آفلاتوکسین شیرهای سنتی کنترل نمی‌شود

محمد حسین عزیزی روز شنبه در گفت وگو با خبرنگار سلامت ایرنا افزود: شیرهای صنعتی موجود در بازار ایران که در کارخانه های معتبر تولید می شوند، استاندارد هستند و میزان آفلاتوکسین آنها کمتر از حد مجاز است و علاوه بر کنترل قبل از تولید، بعد از ورود به بازار هم در چندین نوبت کنترل می شوند.

وی افزود: بیشتر شیر خامی که به کارخانه های لبنیات وارد می شوند از دامداری های صنعتی می آید. حدود ۶۰۰ دامداری صنعتی در کشور داریم که شیر مورد نیاز صنعت لبنی کشور را تامین می کنند. علوفه ای که در این دامداری ها استفاده می شود تحت نظارت های سختگیرانه وارد کشور می شوند و میزان قارچ آفلاتوکسین در این علوفه ها در حد مجاز است بنابراین وقتی تغذیه گاوها در دامداری های صنعتی سالم باشد، شیر آنها نیز از این نظر سالم است.

مدیر کل نظارت بر مواد غذایی سازمان غذا و دارو ادامه داد: اگر موردی از شیر در بازار باشد که میزان آفلاتوکسین آن بالاتر از حد مجاز باشد، در لبنیات فله و سنتی است که هیچ نظارتی بر کیفیت آنها وجود ندارد، نه شیر این مراکز از نظر سم آفلاتوکسین کنترل می شود و نه از نظر دیگر آلودگی ها مورد بررسی قرار می گیرند. جایی که فقط یک یا چند تا گاو هست، نظارتی هم وجود ندارد. نظارت ها در دامداری های صنعتی و مراکز جمع آوری شیر انجام می شود و در این مراکز مشکل عمده ای وجود ندارد.

عزیزی گفت: توصیه سازمان غذا و دارو به مردم این است که از شیر و لبنیات سنتی و فله ای استفاده نکنند چون نظارت و کنترلی روی این محصولات نیست و اصولا نظارت بر این محصولات و مراکز که بسیار کوچک و پراکنده هستند امکانپذیر نیست.

وی افزود: نظارت بر مراکز عرضه لبنیات سنتی با سازمان غذا و دارو نیست به همین علت با آگاهی دادن از مردم می خواهیم این محصولات را استفاده نکنند و اگر مصرف کردند مسئولیت خطر  و تبعات آن به عهده خود مصرف کنندگان است.

آفلاتوکسین‌ (Aflatoxin) قارچی است که اگر میزان زیاد آن از طریق مواد غذایی وارد بدن انسان شود می‌تواند سرطان زا باشند. 

محمدرضا شانه ساز پیش از این گفت که میزان افلاتوکسین موجود در شیرهای تولیدی در صنایع لبنی کشور در بیش از ۹۷ درصد موارد استاندارد و کمتر از حد مجاز است. بنابراین مصرف شیرپاستوریره هیچ نگرانی ندارد اما مصرف نکردن این مایع حیاتی و ضروری حتما پیامدهای ناگواری از جمله پوکی استخوان را به همراه خواهد داشت.

حد مجاز استاندارد افلاتوکسین شیر در صنایع لبنی ایران ۱۰۰ نانوگرم در لیتر است. این میزان در آمریکا حدود ۵۰۰ نانوگرم است بنابراین استاندارد ایران ۵ برابر سختگیرانه تر از آمریکاست و با توجه به سرانه اندک مصرف شیر در ایران که حدود یک پنجم حد مطلوب است، مردم هر چقدر هم شیر پاستوریزه مصرف کنند میزان ورود این قارچ در بدن ایرانیان به قدری نیست که تجمع این قارچ در بدن جای نگرانی داشته باشد و میزان پایین سرطان کبد در ایران نیز گواه این موضوع است.