قبل از برداشت گندم در سال جاری، مسئولان وزارت جهاد کشاورزی پیش‌بینی کردند میزان تولید گندم به 14.5 میلیون تن و میزان خرید تضمینی 11 میلیون تن برسد، این پیش‌بینی‌ها تقریبا زودهنگام بود چرا که پس از این پیش‌بینی‌ها، سیل‌هایی در استان‌های شمالی و جنوب کشور اتفاق افتاد و به مزارع گندم در این استانها خسارت‌های جدی وارد کرد. هرچند در ابتدا ابتدا وزارت جهاد اعلام کرد که اتفاقا سیل باعث افزایش تولید کشاورزی در این استانها شده است اما پس از اینکه آمارهایی منتشر شد که خرید گندم کاهش یافته، مسئولان این کاهش تولید را به سیل اخیر نسبت دادند.
رئیس بنیاد توانمندسازی گندمکاران کشور در پاسخ به پرسشی درباره میزان خرید تضمینی گندم امسال گفت: حجم خرید تضمینی امسال به 8 میلیون تن نزدیک شده است در حالی که پیش‌بینی ما 10.5 تا 11 میلیون تن بود.
وی در پاسخ به این سؤال که چرا این میزان خرید تضمینی محقق نشد، گفت: اتفاقا تولید امسال نسبت به سال گذشته به غیر از استان‌های سیل‌زده بیشتر بوده است و گندم کشاورزان در دست خودشان و یا دلالان است و به دولت تحویل نداده‌اند.
آن طور که این مقام مسئول می‌گوید بیش از 3 میلیون تن گندمی که باید به مراکز دولتی تحویل داده می‌شد دست دلال یا دست کشاورز است و هنوز به مراکز خرید تحویل داده نشده است.
ایمانی در پاسخ به این پرسش که آیا انبارهایی وجود دارد که بتواند ظرفیت انبار 3 میلیون تن گندم را داشته باشد، گفت: این میزان گندم در انبارهای شخصی متعلق به دلالان و تولید کنندگان است که گندم را در اختیار خودشان نگه داشته‌اند و ظرفیت آنها بسیار بیشتر از این رقم‌ها است.
*3 عامل کاهش خرید تضمینی گندم امسال
رئیس بنیاد توانمندسازی گندمکاران کشور به سه دلیل کاهش حجم خرید تضمینی در سال جاری اشاره کرد و گفت: دلیل نخست این است که در ابتدای فصل برداشت دلالان با تبلیغ اینکه دولت پول کشاورزان را دیر می‌دهد، گندم را از آنها خریداری کردند اما به دولت تحویل ندادند به امید اینکه به قیمت بالاتری بفروشند. دلیل دوم این بود که نمایندگان مجلس از ابتدای فصل برداشت مرتب اعلام کردند که قیمت خرید تضمینی را بالا خواهند برد بنابراین کشاورزان در انتظار بالا رفتن قیمت بودند و گندم را به مراکز خرید تضمینی دولت نمی‌دادند.
وی افزود: دلیل سوم این بود که سبوس در بازار کیلویی 2 هزار تومان است در حالی که سبوس از گندم به عمل می‌آید بنابراین کشاورزان گندم را در کارخانه‌ها به آرد و سبوس تبدیل می‌کنند و با فروش سبوس کیلویی 2 هزار تومان سود بیشتری نصیبشان می‌شود. در عین حال فرآورده دیگری مثل آرد هم از آن استحصال می‌شود.