اقتصادی" و "فشار تحریمها"!! که چنین مشکل و سوء تدبیری هرگز با "توزیع کوپن" رفع نخواهد شد. پس دردِ اقتصاد و مشکلِ امروزِ مردمِ ما، خرید کالا با کوپن نیست بلکه زیر خط فقر بودن، تنگی معیشت، تورم و گرانی لحظه به لحظه و نابسامانی بازار، هرج و مرج و بخور بخور عده ای خاص میباشد که این معظلات و مشکلات را میتوان با تدبیر، سیاست و برنامه درست و تیم کارآمد و متعهد و پاکدست به راحتی حل و فصل نمود. در ایران همه نوع کالای داخلی و خارجی به وفور یافت میشود، بقول معرف اگر پول بدهی، هر نوع کالایی را که بخواهی بدون نیاز به "کوپن" درب منازل تحویل میدهند!! پس کالا هست، مشکل بی پولی و گرانی است!!

 

ضمناً در موارد بحرانی و زمانیکه کشور دچار بحران شده باشد، دولتها از کوپن برای توزیع سوخت و کالاهای اساسی استفاده میکنند اما زمانیکه آقای روحانی بارها گفته و تأکید کرده که ما در کشورمان "بحران" نداریم و فقط مشکلات اقتصادی داریم، پس چرا با توزیع کوپن به مردم و جهانیان این موضوع را القاء میکنند که ما دچار "بحران اقتصادی" شده که دست به دامن کوپن شده ایم!!

 

فلذا کوپن مشکل گشای اقتصاد و زندگی مردم شریف ما نیست و توزیع کوپن کالاهای اساسی فقط و فقط شأن و عزت مردم را زیر سوال میبرد، از همین رو تأکید میکنم که "کوپن" اصلی و ابدا برازنده ایران و ایرانی نیست!! پس از دولت و مجلس محترم درخواست میکنم که ایران را به 40 سال پیش برنگردانند و دولت آمریکا را به خواسته و هدفش که باز گرداندن ایران به عقب است، یاری ندهند!!

 

رئیس مرکز تجارت جهانی ایران در خاتمه با اشاره باینکه مردم همیشه در صحنه ایران لایق بهترین خدمات و عالیترین معیشت هستند گفت: مردم عزیزمان استحقاق بهترین و مرفه ترین زندگی و آینده را دارند در نتیجه مستحقق هرگونه تلاش برای بهبود وضعیت معیشتی، فرهنگی و اجتماعی شان میباشند و این موضوع مهم باید در حافظۀ تمام مسئولین و دولتمردان کشور باقی بماند که بواسطۀ حضور همین مردم است که مقامات اَرشد و مسئولین کشوری به این مناصب رسیده اند، پس خدمت به مردم را باید سرلوحه کارها و برنامه‌ های خود قرار دهند و از امور جناحی، سیاسی، گروهی و هواهای نفسانی بپرهیزند. برای صدمین بار این نکتۀ مهم را تأکید میکنم، کشوری همچون ایران که روی ثروت بی نظیر طبیعی و خدادادی خوابیده دلیلی ندارد که کمبود و مشکلات اقتصادی داشته باشد و مردمش درگیر فقر و مشکلات مالی و معیشتی باشند و برای ابتدایی ترین نیازهای خود و تأمین مایحتاج و کالاهای اساسی مورد نیاز زندگی شان به این در و آن در بزنند و تازه پس از گذشت 40 سال از پیروزی انقلاب، زندگی کوپنی را آغاز نمایند!! درمان مشکلات اقتصادی کشور توزیع کوپن نیست و باید دلایل مشکلات و راهکار رفع آنرا در جای دیگری جستجو کرد!! و آن ارادۀ دولتمردان، صداقت آنان، کارآمدی و تعهد آنان، عملکرد مثبت و نظارت شبانه روزی و. و. و... میباشد.

 

فلذا مردم شریف و ثروتمند ایران باید وضعیت بسیار مطلوبی داشته و در رفاه کامل باشند نه اینکه در آرزوی ابتدایی ترین نیازهای زندگی، شب و روز را سپری کنند.