حسین زینلی در همایش ملی گیاهان دارویی که در کاشمر برگزار شد افزود: و هم اکنون ۹۰ درصد سهم تولید زعفران و ۶۰ تا ۷۰ درصد سهم تولید گل محمدی جهان مربوط به ایران است همچنین در تولید زیره سیاه ایرانی و بسیاری از گیاهان دارویی دیگر رتبه یک دنیا را در اختیار داریم.
او اضافه کرد: در این بین ۷۰ درصد گیاهان مهم دارویی کشور متعلق به خراسان رضوی است که اکثرا گیاهانی کم آب طلب هستند و اگر کمی به آنها توجه شود میتوانند سهم بسیار قابل توجهی در اقتصاد کشور داشته باشند.
وی ادامه داد: اگرچه ایران در گذشته و در عرصه طب سنتی و گیاهان دارویی رتبههای برتر دنیا را به خود اختصاص داده بود ولی اکنون جایگاهش به رتبه های میانی کاسته شده است.
مجری طرح گیاهان دارویی وزارت جهاد کشاورزی گفت: طی سالیان گذشته با نگرشی که به گیاهان دارویی داشتیم و کم توجهی به پتانسیل ژنتیکی و آداب و رسوم قبلی بسیاری از منابع ما در این زمینه از بین رفتند و موجب وارد شدن عوارض بسیاری بر کشور شدند.
زینلی افزود: طی یک دهه گذشته اما با توجه خاصی که به گیاهان دارویی در کشور شد سند ملی گیاهان دارویی نوشته شد و نگاه مسوولان نیز به این موضوع مثبت تر شد و امروز شاهد این هستیم که گیاهان دارویی کشور به مرور مطرح میشوند و هم اکنون هشت هزار و ۵۰۰ گونه گیاهی در کشور داریم که دو هزار و ۳۰۰ گونه آنها دارویی هستند.
وی ادامه داد: هر کدام از هزار و ۷۲۸ گونه گیاه دارویی که در انحصار ایران است می تواند همانند زعفران سودآوری داشته باشد مثلا در حال حاضر ۷۰ درصد داروهای گیاهی که در کشور آلمان تولید می شود بر مبنای گیاهان دارویی ایران است و این موجب شده فقط ۶۰ میلیارد یورو ارزش افزوده گیاهان دارویی آنها باشد.
مجری طرح گیاهان دارویی وزارت جهاد کشاورزی گفت: چون نمیخواهیم مانند دیگر گیاهان در محصولات گیاهان دارویی هم دچار تشنج شویم به همین خاطر بر اساس کشاورزی مبتنی بر قرارداد حرکت می کنیم مثلا کسانی که وارد کشت گیاهان دارویی میشوند باید از قبل مشخص کنند که محصولشان چیست.
زینلی افزود: هر استان کشور دارای یک ویژگی خاصی است که مستعد رشد بهتر چند گونه گیاهی است به همین خاطر در استان خراسان رضوی بر روی کشت گیاه زعفران، زیره سبز و سیاه متمرکز شدهایم و زیره سیاه یکی از گیاهان اصلی کشور است که دنیا تشنه این گیاه است و اگر به این گیاه توجه شود زعفران را پشت سر میگذارد.
وی تاکید کرد: برای ارتقای جایگاه اقتصادی گیاهان باید تشکل‌ها را شکل دهیم و هر گیاه دارویی همانند زعفران باید یک تشکل ویژه خصوصی داشته باشد هر چند تاکنون هیچ گیاهی در کشور همانند زعفران قدرت نداشته است.
مجری طرح گیاهان دارویی وزارت جهاد کشاورزی گفت: هنوز ما در ابتدای راه هستیم چون بر روی گیاهان دارویی در دنیا بسیار کار شده به همین خاطر دیگر نباید اشتباه کنیم و باید به سمت ارگانیک بودن و تولید محصول سالم حرکت کرد چون دنیا تشنه محصولات ارگانیک و سالم است گرچه متاسفانه آمار بالای سرطانها در کشور نشان میدهد به محصولات سالم توجه نکردهایم.
زینلی افزود: برند گیاهان دارویی در کشور ارگانیک بودن آنهاست و اگر محصولات ارگانیک باشند به راحتی صادر خواهند شد چنانکه گیاهان دارویی ایران هنوز در دنیا خواهان دارد و تمامی محصولاتی که توان صادرات دارند از جمله آنغوزه، باریجه، زعفران و موسیر به اروپا صادر میشوند و گیاه شیرین بیان که زمانی از وجودش عذاب میکشیدیم و برای نابودی اش میلیونها تن سم استفاده میکردیم را اکنون کم داریم و پس از واردات آن در داخل فراوری و صادرش میکنیم.
وی ادامه داد: برای نخستین بار اختیارات صادرات گیاهان دارویی را به استانها تفویض کردهایم و باید ضمن این که بخش خصوصی تمامی اختیارات را برعهده میگیرد نسبت به تربیت تجار با انصاف و ایجاد کنسرسیومهایی که بتوان در بخش ارزش گیاهان دارویی از آن بهره برد اقدام کرد چون اگر زنجیره ارزش را تشکیل ندهیم در بسیاری از مراحل، شکست خواهیم خورد.
مجری طرح گیاهان دارویی وزارت جهاد کشاورزی گفت: برای موفقیت زنجیرههای ارزش نیازمند مشارکت مردمی آگاه هستیم و اگر آموزش و تربیت را در راس امور قرار دهیم بسیاری از تشکل‌ها ایجاد میشود و زنجیره ارزش را شکل خواهند داد.
زینلی افزود: برای هر محصول باید نشان جغرافیایی تعریف شود و اگر این گونه شود میتوان ارزش افزوده کشور و محصولات را بالا برد و در دنیا حرفی برای گفتن داشت.
وی ادامه داد: خراسان رضوی از نظر گیاهان دارویی ظرفیت بسیار زیادی دارد و میتوان از طریق توریستها این محصولات را جا به جا کرد و باید ستاد گیاهان دارویی در استان خراسان رضوی تشکیل شود و تمامی عرصهها در کنار هم قرار گیرند.
مجری طرح گیاهان دارویی وزارت جهاد کشاورزی گفت: برای نخستین بار در استان خراسان رضوی دو گیاه وارد مرحله بورس شده اند و این موجب شد در قیمتگذاری شفافیت خوبی حاصل شود و سیاست وزارت جهاد کشاورزی با کشت گیاهان دارویی ایجاد پایداری آب است.
زینلی افزود: در استان خراسان رضوی زعفران، زیره سبز و سیاه و آویشن شیرازی محصولاتی هستند که ارزش افزوده بسیار قابل توجهی دارند و میشود از این گیاهان بهره وری بسیار خوبی داشت به خصوص اینکه اگر کشاورزی مبتنی بر قرار داد داشته باشیم.
شهرستان کاشمر در ۲۲۸ کیلومتری جنوب غربی مشهد قرار دارد.