کشاورزان علی رغم افزایش هزینه‌های تولید بیش از ۱۴ میلیون تن گندم در سال زراعی ۹۷-۹۸ تولید کردند، اما پایین بودن قیمت این محصول باعث شد تا بخشی از محصول تولیدی خود را تحویل دولت ندهند و یا برخی به دلیل بالا بودن قیمت جو دامی از گندم برای خوراک دام استفاده کردند.
مسئولین و کارشناسان نبود تناسب هزینه‌های تولید با قیمت خرید تضمینی محصولات کشاورزی را علت اصلی این مشکلات می‌دانند.
تنها ۹ میلیون و ۸۰۰ هزار تن گندم تولیدی کشور خریداری شد
علی قلی ایمانی نایب رییس بنیاد توانمند سازی گندم کشور گفت: دولت از حدود ۱۴ میلیون تن گندم تولید شده در کشور قرار بود ۱۱ میلیون تن از کشاورزان گندم خرید کند، اما ۷ میلیون و ۸۰۰ هزار تن به طور مستقیم از گندم کاران خرید کرده است و بیش از یک میلیون تن هم توسط کارخانجات آرد خریداری شده و بقیه از گردونه خرید تضمینی خارج شده است.
وی افزود: پایین بودن قیمت گندم باعث شد تا برخی از کشاورزان گندم تولیدی خود را به دلیل نداشتن صرفه اقتصادی برای خوراک دام مصرف کنند
ایمانی با بیان اینکه امسال قیمت جو کیلویی ۲۰۰۰ تومان بود وقیمت گندم کیلویی ۱۷۰۰ تومان بود، اظهار کرد: این تفاوت قیمت باعث شد بسیاری از دامداران به جای جو دامی از گندم برای خوراک دام استفاده کنند.
نایب رییس بنیاد توانمند سازی گندم کشوربا انتقاد از قیمت ۲۲۰۰ تومان برای گندم سال زراعی جدید تصریح کرد: طبق قانون خرید تضمینی قیمت محصولات کشاورزی باید اعلام شود. قیمت اعلامی برای گندم سال زراعی جدید با توجه به تورم ۴۲ درصد متناسب با هزینه‌های تولید کشاورزان نیست و این نگرانی برای تحویل ندادن محصول گندم کاران برای سال بعد هم وجود دارد.
وی با اشاره به اینکه خوداتکایی در تولید گندم نیازمند حمایت دولت از کشاورزان است، گفت: دولت می‌تواند با اصلاح زیر ساخت‌های بورس گندم کشاورزان را وارد چرخه بورس کند و گندم در داخل بورس خرید و فروش شود بنابراین دولت مجبور به تامین منابع سنگین برای خرید تضمینی نمی‌شود.
ایمانی در پایان تصریح کرد: از یک طرف خیال کشاورز آسوده می‌شود که اگر محصولش در بورس کمتر از قیمت خرید تضمینی به فروش رفت ما به تفاوتش را دولت پرداخت می‌کند و این باعث شفافیت قیمت محصولات کشاورزی و پایداری تولید شده و ما را از واردات گندم بی نیاز می‌کند.
واردات گندم ضربه عمیقی به خودکفایی
هاشمی رییس بنیاد توانمند سازی گندم کشور گفت: علی رغم وجود مشکلات بر سر راه تولید محصولات کشاورزی برداشت محصول استراتژیک گندم با توجه به شرایط آب و هوایی وضعیت مطلوبی داشت.
وی با اشاره به اینکه شرکت بازرگانی دولتی ایران نزدیک به ۳ میلیون گندم وارد کشور کرده است، افزود: بخشی از میزان گندمی که خریداری نشده صرف خود مصرفی و تامین بذر کشاورزان بوده و بقیه در انبار‌های کشاورزان موجود است که حدود ۳ میلیون تن است یعنی همان مقداری که از چرخه خرید تضمینی خارج شده و دولت می‌خواهد واردات کند.
هاشمی ادامه داد:دولت اعلام کرده که می‌خواهد با ارز ۴۲۰۰ تومانی گندم وارد کشور کند در صورتیکه اگر بخواهد با قیمت واقعی بازار واردات کند کیلویی ۳۵۰۰ تومان (به ازای هر تن ۲۹۰ دلار) برای دولت تمام خواهد شد.
رییس بنیاد توانمند سازی گندم کشور تصریح کرد: دولت باید قیمت خرید گندم را اصلاح کند و اگر بخواهد با همان قیمت ۱۷۰۰ تومان از کشاورز محصولش را خریداری کند همان ۶ ماه پیش گندم کاران محصولشان را به دولت می‌فروختند، اما با اصلاح قمت گندم کاران حاضر به تحویل گندم‌ها به سیلو‌های دولت هستند.
آمار میزان واردات گندم محرمانه است و نباید گفته شود
یزدان سیف مدیر عامل شرکت بازرگانی دولتی ایران با گفت: گندم مصرفی کل کشور ۱۱ میلیون تن است که با تولید امسال و سال‌های گذشته مصرف کشور تامین شده است
وی با بیان اینکه آمار میزان واردات گندم محرمانه است و نباید دقیق گفته شود، افزود: برای تقویت و تامین ذخایر راهبردی کشورتصمیم به واردات گرفتیم و در ۲۲ دی ماه اولین کشتی گندم‌های وارداتی در بنادر شمالی و جنوبی پهلوگرفت.
وی در پاسخ به این سوال که حدود ۳ میلیون تن گندم در انبار‌های کشاورزان دپو شده است چرا دولت اقدام به خرید این محصول با قیمت مناسب از کشاورزان نمی‌کند، اظهار کرد: وجود ۲ یا ۳ میلیون گندم در انبار کشاورزان صحت ندارد، ولی اگر واقعا در انبار‌ها گندم باشد ما حاضر به خرید برای مصارف صنف و صنعت هستیم، اما برای تامین ذخایر استراتژیک و راهبردی با، اما و اگر نمی‌توانیم صبر کنیم و باید این ذخایر را واردات کنیم.
برای قیمت محصولات استراتژیک خارج از مصوبه دولت انتظاری را مطرح نکنیم
عباس کشاورز سرپرست وزارت جهاد کشاورزی در گفتگو با خبرنگار صنعت، تجارت و کشاورزی گفت:قیمت را شورای اقتصاد تعیین می‌کند و خرید را هم شرکت بازرگانی دولتی انجام می‌دهد و بهتر است در مورد قیمت محصولات استراتژیک خارج از مصوبه دولت انتظاری را مطرح نکنیم
وی ادامه داد: وزارت جهاد کشاورزی برای حمایت از گندم کاران اقداماتی انجام داده است از جمله تامین نهاده‌های کشاورزی با ارز ۴۲۰۰ تومانی و عرضه کود‌های کشاورزی نیز به میزان ۱۴۰ تا ۱۵۰ هزار تن تدارک دیده شده است.
کشاورز در پایان تصریح کرد: یکی دیگراز اقدامات جدید وزارت جهاد کشاورزی بستن قرادادی با بنیاد توانمند سازی گندم کشورتحت عنوان کشاورزی قراردادی است که این قرارداد به نفع تولید کننده و صنایع وابسته به بخش کشاورزی است.