روحالله فرهی رئیس اتحادیه سراسری شرکتهای تعاونی تکثیر و پرورش ماهیان سردابی با انتقاد از عملکرد سازمان شیلات در مدیریت واردات تخم ماهی چشمزده قزلآلا، گفت: عملکرد این سازمان باعث شده انحصار واردات تخم ماهی چشمزده توسط نمایندگی دو شرکت ایرانی «شیلات سبلان گستر ایران» و «آبزیپرور تیراژه» از دو شرکت خارجی فرانسه و اسپانیا وارد کشور شود.
*انحصار در واردات تخم ماهی چشم زده
وی گفت: 85 درصد تخم ماهی چشمزده توسط این دو شرکت وارد کشور میشود و 15 درصد آن توسط 4 فرد متفرقه وارد میشود و باعث شده تعداد واحدهای تولید و تکثیر ماهیان چشمزده در داخل کشور از 160 واحد به 10 واحد برسد و واردات این محصول تولید داخل را فلج کرده است.
به گفته رئیس اتحادیه سراسری شرکتهای تعاونی تکثیر و پرورش ماهیان سردابی، قرار بود واردات تخم این ماهیها تنها دو سال و صرفا برای انتقال دانش، یافتهها و تکنولوژی انجام شود به طوری که پس از واردات، تکثیر تخم این ماهیها توسط خود واردکنندگان و با سرمایهگذاری شرکت وارد کننده انجام شود، اما طی 15 سال گذشته هیچ وقت عملی نشد.
فرهی ادامه داد: بر اساس شیوهنامهای که در سازمان شیلات تحت عنوان «شیوهنامه واردات تخم ماهی چشمزده »مصوب شده بود، قرار بود خود واردکنندگان پس از واردات تخم این ماهیها با سرمایهگذاری شرکت خارجی در داخل این ماهیها را تکثیر دهند تا اولا دانش تکثیر این تخمهای وارداتی به کشور منتقل شود و دوم اینکه ذخیره خوبی برای پرورش این ماهی در کشور ایجاد شود.
*وارداتی که به جای 2 سال 15 سال ادامه یافت
وی در پاسخ به این سوال که چه میزان نیاز به واردات این ماهی وجود دارد؟ افزود: اصلا کشور برای پرورش ماهی قزلآلا نیازی به تخم چشمزده ندارد. صرفا واردات آنها برای استفاده از دانش فنی آنها و انتقال آنها به کشور قرار بود انجام شود، اما در سالهای گذشته به دلیل عملکرد ضعیف سازمانهای مرتبط مانند شیلات و سازمان تحقیقات شیلات نه تنها این دانش منتقل نشد، بلکه تخم ماهیان وارداتی جایگزین نوع داخلی شد.
رئیس اتحادیه سراسری شرکتهای تعاونی تکثیر و پرورش ماهیان سردابی اظهار داشت: قرار بود تنها دو سال تخم این ماهیها وارد شود و پس از آنکه به دانش کامل دست پیدا کردیم، واردات آنها قطع شود اما 15 سال است که کماکان واردات انجام میشود؛ چراکه درآمد خوبی هم برای واردکنندگان دارد.
*ترس تولیدکنندگان از انتقاد
فرهی با بیان اینکه در سالهای گذشته واحدهای تولید و تکثیر نتوانستهاند مشکلات خود را مطرح و از واردات گسترده آن انتقاد کنند دلایل آن را اینگونه توضیح داد: نخست اینکه تکثیرکننده ها نگران هستند در صورتی که از آنها انتقاد کنند زمانی اگر نیاز به تخم ماهی داشتند شرکتهای وارد کننده و یا دامپزشکی تحویل ندهد. دوم اینکه آنها نگرانند اگر دامپزشکی متوجه بیماری در مزرعه میشد از آنها حمایتی نکند و سوم اینکه آنها نگران طرد شدنشان از این صنعت هستند بنابراین هیچ وقت تکثیرکنندگان لب به اعتراض نگشودند و همواره پنهانکاری کردند.
وی افزود: طی این سالها با سازوکاری که سازمان شیلات ایجاد کرده، اکنون تکثیر و پرورش ماهیان سردابی در داخل کشور سودآوری ندارد.
*شیوه نامه وارداتی سازمان شیلات اشتباه است
رئیس اتحادیه سراسری شرکتهای تعاونی تکثیر و پرورش ماهیان سردابی با بیان اینکه شیوهنامهای که سازمان شیلات برای واردات تخم ماهی چشمزده طراحی کرده بود از ابتدا اشتباه بود، اظهار داشت: اولا این چه شیوهنامهای است که واردکننده را ملزم میکند تخم ماهی قزلآلا را خودش در داخل تولید و تکثیر کند در حالی که او اصلا تخصص چنین کاری را ندارد؛ دوم اینکه میخواهند از سرمایهگذاری شرکت مبدا خارجی استفاده کنند، در حالی که کدام شرکت حاضر میشود سرمایهگذاریای انجام دهد در صورتی که میداند چنین سرمایهگذاری باعث قطع صادرات او خواهد شد.
*افزایش دو برابر واردات با اختصاص ارز دولتی به تخم ماهی
وی ادامه داد: سازمان شیلات ایران در اقدامی غیر منطقی ارز دولتی به واردات تخم چشم زده اختصاص داده است و این امر باعث واردات دو برابری در سال 1397 شده و عرصه رابرای تولید داخلی که باید با قیمت ارز آزاد تولید کند تنگ کرده است و باعث هدر رفت منابع ارزی کشور شده است.