سال قبل شاهد آن بودیم که بسیاری از این اقلام از جمله ورقهای حلب و قلعمورد نیاز بستهبندی در صنایعی چون رب گوجه با کمبود مواجه شد که افزایش چندبرابری قیمت بستهبندی این محصولات را در پی داشت.
در صنعت غذا علاوه بر تامین مواد موردنیاز بستهبندی از جمله انواع ورق بستهبندی و درب قوطی بسیاری از مواد اولیه دیگر هم با مشکلاتی در تامین بهموقع و بهاندازه مواجه شدند. از سوی دیگر، با توجه به شرایط تحریم اقتصادی که ایران با آن دست و پنجه نرم میکند و ممنوعیتی که سایر کشورها در برابر صادرات به ایران با آن مواجه شدهاند، باعث شده برخی ماشینآلات صنعتی و قطعات موردنیاز در بسیاری از صنایع با مشکل مواجه شود. محدودیتهای بسیار در انتقال ارز و دریافت محصول خریداری شده از دیگر کشورها و پروسه طولانی که پیشروی تامینکنندگان این مواد قرار دارد، صنایع را با مشکلات عدیدهای روبهرو کرده است. تا قبل از آنکه تحریمها دوباره شدت گیرد و اقتصاد کشور بهخصوص واردات و صادرات را تا این حد تحتتاثیر قرار دهد، پروسه صادرات و واردات محصولات مختلف بهراحتی توسط تولیدکنندگان انجام میشد، اما درحالحاضر انجام تمامی این مراحل به یک دغدغه بزرگ بدل شده و فرآیند بسیار سختی را پیشپای واردکنندگان و صادرکنندگان قرار داده است. بهطور کلی، اثر تحریمها از زوایای مختلف قیمت کالای وارداتی را با افزایش چشمگیری روبهرو کرده است. با توجه به اینکه، بسیاری از مواد اولیه صنایع و ماشینآلات مورد نیاز آنها وارداتی است، تامین این محصولات به علت افزایش بهای تمامشده، قیمتها را چندین برابر افزایش داده و باعث بهوجود آمدن تورم بسیاری در جامعه شده است. نهتنها تامین مواد با مشکل مواجه است بلکه کمبود سرمایه در گردش هم به مشکل دست و پاگیر دیگری در میان تولیدکنندگان تبدیل شده است. تحریمها باعث شد از سال گذشته شرایط خرید و واردات از اعتباری به نقدی تبدیل شود و همین موضوع تامین سرمایه در گردش را به یکی دیگر از دغدغههای صنعت تبدیل کرد. با توجه به فصلی بودن تامین مواد اولیه، حجم نقدینگی و سرمایه در گردش زیادی مورد نیاز است که این موضوع یکی از چالشهای پیشروی تولیدکنندگان است.
تامین موجودی کالا و انبار با توجه به قیمت بالای مواد اولیه و به علاوه قرار گرفتن در شرایط بیثبات و اجبار به خرید نقدی، تولیدکنندگان بسیاری را به توقف تولید مجبور کرد. صنعتگران به منظور تامین موجودی انبارهایشان برای تولیدات فصلی حداقل به تامین مصرف موردنیاز برای ماههای متوالی و همچنین گردش سرمایه و حجم نقدینگی بالایی نیاز دارند که با توجه به قدرت پایین شرکتها در تامین این نقدینگی، تامین مواد اولیه مشکلساز شده و موانع فراوانی را پیشروی صنایع تبدیلی قرار داده است.
با توجه به تجربه سال گذشته چنانچه بتوان برنامهریزی صحیح و دقیقی با تحلیل و استفاده از نظر کارشناسان توسط دولت انجام داد و مشکلات پیشروی تولیدکنندگان نظیر سیاستهای پولی– ارزی، نظارتی و گمرکی و صادرات را حل کرد، میتوان گفت به سمت ثبات قیمتها و در نتیجه رشد مطلوب صنایعغذایی پیش خواهیم رفت. لازم است چالشهای موجود در صنعت غذا بهصورت زیربنایی و اساسی حل شود. راهکار برونرفت صنعت از مشکلات مخل تولید و صادرات، برنامهریزی میانمدت و بلندمدت برای رسیدن به اهداف موردنظر در زمینه رفع مشکلات موجود است. راهکارهای موردنیاز برای از میان برداشتن مشکلات موجود در صنایع مختلف بخش غذا را میتوان تدوین برنامه کشت در بخش کشاورزی و تضمین خرید محصولات کشاورزان توسط دولت، دانست. از دیگر راهکارهای مختلف در مقابله با مشکلات سر راه تولید و صادرات صنایع مختلف غذایی میتوان به تسهیل صادرات و واردات کالا، اصلاح نظام قیمتگذاری در محصولات تولیدی کشور و تقویت ذخایر استراتژیک کشور اشاره کرد. تامین و رفع مشکلات مالی صنایعغذایی، تسهیل قوانین و مقررات بازدارنده تولید از قبیل مالیات، استاندارد و نظارت باید در دستور کار قرار گیرد. در سطح بینالمللی لازم است به سمت گسترش روابط با کشورهای دیگر، تسهیل مبادلات بانکی بینالمللی و پذیرش اعتبار اسنادی بانکهای داخلی توسط بانکهای خارجی حرکت کنیم که این موضوعات میتواند بر رفع موانع و مشکلات حاضر در صنایع مختلف بهخصوص صنعت غذا تاثیرگذار باشد.