افزایش قیمت لبنیات در سالهای گذشته به هر بهانهای از سوی صنایع لبنی انجام شده است. آنها قیمت را حتی زمانی که ستاد تنظیم بازار قیمتها را مصوب کرد نیز با ترفندهای مختلف بالا بردند، بهانههای افزایش چربی، افزایش ماندگاری، حاوی ویتامین D از جمله این موارد بود و بسیاری مواقع هم بدون هیچ بهانهای این افزایش قیمتها انجام شد.
در چند سال گذشته قیمت لبنیات مصرفکنندگان را بسیار اذیت کرده است و مردم به بهانههای مختلف مجبور شدهاند لبنیات را با قیمت بالاتری خریداری کنند. زمانی که تورم جامعه 40 درصد بود قیمت لبنیات تا 100 درصد هم افزایش یافت و سبب شد فشار بیشتری بر مردم وارد شود و میزان خرید این محصول اساسی و ضروری بین مردم کمتر شود. در حالی که مصرف کم آن بین مردم میتواند ضررهای جبرانناپذیری روی سلامتی داشته باشد.
سرانه مصرف شیر در کشور 80 لیتر یعنی نصف میانگین جهانی و یک چهارم سرانه مصرف کشورهای اروپایی است؛ بنابراین هنوز راه زیادی تا رسیدن سرانه مصرف به حد مطلوب داریم. در این وانفسا صنایع لبنی هر روز قیمتها را افزایش میدهند و طبیعی است با تورم موجود در کشور که قدرت خرید مردم کم شده، مصرف سرانه شیر هم روز به روز پایینتر میآید.
آخرین افزایش قیمت شیر در 23 خرداد اتفاق افتاد و ستاد تنظیم بازار قیمت انواع محصولات لبنی را حدود 20 درصد افزایش داد، اما از همان تاریخ برخی برندها با بهانه یا بدون بهانه همواره قیمتها را افزایش دادهاند؛ مثلا یک شرکت لبنی یک بطری شیر را 600 تومان بیش از مجوز ستاد بازار عرضه میکند و کسی هم پاسخگو نیست. در حالی که در مصوبه 23 خرداد ستاد تنظیم بازار اعلام شد یک بطری شیر کامل 3.2 چربی باید به قیمت 5400 تومان به فروش برود، شرکت لبنی (ک) هر بطری شیر 3 درصد چربی را 6000 تومان میفروشد.
در این باره با رضا باکری دبیر انجمن صنایع لبنی گفتگو کردیم. وی در پاسخ به این سوال که چرا شرکتهای لبنی قیمتهای ستاد تنظیم بازار را که در خردادماه ابلاغ شد اجرا نمیکنند، گفت: این شرکتها حق ندارند خودسرانه قیمتها را افزایش دهند و بعید میدانم چنین کاری را انجام بدهند. آنها ملزم به رعایت قیمت مصوب ستاد تنظیم بازار هستند.
صحبتهای این مسئول در حالی مطرح میشود که گزارش فارس حاکی است برخی شرکتهای لبنی قیمت شیر را در بازار 600 تومان بیش از قیمت مصوب به فروش میرسانند.
وی ادامه داد: تنها موردی که برای بالا بردن قیمت شیر میتوانم مثال بزنم این است که سه شرکت لبنی پگاه، کاله و رامک با استفاده از تکنولوژی جدید شیرهایی تولید میکنند که ماندگاری آنها چندین روز بیشتر است و به خاطر همین افزایش ماندگاری قمیتهای خود را بالا بردهاند.
باکری ادامه داد: اولا بطری این شیرها متفاوت است، دوم اینکه تکنولوژی که برای افزایش ماندگاری این شیر به کار میرود بسیار گران است.
به گفته دبیر انجمن صنایع لبنی ماشینآلات افزایش ماندگاری شیر حدود 25 میلیارد تومان خریداری شده است.
وی تاکید کرد: هموطنان هرگونه مغایرت قیمت محصولات لبنی با آنچه که ستاد تنظیم بازار ابلاغ کرده است را به بازرسیهای سازمانهای صمت استانها و سازمان حمایت از مصرفکنندگان و تولیدکنندگان گزارش دهند.
*کمفروشی در کنار گرانفروشی
باکری در پاسخ به سوال خبرنگار فارس که پرسید علاوه برگرانفروشی، کمفروشی هم در برخی برندها به ویژه در ماست و پنیر وجود دارد و هیچ نظارتی بر بازار نیست، پاسخ داد: چنین گزارشهایی به ما نرسیده است و همه این موارد را میتوان به بازرسیهای وزارت صنعت و سازمان حمایت از مصرفکنندگان و تولیدکنندگان گزارش داد.
حال این سوال مطرح است شرکتهای لبنی قیمتهایی را که به خاطر افزایش ماندگاری بالا میبرند چگونه وبا چه مقیاسی محاسبه میکنند؟ اگر یک محصول لبنی ارزش افزودهای دارد آن هم باید در ستاد تنظیم بازار متناسب با همان ارزش افزوده محاسبه شود وگرنه هماکنون در بازار شیرهای حاوی ویتامینD یا ESL و یا موارد دیگر با قیمتهای بالاتری عرضه میشود که تنها بهانهای برای گرانفروشی است.