سال گذشته قیمت گوشت قرمز در پی نوسان نرخ ارز و خروج غیرقانونی دام از مرز‌های کشور سر به فلک کشید که همین امر موجب شد بسیاری از خانوار‌ها گوشت مرغ را در سبد مصرفی خود جایگزین کنند.
اگرچه با ازدیاد تقاضا و افزایش هزینه‌های تولید، قیمت مرغ با نوساناتی در بازار رو به رو شد، اما هم اکنون ارزانترین پروتئین در دسترس خانوار به شمار می‌رود. این در حالی است که اخیرا کارگروه تنظیم بازار برای برقراری تعادل و جلوگیری از نوسان نرخ به دنبال واردات ۴۵ هزارتن مرغ هستند که این امر با واکنش شدید اتحادیه‌ها و تولیدکنندگان رو به رو شده است چرا که با وجود پتانسیل بالای تولید در صنعت مرغداری نیازی به واردات نداریم.
آمار‌ها نشان می‌دهد که همه ساله مرغداران از اواخر آذر میزان جوجه ریزی واحد‌ها را نسبت به دیگر ماه‌های سال برای برقراری تعادل قیمت و جلوگیری از التهابات بازار افزایش می‌دهند که تصمیم اخیر کارگروه تنظیم بازار مبنی بر واردات مرغ، می‌تواند تولیدکنندگان را نسبت به ادامه تولید دلسرد کند.
بسیاری از مسئولان بر این باورند که پتانسیل و زیرساخت‌های صنعت مرغداری ۲ برابر نیاز داخل است که در صورت کنترل عوامل تولید علاوه بر تامین نیاز داخل این امکان وجود دارد که حداقل یک میلیون تن مرغ به بازار‌های هدف صادر کرد که واردات در چنین شرایطی خیانت به تولید داخل و حمایت از مرغدار خارجی است.
با وجود آنکه در ایام پایانی سال به سبب کشش تقاضا روزانه ۷ هزارتن مرغ در کشور مورد استفاده قرار می‌گیرد، بنابراین واردات ۴۵ هزارتن مرغ جوابگوی ۱۰ روز نیاز کشور نیست. این در حالی است که با کنترل عوامل تولید اعم از جوجه یکروزه و ترغیب مرغداران به تولید علاوه بر تامین این میزان از منابع داخل امکان عرضه مرغ با نرخ مصوب در بازار دور از انتظار نیست.
حال به سراغ مسئولان ذی ربط می‌رویم تا از آخرین وضعیت تولید مرغ، تاثیر واردات بر تنظیم بازار شب عید و نوسان نرخ جوجه یکروزه بر افزایش هزینه‌های تولید با خبر شویم:
واردات ۴۵ هزار تن مرغ توجیه اقتصادی ندارد/تکذیب نوسان شدید قیمت مرغ در ایام پایانی سال
عظیم حجت عضو هیئت مدیره اتحادیه مرغداران گوشتی با اشاره به اینکه قیمت مرغ در یک ماه اخیر کمتر از نرخ مصوب ستاد تنظیم بازار رسیده است، اظهار کرد: طی یک ماه اخیر، حجم تولید مرغ از میزان تقاضا پیشی داشته که همین امر افت قیمت در بازار را به همراه داشته است.
وی افزود: با وجود نوسان نرخ جوجه یکروزه و افزایش کرایه‌های حمل و نقل در پی گرانی بنزین می‌توان ادعا کرد که قیمت به کف ستاد تنظیم بازار نرسیده است.
حجت در واکنش به مباحث مطرح شده پیرامون واردات مرغ بیان کرد: با توجه به مازاد تولید مرغ از سازمان تعاون روستایی به عنوان بازوی اجرایی دولت و پشتیبانی امور دام انتظار می‌رود که نسبت به خرید مرغ از مرغداران اقدام کنند چرا که به سبب شرایط مساعد تولید نه تنها نیازی به واردات نداریم، بلکه امکان ذخیره سازی از محل داخل به سهولت وجود دارد.
عضو هیئت مدیره اتحادیه مرغداران گوشتی ادامه داد: شرکت پشتیبانی امور دام از ابتدای سال اعلام کرد که نهاده به میزان کافی وارد شده است که همین امر موجب شده بازار از روند بی ثباتی ابتدای سال خارج شود.
وی با اشاره به اینکه کمبودی در توزیع نهاده‌های دامی وجود ندارد، افزود: با توجه به تخصیص ارز ۴۲۰۰ تومانی به واردات ذرت و کنجاله سویا و واردات مناسب نهاده‌های دامی توسط پشتیبانی امور دام و تجار جای هیچ گونه نگرانی مبنی بر کمبود مرغ در بازار شب عید وجود ندارد که مسئولان ستاد تنظیم بازار تصمیماتی مبنی بر واردات ۴۵ هزار تن مرغ را اتخاذ کردند.
به گفته این مقام مسئول، با وجود آنکه مسئولان وزارت جهاد کشاورزی و پشتیبانی امور دام اذعان می‌کنند که نهاده به میزان کافی وجود دارد و از طرفی امکان پرورش ۱۲۰ میلیون تولید مرغ در فارم‌ها وجود دارد، جای این سوال مطرح است که چرا ستاد تنظیم بازار مباحثی پیرامون واردات مرغ را مطرح می‌کنند؟
حجت درباره تاثیر واردات مرغ بر روند جوجه ریزی واحد‌های مرغداری شب عید بیان کرد: واردات هر کالایی که توان تولید آن در داخل وجود دارد، از این رو واردات ۴۵ هزار تن مرغ منجر به زیان واحد‌های مرغ اجداد، مرغ گوشتی، کشتارگاه ها، سیستم حمل و نقل و ... خواهد شد.
عضو هیئت مدیره اتحادیه مرغداران گوشتی با انتقاد از عرضه جوجه یکروزه بالاتر از قیمت مصوب در بازار گفت: از ستاد تنظیم بازار تقاضا داریم که قیمت مرغ را براساس نرخ جدید جوجه یکروزه اعلام کند تا مرغداران نگرانی از حیث زیان در امر جوجه ریزی نداشته باشند چرا که با قیمت فعلی هر قطعه جوجه یکروزه حداقل ۵۰۰ تومان به هزینه تمام شده تولید افزوده می‌شود.
وی با بیان اینکه عوامل مختلف تولید بر قیمت تمام شده مرغ تاثیر گذار است، اظهار کرد: اگر مسئولان ستاد تنظیم بازار در نظر دارند که قیمت مصوب مرغ برای شب عید همان ۱۲ هزار و ۹۰۰ تومان باشد، از این رو بر سایر عوامل تولید همچون قیمت جوجه یکروزه باید نظارت داشته باشند تا با نرخ مصوب به دست تولید کننده برسد، در غیر این صورت مرغدار نمی‌تواند با خیال آسوده به امر جوجه ریزی ادامه دهد.
این مقام مسئول متوسط جوجه ریزی در واحد‌های مرغداری برای ایام پایانی سال را ۱۱۰ تا ۱۲۰ میلیون قطعه اعلام کرد و گفت: با توجه به کشش بازار در ایام پایانی سال، حجم تولید ۲۰ درصد بالاتر از دیگر ایام سال است که بدین ترتیب نوسان چشمگیری در بازار رخ نخواهد داد.
وی با اشاره به اینکه نهاده‌های دامی ۷۰ درصد قیمت تمام شده تولید را شامل می‌شوند، تصریح کرد: اگر روند تامین و توزیع نهاده‌ها به روال کنونی تا پایان سال در بازار استمرار یابد، قیمت مرغ نوسان چندانی ندار.
حجت نرخ کنونی هر قطعه جوجه یکروزه را ۳ هزار و ۴۰۰ تا ۳ هزار و ۵۰۰ تومان اعلام کرد و افزود: این در حالی است که قیمت مصوب ستاد تنظیم بازار ۲ هزار و ۵۵۰ تومان است که از مسئولان انتظار می‌رود بر بازار جوجه نظارت کافی داشته باشند تا مرغداران از این حیث متحمل زیان نشوند.
واردات مرغ به معنای تقدیم کردن ۲۵ درصد ارزش افزوده به کشور مبدا
برومند چهار آیین عضو هیئت مدیره کانون سراسری مرغداران گوشتی در واکنش به مباحث مطرح شده پیرامون واردات مرغ اظهار کرد: بنابر ماده ۱۱ قانون جامع نظام بهره برداری کشور که در تاریخ هفتم مرداد سال ۸۸ به تصویب رسید تعرفه واردات دام زنده، گوشت گرم و منجمد اعم از قرمز و سفید باید به گونه‌ای تعیین شود که به نفع تولیدکنندگان داخل باشد، بنابراین واردات گوشت قرمز و مرغ باید با اخذ تعرفه صورت گیرد و واردات گوشت قرمز و مرغ کمتر از نرخ داخلی به معنای دور زدن قانون است.
وی افزود: واردات ۴۵ هزار تن مرغ بدون توجه به قانون جامع نظام بهره برداری به معنای تقدیم کردن ۲۵ درصد ارزش افزوده به کشور مبدا است. حال جای این سوال مطرح است که در شرایط فعلی اقتصاد آیا مجاز هستیم که چنین رقم کلانی را در اختیار وارد کننده قرار دهیم؟ در حالیکه زیرساخت‌های تولید مرغ ۲ برابر نیاز داخل است.
چهار آیین با اشاره به اینکه پتانسیل تولید مرغ ۲ برابر نیاز داخلی است، بیان کرد: براین اساس علاوه بر تامین گوشت مرغ مورد نیاز کشور این امکان وجود دارد که حداقل یک میلیون تن مرغ را به بازار‌های هدف صادر کنیم، حال جای این سوال مطرح است که با وجود پتانسیل بالای تولید چه منطق اقتصادی به ما اجازه می‌دهد که چنین تصمیم غیرکارشناسی اتخاذ شود؟
این مقام مسئول با بیان اینکه واردات ۴۵ هزار تن مرغ تنها یک بیستم مازاد تولید کشور را تشکیل می‌دهد، گفت: با وجود پتانسیل بالای تولید، جای هیچ گونه نگرانی مبنی بر کمبود عرضه مرغ در ایام پایانی سال وجود ندارد و نمی‌دانیم مسئولان ستاد تنظیم بازار بر چه مبنایی چنین تصمیمی را اتخاذ کردند چرا که واردات مرغ در پی بی توجهی به قانون نظام بهره برداری به معنای دست کردن در جیب تولید کننده و اخلال در تولید داخل است.
وی ادامه داد: بنابر آمار در ایام پایانی سال به طور متوسط روزانه ۷ هزار تن گوشت مرغ در کشور مورد استفاده قرار می‌گیرد که واردات ۴۵ هزار تن مرغ، نیاز کمتر از ۱۰ روز کشور را تامین می‌کند که این امر نشان می‌دهد مسئولان امر برای تامین نیاز ۱۰ روز کشور، تولید داخل را نباید به آتش بکشند.
عضو هیئت مدیره کانون سراسری مرغداران گوشتی با اشاره به اینکه معادله برآورد قیمت تمام شده گوشت مرغ بسیار آسان است، بیان کرد: با وجود آنکه ۱۶ تا ۱۷ قلم نهاده در تولید گوشت مرغ نقش آفرینی می‌کند، از این رو محاسبه تمامی اقلام با احتساب ۱۰ تا ۱۲ درصد سود برای تولید کننده به معنای قیمت تمام شده تولید است.
چهار آیین واردات مرغ را بیانگر نابودی تولید داخل دانست و افزود: با وجود پتانسیل و شرایط مساعد تولید، واردات محدود مرغ به دلیل آثار روانی بر بازار منجر به نابودی تولیدکنندگان می‌شود که از مسئولان ستاد تنظیم بازار انتظار می‌رود در سال رونق تولید و حمایت از تولیدکنندگان از تولید داخل اقدام به ذخیره سازی مرغ برای تنظیم بازار شب عید کند چرا که اتخاذ تصمیمات غیرکارشناسی برای کشور‌های واردکننده فرصت و تولیدکننده ضرر است.
این مقام مسئول در پایان درباره آخرین وضعیت جوجه ریزی برای ایام پایانی سال تصریح کرد کرد: بنابر آمار در ۱۰ ماه ابتدای سال به طور متوسط از فروردین تا اوایل دی به طور متوسط ماهانه ۱۱۰ میلیون قطعه است که در ۲ ماه پایانی سال به دلیل کشش بازار، جوجه ریزی به ۱۱۶ تا ۱۲۰ میلیون قطعه می‌رسد و جوجه ریزی فراتر از این رقم به نفع تولیدکننده نیست.