کارگاه آموزش بین‌المللی آبزی‌پروری پایدار(اصلاح نژاد، فراوری و تجارت آبزیان)، با عناوین اصلاح نژاد ماهی سی‌باس و شانک، تولید ارزش افزوده از ماهیان، نیاز بازار و اولویت مصرف کننده، اصلاح نژاد ماهی تیلاپیا، شبکه هوشمند تجارت دریایی و استانداردهای کیفی برای صادرات به اتحادیه اروپا امروز در سازمان تحقیقات و آموزش و ترویج کشاورزی در تهران برگزار شد.
در این همایش مدرسان هلندی دانشگاه واخنینگن براساس تفاهم‌نامه‌ای که با وزارت جهاد کشاورزی ایران و سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی منعقد کرده بودند، تجربیات خود را به دانشگاهیان و فعالین اقتصادی کشورمان منتقل کردند؛ براساس تفاهم صورت گرفته این انتقال تجربه به صورت عملیاتی نیز خواهد بود و بخش خصوصی نیز برای انتقال آن به عرصه حضور خواهد داشت.
محمد پورکاظمی رئیس موسسه علوم تحقیقات شیلات کشور در حاشیه این کارگاه آموزشی اظهار کرد: دانشگاه واخنینگن هلند از لحاظ فعالیت در حوزه امنیت غذایی رتبه اول را در دنیا دارد و از نظر تولید علم و انتقال آن به عرصه از دانشگاه‌های آمریکا نیز جلوتر است.
وی افزود: پروژه‌های متعدد دامپروری و شیلاتی در این دانشگاه پیگیری می‌شود که در این راستا نیز یادداشت تفاهمی 3 جانبه‌ای میان وزارت جهاد کشاورزی، سازمان تحقیقات و آموزش ترویج کشاورزی ایران و این دانشگاه به امضاء رسید.
رئیس موسسه علوم تحقیقات شیلات کشور ادامه داد: در بخش شیلات جلسات متعددی با نمایندگان این دانشگاه داشته‌ایم، به طوری که در سال‌های 94 و 95 نمایندگان دانشگاه واخنینگن به ایران آمدند و بعد از این رفت و آمدها هلندی‌ها از عرصه‌های شیلاتی کشور به صورت میدانی نیز بازدید داشتند تا ما بتوانیم از دانش فنی آنها برای آبزیانی که ارزش اقتصادی بالایی در کشور ما ندارند بهترین استفاده را ببریم.
پورکاظمی برای توضیح بیشتر افزود: در دریای خزر 20 هزار تن ماهی کیلکا صید می‌شود که این نوع از آبزیان دارای بهترین نوع پروتئین است، اما ما مصرف انسانی زیادی از آن نداریم و بیشتر صید خود را برای تولید آرد ماهی و به عنوان غذای دام و طیور استفاده می‌کنیم.
وی تصریح کرد: از این ماهی برای تولید کپسول اومگا3 استفاده می‌شود، این درحالی است که ما سالانه میلیون‌ها دلار برای واردات این محصول هزینه می‌کنیم؛ مابقی ماهی کیلکای صید شده نیز براساس فرایندی که قرار است انجام دهیم با ایجاد ارزش افزوده به مصارف انسانی خواهد رسید.
رئیس موسسه علوم تحقیقات شیلات کشور بیان کرد: علاوه بر ایجاد ارزش افزوده بر روی ماهیانی که قیمت پایینی دارند در این تفاهم‌نامه قرار شده است که برنامه‌های اصلاح‌نژاد در حوزه آبزیان داشته باشیم.
پورکاظمی گفت: با توجه به محدودیت‌های منابع آب و عراضی کشور باید به طور مثال در هر هکتار به جای 3 تن، 5 تا 10 تن ماهی برداشت داشته باشیم؛ این تکنیک‌ها قرار است از دانشگاه واخنینگن به ایران منتقل شود.
وی خاطر نشان کرد: کشورهای سنگاپور، ویتنام، مالزی، تایلند و برخی کشورهای آمریکای جنوبی و آفریقایی از تجربیات این دانشگاه در عرصه استفاده کرده‌اند.
رئیس موسسه علوم تحقیقات شیلات کشور اظهار کرد: این دانشگاه معتقد است که در کنار دانشگاه باید بخش خصوصی نیز فعالیت کند و صرفاً کار تحقیقاتی نباید انجام شود، زیرا این امر منجر به بایگانی شدن این تحقیقات خواهد شد و به مزرعه ورود نمی‌کند.
پورکاظمی تصریح کرد: براساس قرارداد یک و نیم میلیارد تومانی منعقد شده با این دانشگاه فانوس‌ماهیان برای استخراج روغن مورد استفاده قرار می‌گیرد و آن چیزی که باقیمانده در پودر ماهی با مصرف انسانی استفاده می‌شود. از این پودر برای فیش‌برگر، فیش‌فینگر و کتلت استفاده می‌شود.
وی افزود: در حال حاضر بچه ماهی سی‌باس، قزل‌آلا و تیلاپیا از خارج از کشور تامین می‌شود و با توجه به وابستگی به یک کمپانی و احتمال تحریم، این نگرانی وجود دارد که این صنعت ورشکسته شود و دیگر نتوانیم واردات کنیم.
تولید 3 گونه بچه ماهی پُر استفاده در کشور برای جلوگیری از تحریمهای احتمالی
رئیس موسسه علوم تحقیقات شیلات کشور ادامه داد: در تحریمهای ظالمانه آمریکا که حتی از اتحادیه اروپا نیز کمک گرفته شده است ما به دنبال شکوفایی توانمندی‌های خودمان هستیم که در این زمینه از دانشگاه واخنینگن کمک می‌گیریم.
پورکاظمی گفت: با توجه به حسن روابط و پیگیری موسسه تحقیقات شیلات تاکنون مشکلی به عنوان مسائل مالی، سیاسی و تحریم نداشته‌ایم و این دانشگاه هلندی اعلام کرده اگر تحریم‌ها شدیدتر نیز شود به کار خود در ایران ادامه می‌دهد.
وی بیان کرد: در حال حاضر در ماهی کپور با موسسه تحقیقات مجارستان و ماهی قزل‌آلا با فائو و با کارشناسان اصلاح نژاد برزیلی در زمینه میگو همکاری داریم و تحریم‌ها نتوانسته بر فعالیت‌های ما اثری داشته باشد و ما قرص و محکم ایستاده‌ایم.