برخی پزشکان از تاثیر خارق العاده کشمش در سم زدایی از بدن سخن می گویند، با این حال منظور آنها بدون شک محصول سالم و نه سمی است که خود ممکن است مشکل و بیماری را برای مصرف کنندگان به همراه داشته باشد.
به گفته مسئولان سالانه بین ۷۰ تا ۸۰ هزار تن کشمش در استان قزو.ین تولید می‌شود، با این وجود به دلایل قوی نبودن تشکل های صادراتی، نداشتن برند، فقدان بسته بندی مناسب و مورد پسند مشتریان خارجی و ... کمتر از ۱۰ هزار تن از این میزان به خارج از کشور صادر می شود.
به گفته صادرکنندگان کشمش و مسئولان اتاق بازرگانی قزوین، صادرات همین مقدار کم (نسبت به مجموع تولید) نیز امسال به دلیل آنچه که آنها سم بیش از حد باقی مانده روی محصول عنوان می کنند دچار مشکل و مانع شده ، به طور یکه خیلی خریداران اروپایی دیگر حاضر به خرید کشمش قزوین (تاکستان) نیستند.
صادرکنندگان کشمش در قزوین مدعی هستند صادرات آنها امسال به دلیل مشکل یاد شده به طرز چشمگیری بین ۵۰ تا ۸۰ درصد کاهش پیدا کرده و آنها را تا مرز تعطیلی کار پیش برده است.
آنها عنوان می کنند به دلیل نظارت نامناسب بر مصرف سم و به دلیل ارزان تر بودن سموم غیرمجاز، برخی به باغداران از آنها استفاده می کنند و برخی دیگر نیز سموم را به شکل نامناسب و خارج از حد استاندارد برای درشت شدن محصول شان استفاده می کنند، غافل از اینکه با این کار یک ماده مغذی پرارزش را به زهری شیرین تبدیل می کنند که می تواند فرصت های صادراتی این محصول را خشکانده و همچنین می توانند مصرف کنندگان را دچار مشکل و بیماری کند.
با این وجود مدیران حوزه کشاورزی می گویند درصد تولید محصول غیرسالم از جمله انگور در استان قزوین ناچیز است و در مورد سالم نبودن کشمش های تولید شده در استان نیز بزرگنمایی شده است.
اما آنچه مهم است و نباید به سادگی از آن عبور کرد این است که سم بیش از حد و غیرمجاز باقی مانده روی محصول علاوه بر اینکه بازارهای صادراتی را دچار مشکل می کند و اعتماد مشتریان خارجی را نسبت به محصول ایرانی سلب می کند و صادرات را نیز دچار مشکل می سازد و زنگ خطری نیز برای سلامت جامعه و مردم به شمار می رود.
پلمپ ۴ سم فروشی غیرمجاز در قزوین / تجهیزات سم پاشی در قزوین فرسوده و روی کیفیت سم اثر می گذارند
مدیر حفظ نباتات سازمان جهاد کشاورزی قزوین در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار کرد: میانگین مصرف سم در مزارع قزوین به ازای هر هکتار سه لیتر است.
یوسف درخشان گفت: باقی مانده سم در هرکیلو محصول تولید شده در اراضی کشاورزی قزوین سه دهم گرم در هرکیلو است که این رقم از میانگین جهانی و کشوری که ۶ دهم گرم است، کمتر است.
وی اظهار داشت: مشکل عمده ما فرسوده بودن ناوگان سم پاشی است که بر کیفیت سموم تاثیرگذاشته و کارایی آنها را کاهش می دهد و باعث می شود تعداد سم پاشی ها بیشتر از حد معمول باشد.
این مسئول گفت: به منظور نوسازی ناوگان سم پاشی بخشی از اعتبارات مربوط به مکانیزاسیون را به این بخش اختصاص داده ایم تا کشاورزان با تسهیلات این بخش بتوانند تجهیزات نو و جدید خریداری کنند.
درخشان با بیان اینکه اداره حفظ نباتات سازمان جهاد کشاورزی هرساله نوع و میزان مصر سموم مجاز را به کشاورزان معرفی می کند،گفت: حدود ۲۰۰ سم فروشی دارای مجوز در استان وجود دارد که ۱۵۰ مورد آنها فعال هستند.
وی با بیان اینکه بر فعالیت سم فروشی های استان قزوین نظارت می شود،اظهار داشت: یک سامانه مانتورینگ نیز برای رصد وضعیت سموم از کارخانه تا فروشگاه را رصد می کند و یک سامانه دیگر نیز برای کنترل سم در مزرعه با هدف اینکه چه سمی با چه میزان بر روی چه محصولی مصرف می شود در حال راه اندازی است که البته فعلا در مرحله مقدماتی بوده و اجرایی نشده است.
مدیر حفظ نباتات سازمان جهاد کشاورزی قزوین گفت: یک گشت با حضور نمایندگان سازمان جهاد کشاورزی، سازمان نظام مهندسی کشاورزی، تعزیرات حکومتی و سازمان صنعت،معدن و تجارت تشکیل شده و به صورت مستمر از فروشگاه های عرضه سم بازدید می کنند و در صورت برخورد با عرضه سموم غیرمجاز یا تاریخ گذشته با متخلفان برخورد می کنند.
مدیر حفظ نباتات سازمان جهاد کشاورزی قزوین اظهار داشت: در سال جاری ۴۰ فروشگاه سم فروشی در قزوین اخطار گرفته و همچنین چهار فروشگاه نیز به دلیل تخلفات مکرر پلمپ شده اند.
درخشان با بیان اینکه طی سال های اخیر اتفاقات خوبی در حوزه سموم کشاورزی رقم خورده است،اظهار داشت: از ۳۳۰ سم معرفی شده مجاز در کشور، ۷۰ درصد آنها سموم کم خطر هستند و تلاش می شود تا به تدریج سموم پرخطر از چرخه مصرف در حوزه کشاورزی حذف شوند.
تاثیر منفی استفاده نادرست از سم ها در محصول انگور
وی در پاسخ به اینکه آیا در باغ های انگور استان برای درشت شدن محصول سم اتیون (نوعی کنه کش) مصرف می شود،گفت: ماده ای که در این خصوص به کار گرفته می شود سم اتیون نیست بلکه هورمون جیبیرلین است که اگر به اندازه و به موقع مصرف شود نمی تواند تاثیری در سلامت محصول بگذارد اما در غیر این صورت اثر منفی بر سلامت محصول می گذارد.
مدیر حفظ نباتات سازمان جهاد کشاورزی قزوین با بیان اینکه این هورمون در زمان از گل درآمد محصول باید مورد استفاده قرار بگیرد،اظهار داشت: برخی کشاورزان سه تا چهار بار این هورمون را مورد استفاده قرار می گیرند که ما آنرا توصیه نمی کنیم.
وی با بیان اینکه خوشه خوار از آفات مهم انگور است،گفت: هشت نوع سم مربوط به این محصول وجود دارد که در فروشگاه های سم فروشی عرضه می شود.
درخشان همچنین گفت: در سال ۹۱ یک آزمایش کلی برای تعیین باقی مانده سموم بر روی محصولات کشاورزی داستان قزوین انجام شد که نتایج آن نشان داد ۹۶ درصد محصولات تولیدی سالم بوده و هیچ مشکلی ندارند.
این مسئول گفت: در عین حال قانون تصریح کرده اگر یک محصول غذایی آلوده عرضه شود، دستگاه متولی حوزه بهداشت موظف به جمع آوری است و رسیدگی به این موضوع در اختیار وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی است.
وی در خصوص ادعای صادرکنندگان کشمش قزوین مبنی براینکه محصولات صادراتی آنها به دلیل بالا بودن سموم ارجاع داده شده اند،اظهار داشت: حساسیت کشورهای اروپایی در خصوص سلامت محصولات غذایی بالاست اما باید توجه داشت که از مجموع صادرات این محصول درصد کم و ناچیزی است که این اتفاق برایشان افتاده است.
نظارت قوی بر استفاده از سموم در باغات انگور قزوین وجود ندارد
مهدی عبدیان نائب رئیس اتاق بازرگانی، صنایع و معادن و کشاورزی و رئیس اتحادیه صادرکنندگان استان قزوین نیز به خبرنگار ایرنا گفت: متاسفانه نظارت قوی و مناسبی بر نحوه استفاده از سموم در مزارع و باغات نمی شود و همین موضوع باعث می شود تا سموم باقی مانده روی محصولات از حد مجاز و استاندارد خود بیشتر شود.
رئیس اتحادیه صادرکنندگان استان قزوین با بیان اینکه امسال به دلیل بالا بودن سموم باقی مانده روی محصول، صادرکنندگان کشمش استان به مشکلات عدیده ای برخورد کرده اند و خیلی از کشورهای اروپایی دیگر حاضر به پذیرش محصول آنها نیستند،افزود: باید برای حل این مشکل شاهد یک انسجام بین دستگاهی باشیم.
این فعال صادراتی گفت: برای حل این مشکل باید شاهد تشدید نظارت از سوی جهاد کشاورزی و همچنین ورود دادستانی و دستگاه هایی همچون صنعت،معدن و تجارت و استاندارد و دانشگاه علوم پزشکی باشیم.
رئیس اتحادیه صادرکنندگان قزوین با بیان اینکه امسال تصمیم گرفتیم انگوری که در جلسات اتاق بازرگانی برای پذیرایی استفاده می کردیم که ظاهرا از کیفیت بالایی نیز برخوردار بود را آزمایش کنیم،گفت: بخشی از این محصول را به آزمایشگاهی در تهران که از لحاظ کیفی از استاندارد پایین تری نسبت به آزمایشگاه های اروپایی برخوردار بود ارسال کردیم و نتایج نشان می داد سم باقی مانده بر روی میوه ۵۰ برابر بیش تر از حد مجاز است و این در حالی بود که فکر می کردیم یک محصول با کیفیت و سالم مصرف می کنیم.
سموم غیرمجاز ارزان تر و در دسترس هستند
عبدیان با بیان اینکه بخشی از مشکلات در این حوزه به استفاده از سموم غیرمجاز باز میگردد که نسبت به سموم مجاز ارزان تر و همچنین در دسترس هستند و برخی کشاورزان راغب هستند برای کاهش هزینه های تولید از آن استفاده کنند،افزود: در این خصوص باید شاهد تشدید نظارت و برخورد قاطع با متخلفان باشیم که امنیت جانی و اقتصادی جامعه را به خطر می اندازند.
این فعال بخش خصوصی گفت: شنیده ایم کارکنان بازنشسته یک دستگاه برخلاف رویه های مرسوم به کار سم فروشی ورود پیدا کرده اند که در این خصوص باید مسئولان امر تحقیق و بررسی لازم را به عمل بیاورند.
وی با بیان اینکه استفاده از محصولات ناسالم شهروندان را دچار مشکل و بیماری می کند،افزود: وقتی دستگاه ها به وظایف خود عمل نمی کنند و در جایی که باید ورود پیدا کنند سهل انگاری می کنند، هزینه های کشور افزایش پیدا می کند، مثلا در این خصوص وقتی دخالت دستگاه ها را شاهد نیستیم بیماری ها افزایش پیدا می کند و هزینه های بخش درمان رشد پیدا می کند.
وزارت جهاد کشاورزی به موضوع انگورها و کشمش های سمی رسیدگی کند
رئیس انجمن کشمش استان قزوین در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار داشت: متاسفانه به دلیل بالا بودن میزان سم باقی مانده روی کشمش، امسال صادرات این محصول از استان به شدت کاهش یافته است.
عبدالله طاهرخانی گفت: بی توجهی جهاد کشاورزی از حیث نظارت موجب شده تا انگور برداشت شده از باغات از لحاظ سلامت دچار مشکل باشند.
این صادرکننده کشمش اظهار داشت: اخیرا بارهای کشمش ما که قرار بود به اتریش صادر شود به دلیل همین مشکل برگشت خورد و اکنون در ترکیه است و تلاش داریم تا برای آن مشتری جدید پیدا کنیم که این اتفاق برای ما ۷۵ هزار یورو ضرر به همراه داشته است.
رئیس انجمن کشمش استان قزوین با بیان اینکه بارهای ما امسال علاوه بر اتریش از دیگر کشورهای اروپایی نیز برگشت خورده است،اظهار داشت: درخواست ها و مکاتبات ما از سازمان جهاد کشاورزی قزوین به نتیجه نرسیده و اکنون در پی پیگیری مطالبات خود از وزارت جهاد کشاورزی هستیم.
طاهرخانی گفت: انگور تولید شده در باغات ما به دلیل استفاده نامناسب از سموم دچار مشکل است و سلامت آن زیر سوال است اما در سطح وسیع در داخل مورد مصرف قرار می گیرد که این موضوع انواع بیماری ها را با خود به همراه دارد.
وی اظهار داشت: امسال بارها حتی در حضور مسئولان استانی مانند استاندار و نمایندگان مجلس و در نشست های شورای گفت و گو بخش خصوصی و دولت از جهاد کشاورزی برای رسیدگی به وضعیت انگور و کشمش و حل مشکل باقی سموم درخواست کرده ایم که هنوز به جایی نرسیده ایم.
وجود سم ۲ هزار برابر بیش از حد مجاز در کشمش های صادراتی
نائب رئیس انجمن کشمش قزوین و عضو اتحادیه خشکبار ایران نیز در گفت و گو با ایرنا اظهار داشت: در حال حاضر هشت دستگاه کانتینر بار کشمش شرکت ما به دلیل بالا بودن سموم باقی مانده روی کشمش در هلند گیر افتاده است.
مجتبی شهرام یار اظهار داشت: جای تاسف دارد که کشمش صادراتی قزوین (تاکستان) به خاطر این مشکل، در حال از دست دادن مشتریان اروپایی خود است و برخی حاضرند آنرا با قیمت پایین تر و برای غذای حیوانات خریداری کنند.
این صادرکننده کشمش با بیان اینکه دذستگاه های متولی از وظایف خود برای حل این مشکل شانه خالی می کنند،گفت: براساس آزمایشی که در هلند انجام شده و همه مدارک و مستندات آن موجود است، باقی مانده سموم بر روی محصول صادر شده از ۲۰۰ تا ۳ هزار برابر بیش از حد مجاز تعیین شده بوده است.
وی با بیان اینکه از جمله سموم باقی مانده مشاهده شده بر روی کشمش های صارد شده "اتیون" است که مربوط به کنه کش بوده و باغداران برای درشت شدن محصول از آن استفاده می کنند،افزود: این که گفته می شود سموم مشاهده شده در کشمش های صادراتی استان آفتولاکسین بوده و به دلیل انبارداری نامناسب در کارخانه ها بوده را قویا رد و تکذیب می کنیم و این اظهار نظر به نوعی فرار به جلو از سوی اظهارکنندگان است.
شهرام یار با بیان اینکه قبلا به دفعات مختلف نسبت به حجم بالای باقی مانده سموم روی محصول کشمش هشدار داده بودیم،افزود: صادرات ما به مرز تعطیلی رسیده و این در حالی است که کشمش مهم ترین محصول صادراتی استان قزوین است و نباید به چنین سرنوشت تلخی دچار شود.
این صادرکننده کشمش همچنین گفت: خودم با باغداران انگور صحبت کردم که اظهار می کردند به خاطر درشت شدن محصول از سم اتیون استفاده می کنند و این سوال پیش می آید که چه دستگاهی باید جلوی این اتفاق را بگیرد و اعتقاد و نظر کشاورزان را در این خصوص تغییر دهد؟
ماجرای انگورهای سمی و غیرسمی
وی اضافه کرد: برای اینکه به عمق فاجعه برسیم ذکر این موضوع ضروری است که هرساله باغدارانی که از آن محصول می خوریم یک سبد بزرگ انگور برای ما هدیه می آورند و می گویند این انگور سم نخورده و انگور مصرفی خودمان است و می توانید با خیال راحت مصرف کنید!!
وی با بیان اینه عدم پذیرش کشمش صادراتی توسط خریداران اروپایی هزینه های بالایی رو دست صادرکنندگان می گذارد، اظهار داشت: در حین خروج از مرز ایرادی به محصول گرفته نمی شود در حالی که باید محصولات صادراتی گواهی انطباق داشته و از کیفیت لازم برخوردار باشند.
نائب رئیس انجمن کشمش استان قزوین با بیان اینکه ما دنبال خرید محصول ارگانیک نیستیم بلکه سخن ما با مسئولان جهاد کشاورزی این است که جلوی محصولی که باقی مانده سموم آن از حد مجاز بیشتر است گرفته شود، گفت: مسئولان ذیربط متاسفانه به جای حل مساله سعی می کنند صورت مساله را پاک کنند و از اساس این مشکل را قبول ندارند.
شهرام یار گفت: صادرکنندگان کشمش ترکیه نیز در سال های اخیر با چنین مشکلی روبرو بودند اما توانستند با همکاری نهادهای دولتی به سرعت این معضل را برطرف کند و بازار خود را به دست بیاورند.
وی در خصوص صحبت مسئولان جهاد کشاورزی که صادرکنندگان اگر خواهان صادرات کشمش با کیفیت و مطابق خواست مشتریان اروپایی هستند باید از بدو کار به باغداران این موضوع و اینکه کدام سم را باید استفاده کنند گوشزد کنند،گفت: چنین کاری انجام شده و امسال در سطح وسیع به باغداران اعلام کرده ایم که کشمش را بدون خوشه و بدون آغشته شدن به سم و شست و شو شده تحویل ما بدهند و ما نیز محصول را هر کیلو هزار تومان بیشتر از آنها می خریم که توجهی به این درخواست نشد.
شهرام یار با بیان اینکه سلامت محصولات کشاورزی و غذایی را نباید کم اهمیت دانست،گفت: جهاد کشاورزی باید برای رفع این مشکل نظارت های خود را افزایش دهد و مبادی ورودی و خروجی سم را بیش از پیش کنترل کند چرا که در غیر این صورت، سلامت جامعه به خطر می افتد و یک موضوع نیازمند رسیدگی جدی است و نباید به شکل عادی و روزمره با آن برخورد کرد.
صادرکنندگان کشمش باید محصول خود را مطابق با خواست مشتری صادر کنند / تاکنون بار برگشتی کشمش از قزوین به کشور نداشته ایم
مجید اسماعیلی معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی قزوین نیز در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار داشت: فعالان بخش خصوصی که مدعی اند محصولات آنها مورد پذیرش خریداران اروپایی قرار نگرفته تاکنون یک عدد و رقم مشخص در این خصوص ذکر نکرده اند.
وی با بیان اینکه براساس آمار سالانه ۱۸۵ هزار تن کشمش در کشور تولید می شود که از این رقم بین ۱۱۵ تا ۱۲۰ هزار تن صادر می شود،افزود: باید مشخص شود که چه میزان از این رقم برگشت خورده و یا مورد پذیرش قرار نگرفته است.
این مسئول با بیان اینکه استاندارد کشورهای اروپایی متفاوت است و آنها شاخص های خاص خود را در صنایع غذایی مورد استفاده دارند،افزود: صادرکنندگان ما باید محصول خود را مطابق با خواست و شرایطی که خریداران اروپایی می خواهند، به دست آنها برسانند.
وی اظهار داشت: صادرکنندگان باید پیش از ارسال محموله های صادراتی و در مرحله خرید اقدام به آزمایش محصول کنند.
معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی قزوین گفت: البته این موضوع را نیز نباید از نظر دور داشت که تا آنجا که اطلاعات موجود است بار برگشتی کشمش صادراتی از قزوین به کشور نداشته ایم و اگر محصولی در کشور مقصد صادراتی پذیرش نشده، به فروشنده ای در یک کشور دیگر فروخته شده است.
این مسئول با بیان اینکه جهاد کشاورزی متولی حوزه تولید است و نوع و میزان سموم را به کشاورزان اعلام می کند،اظهار داشت: در مورد محصول انگور اقدام به ایجاد ایستگاه های ردیابی و دیبانی و پیش آگاهی کرده ایم و بر این اساس تاریخ مبارزه با آفات و نحوه آن مانند مقدار دوز و سم مربوطه که باید مورد استفاده قرار گیرد، به باغداران گوشزد می شود.
نباید به خاطر منافع شخصی اعتبار محصولات خود را زیر سوال ببریم / وزارت بهداشت باید به موضوع محصولات آلوده ورود پیدا کند
اسماعیلی با بیان اینکه به نظر می رسد بخشی از مشکلات ناشی از کیفیت کشمش به دلیل نگهداری نامطلوب این محصول در انبار کارخانه ها و پدید آمدن سم آفتوکلاسین است،افزود: با این حال اگر محصول آلوده در اختیار شهروندان قرار بگیرد براساس قوانین از جمله ماده ۱۰ قانون حفظ نباتات، این وظیفه دستگاه های زیرمجموعه وزارت بهداشت است که به آن رسیدگی کنند.
معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی قزوین گفت: اگر خریداران اروپایی حساسیت خاصی نسبت به استانداردهای تعیین شده کشمش دارند باید صادرکنندگان سموم و شرایط تولید را به باغداران گوشزد کنند که البته نیازمند صرف هزینه بیشتر است که معمولا این اتفاق رخ نمی دهد و بیشتر صادرکنندگان می خواهند یک محصول عادی (کشمش) خریداری و به نام محصول گواهی شده درجه یک به مشتریان اروپایی بفروشند.
اسماعیلی با بیان اینکه کشمش استان قزوین به لحاظ شهد در دنیا کم نظیر است و نباید به اعتبار این محصول به خاطر منافع مان ضربه بزنیم، گفت: اگر بخواهیم همه جا جار و فریاد بزنیم که محصول ما دچار مشکل است و آلوده است در واقع تیشه به ریشه خود زده ایم و زمینه صادرات محصولات خود را از بین می بریم که این خودزنی است.