پیر شدند تا زمین شد برایشان مزرعه؛ از شور بودن زمین گرفته تا خشکسالی و بیماری هایی که به جان ماهی افتاد را تحمل کردند تا به امروز که با سیلاب امسال خوزستان امیدوار شدند به کسب درآمد اما انگار قرار نیست آب خوش از گلوی تولیدکنندگان ماهی خرمشهر پایین برود چرا که حالا بانک عامل یعنی بانک سپه دیگر حاضر به امهال وام شان نیست و می گوید حدود پنج سال از دریافت وام این گروه گذشته و دیگر نمی تواند صبر کند.
از آن سو پرورش دهندگان ماهی میگویند هنوز از خسارت خشکسالی سرشان را بالا نگرفته اند و نه تنها خسارت خشکسالی شان از سوی دولت پرداخت نشده که با امهال وام شان هم موافقت نکردهاند؛ حالا آنها مانده اند و کلی قرض مانده.
طاهره موسوی، مدیرعامل یک شرکت پرورش ماهی فاز 2 مجتمع شهید احمدیان خرمشهر گفته، یک خارجی به او پیشنهاد داده که مزرعه اش را 120 میلیون تومان بدهد و برود.
او معتقد است حالا که با هزار خون دل توانسته مزرعه را به مرحله پرورش ماهی برساند چرا باید در این شرایط و فقط به خاطر امهال نشدن وام مزرعه را مُفت واگذار کند.
طاهره موسوی، کارشناس شیلات اضافه کرده، این شرکت حدود 400 میلیون تومان از بانک سپه دریافت کرده که به دلیل بروز مشکلات ناشی خشکسالی و در نتیجه ضرر دهی، حالا مجبورند مبلغ دیرکردی با بهره 27 درصد به ارزش 100 میلیون تومان و در مجموع با اقساط پرداخت نشده مبلغ 600 میلیون تومان بازپرداخت کنند در حالیکه بانک سپه وامی به پرورش دهندگان پرداخت کرده که از محل منابع صندوق توسعه ملی و با بهره پایین بوده است.
او معتقد است در بهترین شرایط تولید تنها میتوان بخشی از مبلغ دیرکرد را بازپرداخت کرد و خواستار فرصت بیشتری از سوی بانک برای پرداخت شده است. این مجتمع، تولیدکننده ماهیان گرم آبی همچون انواع کپور و آمور است.
ناصری، مدیرعامل اتحادیه پرورش ماهی فاز 2 شهید احمدیان خرمشهر نیز گفته، شوری آب و خاک ناشی از خشکسالی سال 97 و افزایش مضاعف قیمت نهاده ها سبب ضرردهی پرورش دهندگان ماهی و از بین رفتن 70 درصد محصولات شد. در پی آن نقدینگی تولیدکنندگان به شدت کاهش یافت و باعث شد درخواست امهال در بازپرداخت وام شود.
او اینطور شرح داد که برای بررسی خسارت پرورش دهندگان ماهی کارگروه شهرستان و استان تشکیل شد و در نهایت هیات دولت مصوب کرد که امهال بازپرداخت تسهیلات در مدت سه ساله به تمام کشاورزان و پرورش دهندگان آبزیان در خوزستان داده شود اما به تازگی از سوی بانک سپه به عنوان بانک عاملی که اعضای این مجتمع از آن تسهیلات را دریافت کرده، اعلام شده که محل تسهیلات دریافتی از اعتبارات صندوق توسعه ملی بوده و مسئولان این صندوق با امهام وام پرورش دهندگان در سال جاری موافقت نکردهاند.
در پی این امر، بانک وثیقههای تسهیلات گیرندگان که عموما ملکی بوده را به اجرا گذاشته و در نتیجه آن 2000 نفر تحت تاثیر این موضوع قرار گرفتند و اینگونه زندگی شان به مخاطره افتاده است.
او در عین حال اضافه کرده، وزارت جهاد کشاورزی و بانک سپه به عنوان بانک عامل این گروه از تولیدکنندگان، خسارت دیدن تولیدکنندگان ماهی را تایید کردند و موافقند که باید امهال بازپرداخت تسهیلات صورت گیرد اما بانک سپه عامل امهال نکردن را صندوق دانسته است؛ با این شرایط تولیدکنندگان مجتمع معتقدند حتی اگر زمین هایشان را هم بفروشند در حال حاضر نمی توانند دیرکرد و اصل وام را بازپرداخت کنند.
افتخاری نسب، مدیر کل شیلات خوزستان نیز گفته بخشودگی را بانک مرکزی، تعیین و به دستگاههای زیرمجموعه خود ابلاغ میکند و آنها نیز به وام گیرندگان اعلام می کنند. وظیفه شیلات استان، انتقال مشکلات موجود و نامه نگاری به وزارت خانه است تا از طریق مسئولان وزارت خانه موضوع پیگیری شود.
او ادامه داد: براورد ریالی خسارت های ناشی از خشکسالی در سال 96 و 97 در استانداری، مدیریت بحران و بخش تولید انجام شده و با وجود آنکه دولت پرداخت آن را متعهد شده تاکنون پرداختی صورت نگرفته است.
وی تصریح کرد، در پی خشکسالی های سال 96 و 97 و افزایش شوری آب، پرورش ماهی در خوزستان کاهش یافت اما در عین حال قیمت ماهی افزایش یافت و همین امر جبران کننده بخشی از خسارتهای وارد شده به آنها بود. امسال نیز پرورش دهندگان به دلیل سرازیر شدن آب فراوان به خوزستان و بارندگیهای شدید وضعیت رویایی دارند و برای تولید 75 هزار تن ماهی گرمابی هدف گذاری شده است.
برداشت ماهی خوزستان در آذر و دی ماه انجام می شود و در صورتی که ماهیان درگیر بیماری نشوند تعهد پرورش دهندگان که تولید حدود 62 هزار تن خواهد بود، عملیاتی می شود اما با توجه به شرایط موجود میتوان به تولید بیشتر از آن دست یافت.
افتخاری نسب خاطرنشان کرد: رقابت برای کسب رتبه اول در تولید ماهیان گرمابی بین استانهای خوزستان، گلستان و مازندران است اما همیشه استان خوزستان در تولید ماهی گرمابی رتبه اول را در کشور کسب کرده است؛ به عنوان مثال با وجود آنکه استان در سال گذشته درگیر مسئله خشکسالی بوده است 52 هزار تن ماهی گرمابی تولید کرده و مقام دوم را کسب کرده است.
خون میرزایی، رئیس سازمان شیلات ایران گفته، خشکسالی در سال 96 وجود نداشته و مجتمع شهید احمدیان خرمشهر در سال 97 با پیگیری های شیلات و پشتیبانی فرمانداری و جهاد کشاورزی شهرستان و استان به عنوان نقطه ای که از خشکسالی آسیب دیده در لیست آسیب دیدگان وارد شده و خسارت آن مستند سازی شده است.
او تصریح کرد، بر طبق مصوبه دولت، بانک عامل باید وام را امهال کند و مابه التفاوت آن از طریق دولت و با کمک سازمان برنامه به بانک عامل پرداخت میشود بنابراین بانک نباید بگوید که چون صندوق توسعه ملی به عنوان منبع اولیه تامین کننده تسهیلات به آنان مهلت نداده، بانک هم نمی تواند بازپرداخت را امهال کند، بنابراین اساس طرح این موضوع غلط است.
به گفته مسئول عالی سازمان شیلات، بانک باید طبق مدتی که دولت برای امهال فرصت داده، سررسید تسهیلات را امهال کند و ربطی نیز به جلب رضایت صندوق توسعه ملی ندارد. با فرض هایی که عنوان شده باید بانک برای این موضوع توضیح بدهد و بانک موظف به امهال است.
بانک باید اقساط اصل پولی که از صندوق با بهره کم گرفته را طبق قراردادی که با آنان داشته تفاهم کند و اقساطش را پرداخت کند. دستگاههای اجرایی و بانک ها باید کار تولیدکنندگان را تسهیل و آنها را پشتیبانی کنند و پرورش دهندگان نباید درگیر بروکراسی های اداری شوند و تنها دغدغه تولید داشته باشند.
وی اشارهای هم به وضعیت خوزستان در تولید ماهی داشت و اضافه کرد: این استان در تولید ماهیان گرمابی رتبه اول و در تولید آبزیان شامل گرمابی و سرمابی رتبه دوم را در کشور دارد. امسال سال متفاوتی برای خوزستان خواهد بود و تولید ماهیان گرمابی خوزستان نسبت به سال گذشته جهش خوبی خواهد داشت. فصل صید ماهیان گرمابی خوزستان هنوز شروع نشده و عرضه از آبان تا فروردین افزایش خواهد یافت، بنابراین پیک عرضه آن در شش ماهه دوم سال خواهد بود.
ضرغامیان، معاون شعبه بانک سپه خرمشهر نیز گفته، موضوع امهال نشدن تسهیلات پرورش دهندگان مجتمع پرورش ماهی شهید احمدیان خرمشهر در حال بررسی در سطح استانی است و هر تصمیمی که مدیریت شعب سپه در خوزستان در این زمینه بگیرند اجرا میشود. اکثریت اعضای این مجموعه وام 4 میلیارد ریالی دریافت کردهاند.
محمدزاده، مدیرشعب بانک سپه خوزستان در جریان پیگیری حاضر به انتشار اظهار نظرش درباره موضوع مورد نظر نشد و خواستار دادن پاسخی مکتوب به این گزارش شد و بنابراین پرونده این گزارش باز می ماند تا با پاسخ این مقام مسئول بتوان به نتیجه ای برای حل این مشکل رسید.
نتیجه آنکه آیا حال که تولیدکننده ماهی این شهر که با وثیقه گذاشتن تنها دارایی شان یعنی خانههایشان کار و کاسبی به راه انداخته و برای 2000 خانوار اشتغال ایجاد کرده اند، باید دار و ندارشان را بدهند و از خرمشهر بروند؟
حال یا باید تولید متوقف شود و پرورش دهندگان آش را با جایش بدهند و یا مزرعههای پرورش ماهی شان را به پولداری بفروشند که بتواند غرض هایشان را بدهد؛ اگر آن پول دار خود تولید کننده ماهر و با تجربه باشد که شانس آورده اند و در غیر این صورت زحمت چندین ساله شان که با هزار بدبختی از آب و گل دربیاورند، به باد فنا بدهند و بروند.
مجتمع شهید احمدیان خرمشهر یکی از بزرگترین پرورش دهندگان ماهیان گرمابی در کشور است که از سال 95 با فعالیت 68 شرکت دارای 602 عضو با ایجاد اشتغال زایی برای 2000 نفر آغاز به کار کرده است. سالانه هر مزرعه پرورش ماهی این مجتمع 50 تن ماهی گرمابی تولید میکند که 90 درصد آن به کشورهای حاشیه خلیج فارس و عراق صادر میشود.