سیلاب ویرانگر اخیر بیش از ۲۰۰ هزار هکتار اراضی مرغوب استان را دچار آبگرفتگی کرد و بیش از ۸۲ هزار میلیارد ریال خسارت به بارآورد، با این وجود کشاورزان تلاشگر خوزستانی مصمم هستند با زیرکشت بردن حدود ۵۰۰ هزار هکتار، فصل جدیدی از کار و تلاش را در فصل تابستان شروع کنند.
خروج سیلاب از اراضی که دچار آبگرفتگی شده اند رفته رفته به روزهای پایانی نزدیک شده و پیش بینی ها حاکی از آن است که تا پایان خرداد جاری مانداب ها از اراضی کشاورزی به سمت زهکش ها یا رودخانه ها هدایت می شوند.
مسئولان جهاد کشاورزی خوزستان ضمن ابراز امیدواری به شروع کشت تابستانه در روزهای آینده می گویند بخش مهمی از اراضی مورد نظر در غرب، شمال و مرکز خوزستان به زیرکشت تابستانه به خصوص ذرت دانه ای و علوفه ای، برنج، کنجد و صیفی جات خواهد رفت.
** لغو محدودیت و ممنوعیت کشت تابستانه در خوزستان
استاندار خوزستان گفت: امسال برای نخستین بار در دهه های اخیر هیچ گونه محدودیت و ممنوعیت کشت تابستانه در استان وجود ندارد و کشاورزان بدون دغدغه و نگرانی می توانند هر نوع محصولی را کشت کنند.
غلامرضا شریعتی یکی از دلایل محدودیت و ممنوعیت کشت تابستانه در سال های گذشته را کمبود آب عنوان کرد و افزود: امسال به برکت بارندگی های بسیار مناسب و ذخیره سازی حدود ۲۴ میلیارد متر مکعب پشت سدهای خوزستان، بخش کشاورزی به عنوان موتور محرکه اقتصاد خوزستان سال پرمحصولی را نوید می دهد.
وی با اشاره به اینکه اراضی کشاورزی خوزستان که در جریان سیلاب اخیر دچار آسیب شدند به سرعت در حال آماده سازی هستند می گوید: امسال هیچ کشاورزی در خوزستان نباید دغدغه ای در خصوص تامین آب داشته باشد و زیرساخت های برای کشت تابستانه به سرعت در حال آماده سازی است.
نماینده عالی دولت در خوزستان با اشاره به اینکه ذخایر آب کشاورزی در سدهای خوزستان حتی تکاپوی کشت پاییزه امسال را نیز می دهد افزود: با وجود خسارات سنگین سیلاب درخوزستان، برکات زیادی برای توسعه کشاورزی و تامین حقابه های تالاب های خوزستان داشته است.
وی گفت: دولت با همکاری بانکها همه توان خود را برای پرداخت خسارات سیل به کشاورزان به کار گرفته است و امیدواریم با پرداخت کامل غرامت به کشاورزان تا ۲ ماه آینده، کشاورزان بتوانند از زیر بار خساراتی که به آنان از ناحیه سیلاب اخیر تحمیل شده ، کمر راست کنند.
شریعتی با اشاره به چشم انداز امیدبخشی از کشاورزی خوزستان گفت: بیش از ۹۸ درصد حجم تولیدات محصولات کشاورزی خوزستان با تامین آب مورد نیاز محقق می شود بنابراین کشاورزان نگرانی خاصی از بابت تامین آب نداشته باشند و با قوت قلب کشت تابستانه را ازسربگیرند.
** رونق کشت تابستانه در خوزستان
رئیس سازمان جهادکشاورزی خوزستان گفت: امسال کشت تابستانه در خوزستان با وجود ذخایر مطمئن آب در سدهای مهم استان، محدودیتی ندارد.
کیخسرو چنگلوایی با بیان اینکه کشاورزان شالیکار نیز برای تامین آب مشکلی نخواهند داشت افزود: در سال های گذشته بخصوص در سال زراعی گذشته که استان با خشکسالی شدیدی رو به رو بود محدودیت و ممنوعیت برای برخی کشت ها وجود داشت ولی امسال هرآنچه شبکه های آبرسانی توان و گنجایش داشته باشند آب به سمت مزارع هدایت می شود.
وی با اشاره به اینکه اراضی که دچارآبگرفتگی شده اند بجز حدود ۱۰ هزار هکتار از آب خارج شده اند پیش بینی کرد در چند هفته آینده با بسیج امکانات، موتورپمپ های قوی و بازسازی شبکه های فرعی آبرسانی بتوان از هر نظر اراضی کشاورزی را برای کشت تابستانه مهیا کرد.
رئیس سازمان جهادکشاورزی خوزستان افزود: امسالی به لحاظ سطح کشت تابستانه در استان که به ۵۰۰ هزار هکتار می رسد سالی استثنایی خواهد بود و به طور قطع سطح تولیدات محصولات تابستانه نظیر برنج، حبوب، ذرت دانه ای و علوفه ای، دانه های روغنی به خصوصی کنجد به طور قابل ملاحظه ای افزایش می یابد.
وی با اشاره به روند پرداخت غرامت به کشاورزانی که در سیلاب اخیر خسارات زیادی را متحمل شدند افزود: بخشی از غرامت ها پرداخت شده ولی درهفته های آینده روند پرداخت خسارات شتاب می گیرد که این خود در فراهم کردن نهاده های کشاورزی برای کشت تابستانه بسیار مهم و تعیین کننده است.
چنگلوایی پیش بینی کرد با تامین آب مورد نیاز کشت تابستانه و پاییزه، مجموع تولیدات کشاورزی خوزستان برای نخستین بار از مرز ۱۶ میلیون تن عبور کند.
*سدهای خوزستان برای کشت تابستانه آماده می شوند
مدیر برنامه ریزی منابع آب سازمان آب و برق خوزستان با اشاره به پایان آبگیری سدهای استان گفت: سیاست برنامه ریزی مخازن سدهای استان اکنون تامین کشت تابستانه است و با توجه به تکمیل ظرفیت مخازن آنها، محدودیت خاصی در تامین مصارف وجود ندارد.
داریوش بهارلویی بیان کرد: پس از فروکش کردن سیل، سیاست برنامه ریزی مخازن سدهای استان، کاهش تدریجی و منظم رهاسازی آب بود تا شرایط بازگشت اهالی روستاهای سیل زده فراهم شود.
وی انجام کشت تابستانه را اولویت برنامه ریزی سدهای استان عنوان کرد و افزود: با توجه به اینکه مخازن سدهای استان تقریبا پر شده است، محدودیت خاصی در تأمین مصارف معمول و نرمال مناطق مختلف وجود ندارد.
بهارلویی خاطرنشان کرد: اولویت همیشگی در برنامه ریزی منابع آب سدهای خوزستان تأمین آب شرب، کشاورزی و مصارف محیطی زیستی بوده و بعد از آن سایر مصارف مد نظر قرار می‌گیرد که در سال آبی جاری با توجه به تکمیل شدن ظرفیت سدها، تأمین نیازهای مختلف در صورت مصرف صحیح و به اندازه با مشکلی مواجه نخواهد شد.
وی در ادامه با اشاره به تنظیم میزان خروجی آب متناسب با شرایط و مصارف در همه حوضه‌ها گفت: در حال حاضر دبی خروجی سد دز ۴۰۰ متر مکعب درثانیه، سد گتوند علیا ۶۰۰ مترمکعب در ثانیه و سد مارون ۷۰ متر مکعب در ثانیه است و این حجم آورد آب برای ازسرگیری کشت تابستانه
در خوزستان مناسب است ولی در صورت نیاز بیشتر، رهاسازی آب سدها افزایش می یابد.
**آماده سازی اراضی کشاورزی خوزستان برای کشت تابستانه
معاون امور زراعت وزارت جهاد کشاورزی گفت: با همیاری مجموعه وزارت نیرو و کشاورزی آماده سازی اراضی کشاورزی خوزستان مراحل نهایی را طی می کند.
عباس کشاورز تصریح کرد: هیچ کشاورز خوزستانی در کشت تابستانه بدون بذر نمی ماند و دیگر نهاده های کشاورزی در حال فراهم شدن است.
وی گفت: در سال زراعی ۱۳۹۸-۱۳۹۷ جز در تولید شکر، شاهد افزایش سایر محصولات کشاورزی و باغی در کشور خواهیم بود به طوری که امسال به طور میانگین شاهد افزایش ۱۹.۵ میلیون تن محصولات کشاورزی در کشور خواهیم بود که سهم استان از این افزایش بیش از یک میلیون تن خواهد بود.
معاون امور زراعت وزارت جهاد کشاورزی با اشاره به خسارت سنگین سیلاب اخیر در خوزستان اظهار داشت: ضرورت دارد روحیه کشاورزان برای ازسرگیری فعالیت تولیدی در سال "رونق تولید" تقویت شود لذا نخستین گام برای تقویت روحیه آسیب دیده کشاورزان خوزستانی، بخشودگی کامل آب بهای پاییز ۱۳۹۷ از سوی وزارت نیرو است، پرداخت اقساط بانکی کشاورزان به تعویق افتد و تسهیلات ارزان قیمت در اختیار آنان قرار گیرد و پرداخت غرامت به آنان با سرعت بیشتری انجام شود.
کشاورز با بیان اینکه برای تامین آب کشت تابستانه و پاییزه مشکلی نخواهد بود افزود: دولت در پرداخت غرامت به کشاورزان خوزستانی شتاب خواهد کرد تا زمینه برای مهیا کردن کشت تابستانه فراهم شود.
وی با اشاره به اینکه رسوبات سیلاب برای حاصلخیزی اراضی کشاورزی بسیار مفید خواهد بود و شوری خاک را کاهش می دهد افزود: استفاده از این رسوبات حاصلخیز می تواند خاک مزارع کشاورزی را غنی کرده و تولید محصولات کشاورزی را افزایش می دهد بنابراین رسوبات سیلاب در اراضی کشاورزی خوزستان، نه تنها هیچ ضرری ندارد بلکه برای رشد محصولات کشاورزی بسیار مفید است.
استان خوزستان ۱.۲ میلیون هکتار اراض زیرکشت پاییزه و تابستانه دارد.در سالهای گذشته کمبود آب عامل محدوده کننده ای برای توسعه بخش کشاورزی خوزستان بوده که امسال به نظر می رسد مشکل کم آبی وجود نداشته باشد.
طبق برنامه ریزی صورت گرفته، در افق کشاورزی سال ۱۴۰۴ خوزستان، مجموع تولیدات کشاورزی، باغی و آبزیان، گوشت قرمز و سفید و شکر با اجرای طرح ۵۵۰ هزار هکتاری مقام معظم رهبری به ۲۵ میلیون تن خواهد رسید.
ارزش سالانه تولیدات بخش کشاورزی خوزستان حدود ۱۱۰ هزار میلیارد ریال است.