قانون افزایش بهرهوری کشاورزی در سال 89 تصویب شد که ماده 33 آن تأکید داشت قیمت تضمینی محصولات کشاورزی اجرا شود. به عبارتی محصولات کشاورزی باید در بورس عرضه شود.
ماده 33 تأکید کرده است:« از تاریخ تصویب این قانون علاوه بر اجرای قانون خرید تضمینی محصولات کشاورزی در قالب بودجههای سنواتی و اعتبار مصوب سیاست قیمت تضمینی نیز برقرار میشود. تولیدکنندگان محصولات کشاورزی میتوانند محصولات خود را در بازار بورس تخصصی کالای کشاورزی عرضه نمایند. در صورت کاهش قیمت بورس نسبت به قیمت تضمینی اعلام شده از سوی دولت مابهالتفاوت آن توسط دولت به تولیدکنندگان پرداخت میگردد. وزارت جهاد کشاورزی مکلف است هر سال متناسب با شرایط تولید و بازار محصولات تحت سیاست خرید و قیمت تضمینی را انتخاب و اعلام نماید.»
اکبر میرزاپور سرپرست مدیریت توسعه بازار فیزیکی بورس امروز در جمع خبرنگاران، اعلام کرد که حدود 10 درصد محصولات کشاورزی مانند زعفران و زیره در بازار بورس عرضه میشود.
وی در پاسخ به سؤال خبرنگار فارس که آیا پس از گذشت نزدیک به 10 سال از ابلاغ این قانون آیا این میزان عرضه محصولات کشاورزی در بورس کافی است و چه موانعی سر راه عرضه محصولات کشاورزان وجود دارد، گفت: میزان عرضه محصولات کشاورزی در بورس طی دو سال گذشته در مورد زعفران جهشی بود به طوری که در سال 95 حدود 7 کیلوگرم، در سال 96 به میزان 1252 کیلوگرم و در سال 97 تقریباً 28 هزار کیلوگرم زعفران در بازار بورس عرضه شد که تقریباً 13 برابر شده بود.
میرزاپور ادامه داد: مشکل اصلی عرضه محصولات کشاورزی در بورس این است که پس از سال 97 قیمتهای تضمینی در بورس زیر قیمت بازار شد یعنی دولت با انتخاب نرخ خرید تضمینی پایینتر باعث شد که رونق خرید و فروش در بازار بیشتر از بورس شود و به همین دلیل میزان عرضه محصولات در بورس کاهش یافت.
به عنوان مثال نرخ خرید تضمینی گندم امسال 1700 تومان است اما در بازار آزاد و توسط دلالان کیلویی 1850 تومان معامله میشود و بنابراین کشاورزان رغبتی برای تحویل این کالا به مراکز خرید تضمینی ندارند.
* خرید تضمینی گندم کاهش یافت
عبدالمهدی بخشنده معاون امور اقتصادی وزارت جهاد کشاورزی هم روز گذشته اعلام کرد: میزان خرید تضمینی گندم نسبت به مدت مشابه سال گذشته 9 درصد کاهش یافته است. در حالی که وزارت جهاد کشاورزی پیشبینی افزایش تولید گندم را نسبت به سال گذشته دارد. این دو آمار نشان میدهد که کشاورزان تمایلی به عرضه محصولات به نرخ تضمینی تعیین شده از سوی دولت ندارند.
میرزاپور در ادامه به ورود محصول زیره به بازار بورس اشاره کرد و گفت: دو انبار برای تحویل محصول زیره کشاورزان تعیین شده و تاکنون 34 تن زیره از آنها در قالب گواهی سپرده کالایی خریداری شده و حدود 30 هزار قرارداد طی 12 روز به ارزش 1300 میلیارد ریال در قالب معاملات آتی خریداری شده است.
وی تأکید کرد: سیاست بورس توسعه گواهی سپرده و قرارداد آتی خرید محصولات کشاورزان است و محصولات جدیدی نیز در این قالب از کشاورزان خریداری خواهد شد.
* عرضه پسته، خرما و کشمش در بورس
به گفته سرپرست مدیریت توسعه بازار فیزیکی بورس، محصولاتی مانند پسته، خرما و کشمش در مرحله بررسی است و قرار است پس از اخذ مجوز در بازار بورس عرضه شود.
وی همچنین گفت: میزان عرضه کالاهای کشاورزی در بورس از 2 تا 3 درصد به 10 درصد رسیده و به دنبال این هستیم که با افزایش تعداد انبارها حجم محصولات خریداری شده را افزایش دهیم.
به گفته این مسئول عرضه محصولاتی مانند جو و ذرت هم از سال 96 در بورس عرضه شد که به دلیل نرخهای خرید حمایتی پایین تر عرضه آن متوقف شد.