شیوع کرونا ویروس علاوه بر خسارات و تلفات جانی، در بخشهای مختلف اقتصادی همچون کلان، صنایع، کشاورزی و... کشورها را با چالشهای بسیاری روبهرو کرده است؛ به طوری که بسیاری از شرکتهای تجاری و برندهای معروف دنیا تحت تاثیر این ویروس قرار گرفتهاند و به نسبت قدرت و نفوذشان متضرر شدهاند. خبرهای بینالمللی نیز حاکی از آن است که حتی دو برند قدرتمند و شناخته شده هواوی و الجی نیز نتواستند در مقابل این ویروس تاب بیاورند و شیوع ویروس کرونا آنها را متحمل ضرر و زیان کرده است.
کشور ما نیز از این قاعده مستثنی نبود و با ورود این ویروس بخشهای زیادی تحت تاثیر قرار گرفتند و اصطلاحا کمرشان زیر بار بیماری کووید ۱۹ خم شده است. بیماریای که اگرچه در ابتدا تصور میشد فقط با انسان ها سروکار دارد ولی حالا دامنه نفوذش را گسترده کرده و در حال سرایت به اقتصاد کشور است.
اگرچه مشاغل دولتی و کسب وکارهای کلان همانند غولهای اقتصادی جهان از گزند این ویروس در امان نیستند، اما به نظر میرسد کرونا این روزها بیشتر کسب و کارهای خرد را هدف گرفته و این مشاغل را در آستانه تعطیلی قرار داده است؛ به طوری که صاحبان آن معتقدند اگر شرایط به همین روال پیش برود تا چند هفته آینده چیزی به نام کسب و کارخرد در کشور نخواهیم داشت.
درخواست کمک از دولت
در همین راستا بسیاری از فعالان در این عرصه تصاویر و فیلمهایی از کسب و کارشان را در فضای مجازی منتشر کردهاند و با اشاره به رکورد بازار خواستار توجه و حمایتهای دولتی شدهاند.
یک فروشنده البسه در یکی از این ویدیوها می گوید: دو هفتهای میشود که فروش نداریم. مردم از ترس به خطر افتادن سلامتی خود تمایلی به بیرون آمدن از خانه و خرید لباس ندارند؛ در حالی که هرسال اسفندماه اوج فروشمان بود، ولی کرونا کارمان را از رونق انداخته است.
او معتقد است که اوضاع خرید و فروش پیش از این نیز بخاطر تغییرات نرخ ارز خیلی خوب نبود ولی حداقل آب باریکهای وجود داشت اما حالا فروشندگان ماندهاند و اجاره مغازه و مالیات و عوارض و شب عیدی که بازار خوابیده است.
در ویدیوی دیگری یک کافه دار میگوید: قبل از شیوع کرونا، هر روز کافه ما پر و خالی از جمعیت میشد و بعضی روزها آنقدر سرمان شلوغ میشد که نمیتوانستیم به موقع به همه سرویس دهیم. خدا را شکر کار و کاسبی خوب بود، اما وقتی اعلام شد که این بیماری همه گیر شده، مراجعه کم و کمتر شد و الان هم که تقریبا به صفر رسیده است.
یک کارگر نیز که در رستوران کار میکند با گلایه از وضعیت این روزهای کشور میگوید: اوضاع کاری بد نبود، اما چند روزی است که با شیوع کرونا خیلی مشتری کم شده و همه از ترس اینکه ممکن است به کرونا مبتلا شوند، بیرون غذا نمیخورند. همین باعث شده فروشمان کم شود و صاحب رستوران گفته حتی ممکن است نتواند حقوق اسفندمان را هم بدهد. اگر حقوقی نگیرم شب عیدی باید دستم را جلوی چه کسی دراز کنم؟
اینها تنها درد دل بخش کوچکی از صاحبان هزاران کسب و کار خرد و افراد شاغل در این کسب و کارها است. کسانی که معمولا بدون پشتوانه دولتی با اندک سرمایه، وام و قرض توانستهاند کسب و کاری راه بیندازند یا در این کسب و کارها مشغول به کار شوند. حال با شرایط پیش آمده باید پرسید که آیا متولیان امر و اقتصاددانان برای گریز از این شرایط برنامهای دارند یا اقتصاد کشور غافلگیری جدید را تجربه میکند؟ آیا برای اقتصاد کشور، از جمله کسب و کارهای خرد و خروج از این وضعیت تدبیری اندیشیده شده است یا باید منتظر نابودی مشاغل و کسب و کارهای خرد و درنتیجه بیکاری شاید هزاران نفر ماند؟
اقدامات انجام شده
البته به تازگی قائم مقام وزیر صنعت، معدن و تجارت (صمت) در نامهای به معاون اقتصادی رییس جمهور پیشنهاداتی را برای کاهش نگرانیهای مردم در بخشهای مختلف اقتصادی و کاهش اثرات بیماری کرونا بر اقتصاد کشور مبنی بر بخشودگی مالیاتی کلیه صنوف، معافیت صنوف از پرداخت حق بیمه خویش و کارگران تحت پوشش، استمهال اقساط بانکی این مشاغل تا عادی شدن فعالیتهای تجاری در کشور، تخصیص اعتبارات بلاعوض و کم بهره بانکی و معافیت از پرداخت هرگونه هزینههای جانبی در شهرداریها و بخشداریها داده است، اما به نظر می رسد که بایستی تمامی بخشهای دولتی به این موضوع توجه بیشتری داشته باشند و این موضوع تنها در حد یک پیشنهاد باقی نماند.
به عبارت دیگر بخشودگی مالیاتی، معافیت از پرداخت عوارض شهرداری، کاهش هزینه های آب و برق و گاز این اصناف و در نهایت حمایت بیمهها از این مشاغل و کارکنان آنان با پرداحت بیمه بیکاری تا عادی شدن شرایط جامعه میتواند تا حدودی از ضرر و زیان این مشاغل وبیکاری شاید هزاران نفر جلوگیری کند و قطعا نتایج این هم افزایی برای دولت و مردم برد برد خواهد بود.