در سالی که «جهش تولید» نام گرفته و تولیدکننده در رویارویی با همه سختیها و مشکلات، تولید میکند و محصول سبد غذایی خانوار را تأمین میکند اکنون در شرایطی قرار گرفته که ناچار است برای جلوگیری از ضرر و زیان بیشتر و از بین رفتن همه داراییاش، اقدام به از بین بردن مرغهایش کند.
اگر بتوان توجیهی برای کشتن جوجهها پیدا کرد بهطور قطع برای زنده به گور کردن مرغها نمیتوان دلیلی تراشید و باید پیش از آنکه منتظر دیدن فیلم و عکس این واقعه باشیم برایش فکری کرد.
رییس هیأت مدیره اتحادیه مرغداران مرغ تخمگذار استان تهران درباره اتفاق اخیر دفن جوجهها و گذشتهای که موجب وقوع این حادثه شد در گفتوگو با خبرگزاری تسنیم اگرچه معدومسازی جوجههای یک روزه را در چرخه تولید آن باتوجه به اینکه امکان تشخیص صد درصد مرغ یا خروس بودن آنها وجود ندارد، در همه جای دنیا امری معمول میداند بهطوریکه سالانه میلیاردها قطعه جوجه خروس در دنیا نابود میشود و راهی دیگری هم نیست، اما این معدومسازی را خاص واحدهای مرغ تخمگذار میداند و میگوید در واحدهای مرغ گوشتی جوجههای مرغ و خروس را جدا نمیکنند و همه را پرورش میدهند.
ناصر نبیپور میزان جوجهریزی برای واحدهای مرغ گوشتی در کشور را ماهانه بین 100 تا 130 میلیون قطعه در نوسان میداند و اضافه میکند: از آنجا که هرساله برای تعطیلات نوروز واحدهای گوشتی بالغبر 115میلیون قطعه جوجه میریختند اما این میزان در بهمن 1398 افزایش پیدا کرد و به 130 میلیون قطعه رسید.
به گفته نبیپور، افزایش جوجهریزی همراه با افزایش مصرف است اما واحدهای گوشتی، همان جوجههایی را هم که در بهمن و اسفند 98 خریداری و پرورش دادند نتوانستند بفروشند تا آنجا که با کاهش قیمت عمدهفروشی مرغ گوشتی به کیلویی 6500 تومان در اسفند و فروردین، ایشان بالغبر 3 هزار تومان در هر کیلو در قیمت نهایی تولید ضرر کردند.
عضو هیأت موسس اتحادیه مرکزی مرغداران میهن این کاهش تقاضا را ناشی از شیوع ویروس کرونا اعلام میکند تا آنجا که باعث شد مصرف مرغ گوشتی30 تا 35 درصد پایین بیاید؛ این کاهش مصرف ناشی از تعطیلی تالارهای پذیرایی، رستورانها، مراکز تهیه غذا و فستفودها، عدم برگزاری مراسم عروسی و ختم و ... بود و سبب شد تا قیمت عرضه مرغ در بازار مصرف به کیلویی 9هزار تومان هم برسد. در این شرایط وقتی مرغداران نتوانستند مرغ تولیدی خود را که از اواخر بهمن جوجهها را ریخته بودند در بازار بفروشند و واحدها را تخلیه کنند، از خرید جوجه یک روزه جدید در فروردین نیز خودداری کردند.
نبیپور با اشاره به مدت زمان پروار جوجهها خاطر نشان میکند که مرغداران مرغ گوشتی که مرغها را پس از یک دوره 35 تا 40 روزه به بازار مصرف عرضه میکردند با آمدن کرونا و کاهش مصرف، مرغها را کشتار نکردند و هماکنون مرغها در مرغداریها ماندهاند و حتی نهاده برای تغذیه و دارو و واکسن برای نگهداری آنها نیست.
او درباره نبود نهاده مورد نیاز مرغداریها کمی به عقب برمیگردد و در اینباره یادآور میشود که در اسفندماه 98، ذرت و سویا ناپدید شد و هر کیلوگرم سویا از 2450 تومان به 4 هزار تومان و هر کیلو ذرت از 1350 تومان به 2650 تومان افزایش قیمت پیدا کرد؛ در ادامه این افزایش قیمت، مرغداریها با کمبود نهاده روبهرو شدند و اکنون حتی ارز هم برای ترخیص نهادههایی که در بنادر هست پیدا نمیشود.
بهگفته نبیپور بالغ بر 2 میلیون تن نهاده در بنادر هست که نزدیک به 4 ماه است به واردکننده ارز مورد نیاز برای واردات سویا و ذرت را نمیدهند. البته وزارت جهاد کشاورزی سامانه بازارگاه را برای عرضه برخی نهادههای دامی راهاندازی کرده که شرکتهای واردکننده نهادهها را در این سامانه عرضه میکنند اما متأسفانه این سامانه محلی برای دلالی شده است.
مرغها زنده دفن میشوند
عضو هیأت موسس اتحادیه مرکزی مرغداران میهن ادامه میدهد از یک سو مرغداران، مرغهایی را که پرورش دادهاند روی دستشان مانده و وزن مرغها به بالای 3 کیلوگرم رسیده و نهاده برای خوراک آنها و دارو و واکسن برای نگهداری آنها وجود ندارد و از سویی خریداری هم پیدا نمیشود آنها را از ایشان بخرد که چنانچه این رویه به همین صورت ادامه پیدا کند به زودی مرغداران، مرغهایشان را زنده به گور خواهند کرد.
نبیپور با اشاره به اقدامات ستاد تنظیم بازار تصریح میکند که این ستاد در بهمن 98 به واحدهای گوشتی گفته بود 115 میلیون قطعه جوجه برای اسفند بریزند تا بازار شب عید تنظیم شود اما اکنون این مرغها بیش از 2 ماه است در مرغداریها مانده و خریدار ندارد و حتی کیلویی 5 هزار تومان هم از آنها نمیخرند. شرکت پشتیبانی امور دام هم به مرغداریها گفته مرغهای با وزن بیش از 1800گرم را از آنها نمیخرد که در پی اعتراضات اتحادیه و مرغداران این عدد تا 2200گرم افزایش پیدا کرد اما مرغها همچنان در مرغداریها ماندهاند و وزنشان در حال حاضر به بالای 3 کیلوگرم رسیده است.
رییس هیأت مدیره اتحادیه مرغدارن مرغ تخمگذار استان تهران با اشاره به قیمت هر قطعه جوجه یک روزه که از 5 تا 6 هزار تومان در بهمن پارسال به 200 تومان در اردیبهشت امسال رسیده، میگوید با این حال واحدهای تولیدکننده جوجه یک روزه حتی اگر مفت هم جوجهها را بدهند مرغدار آن را نمیخرد.
بنا به گفته نبیپور جوجه یک روزه 24 ساعت پس از خروج از تخم باید خریده و به واحد گوشتی برود در غیر این صورت باید از بین برود و در جریان اخیر هم حدود 15 میلیون قطعه جوجه زنده به گور شدند.
او هشدار میدهد با عدم جوجهریزی واحدهای مرغ گوشتی در فروردین و اردیبهشت بهدلیل عدم فروش مرغهای تولیدیشان، کشور در خردادماه با کمبود شدید عرضه گوشت مرغ و حتی تخممرغ روبهرو خواهد شد.
او در پاسخ به این پرسش که نقش بخش خصوصی و دولت در کشتن جوجهها و در ادامه نابسامانی بازار مرغ چگونه است، میگوید: بخش خصوصی در ماجرای کشتار جوجهها مقصر نیست چراکه هشدارهای لازم را در اسفند و بهمنماه پارسال به بانک مرکزی، وزارت صمت و وزارت جهاد کشاورزی داده بود. در اواخر بهمن 98 به بانک مرکزی نامه نوشتیم و درخواست تخصیص ارز برای ترخیص نهادهها کردیم اما بانک مرکزی پول مورد نیاز را تامین نکرد. وزارت صمت هم میگوید به بانک مرکزی نامه نوشتهایم اما بانک ارز لازم را نداده است. بنابراین در این شرایط چه راهی برای تولیدکننده میماند که جلوی ضرر و زیان بیشتر را بگیرد یا خود را به نابودی بسپارد؟