ایران با وجود پتانسیل بالای بخش کشاورزی و مزیت نسبی اقلیمی نقطه عطفی برای رشد اقتصادی کشور به شمار می رود که با توسعه صادرات کالاهای مزیت دار، در آمد ارزی قابل توجهی را نصیب کشور می کند تا از فشار بر منابع نفتی بکاهد.
در شرایط فعلی تحریم و بحران کرونا با برنامه ریزی مدون می توان به قطب کشاورزی منطقه تبدیل شد و درآمد ارزی حاصل از صادرات را جایگزین در آمدهای نفتی کرد.
بسیاری از مسئولان بر این باورند که بخش کشاورزی نقطه عطف تاب آوری اقتصادی در کشور به شمار می رود که با رفع چالش های پیش روی این بخش می توان در تحقق شعار سال و جبران رشد منفی اقتصاد گام برداشت.
حال به سراغ مسئولان ذی ربط می رویم‌تا از راهکارهای اساسی تحقق شعار سال در بخش کشاورزی و توسعه درآمدهای غیرنفتی با خبر شویم:
توسعه صادرات محصولات کشاورزی راهی برای بی نیازی از درآمدهای نفتی
محمد شفیع ملک زاده رئیس نظام صنفی کشاورزی و منابع طبیعی با اشاره به اینکه بخش کشاورزی نقش مهمی در تحقق شعار "جهش تولید" دارد، اظهار کرد: بخش کشاورزی در بحث رشد اقتصادی طی چند سال اخیر نشان داده که توانایی جبران رشد منفی اقتصاد را داراست.
وی افزود: طی سال گذشته با وجود رشد ۸ درصدی بخش کشاورزی، رشد اقتصادی در کشور منفی بود که این امر نشان می دهد در سایر بخش ها رشد اقتصادی صِفر بوده است.
ملک زاده ادامه داد: با وجود پتانسیل های بخش کشاورزی، اگر نگاه ویژه ای به کشاورزان و تولیدکنندگان صورت گیرد، بدون تردید شاهد رونق اقتصادی در کشور خواهیم بود.
رئیس نظام صنفی کشاورزی با تاکید بر امنیت غذایی کشور بیان کرد: با وجود فشارهای تحریم و بحران کرونا، نگاه ویژه ای در بخش کشاورزی باید صورت گیرد چرا که وجود برخی مشکلات همچون سنتی بودن کشاورزی و خرد بودن اراضی از جمله موانع پیش روی بهره برداران است که در صورت رفع می توان حرفی برای گفتن در بازارهای هدف داشت.
به گفته وی، با وجود ظرفیت و پتانسیل های بخش کشاورزی، امکان بی نیازی از درآمدهای نفتی با توسعه صادرات محصولات کشاورزی شدنی است.
این مقام‌مسئول ادامه داد: با الگو برداری از کشورهایی که در کشاورزی موفق بودند، باید از برنامه های آنها استفاده کرد تا بتوان در بازارهای هدف حضور خود را پررنگ کرد.
وی ایجاد زنجیره تولید محصولات کشاورزی را یکی دیگر از راهکارهای نقطه عطف و تاب آوری اقتصاد کشور دانست و گفت: با ایجاد زنجیره تولید، تامین و ارزش این امکان وجود دارد که ارزش و تبدیل کشاورزی سنتی را به رشد اقتصادی تبدیل کرد.
رئیس نظام صنفی کشاورزی افزود: در اوایل انقلاب ۷۰ درصد جمعیت در روستا و ۳۰ درصد شهرنشین بودند، در حالی که هم اکنون اکثر جمعیت شهرنشین شدند که این امر نشان می دهد نگاه جدی به بخش کشاورزی نداشتیم.
ملک زاده سیاست های نادرست در خرید تضمینی محصولات کشاورزی را یکی دیگر از موانع پیش روی بخش کشاورزی دانست و گفت: سیاست نادرست و اعلام قیمت ناعادلانه باعث می شود خودکفایی محصولات مختل شود و دست به سوی کشورهای بیگانه دراز شود. به عنوان مثال در سال ۹۶ به خودکفایی تولید شکر نزدیک شدیم، اما به سبب اعلام قیمت ناعادلانه کشاورزان ۴۰ تا ۵۰ درصد سطح زیر کشت چغندر قند را کاهش دادند.
به گفته وی، در بحث دانه های روغنی به دنبال آن بودیم که تا چند سال آینده نیازی به واردات نداشته باشیم چرا که قیمت نامناسب خرید تضمینی موجب شده تا سطح زیر کشت به حداقل خود برسد.
رئیس نظام صنفی کشاورزی و منابع طبیعی در پایان بی توجهی بی اجرای الگوی کشت و کشاورزی قراردادی را یکی دیگر از چالش های پیش روی تولید دانست و گفت: ساماندهی الگوی کشت در مناطق مختلف، کشاورزی قراردادی و توجه به زیرساخت های بخش کشاورزی همچون صنایع تبدیلی و تکمیلی و تامین انبارهای استاندارد باید در دستور کار قرار گیرد تا شاهد رونق کشاورزی و پایداری تولید باشیم.
رونق اقتصاد در گرو تاب آوری بخش کشاورزی
سید جعفر حسینی مشاور ارشد نظام صنفی کشاورزی و منابع طبیعی با تاکید بر این مسئله که تحقق شعار سال نقش بسزایی در رونق اقتصادی کشور دارد، اظهار کرد: با توجه به تاکید رئیس جمهور بر اهمیت بخش کشاورزی و نقش آن در تحقق شعار سال انتطار می رود که نگاه ویژه ای به بخش کشاورزی صورت گیرد.
کم کاری وزارت نیرو برای بخش کشاورزی
مشاور ارشد نظام صنفی و کشاورزی منابع طبیعی با بیان اینکه در بخش کشاورزی اجرای قانون مورد توجه قرار نمی گیرد، افزود: بنابر قانون برق چاه های کشاورزی باید ۲۴ ساعته باشد، در حالی که وزارت نیرو ۲۰ ساعت می دهد و به طور کامل قانون را اجرا نمی کند.
وی ادامه داد: اگر مولفه های تولید به موقع در اختیار کشاورزان قرار بگیرد، امنیت غذایی کشور تامین می شود.
این مقام مسئول رونق اقتصاد کشور را در گرو توسعه بخش کشاورزی دانست و گفت: بنابر تاکید رئیس جمهور و وزیر جهاد کشاورزی باید توجه ویژه ای به بخش کشاورزی شود چرا که این بخش نقطه عطف تاب آوری اقتصاد در کشور به شمار می رود.
علی خان محمدی مدیر عامل مجمع ملی نخبگان کشاورزی با اشاره به اینکه بخش کشاورزی نقطه عطفی برای اقتصاد کشور محسوب می شود، اظهار کرد: طبق فرمایشات رهبری کشاورزی زمینه ساز پایداری کشور است و تمامی مسئولان امر معتقدند که نقش بخش کشاورزی در تحقق شعار سال اهمیت بسزایی دارد.
وی افزود: تامین زیرساخت های لازم مسئله مهمی است که برای پایداری تولید و رسیدن به اهداف کشاورزی باید از آن حمایت کرد.
خان محمدی با اشاره به عوامل موثر در تاب آوری اقتصادی بخش کشاورزی بیان کرد: ساماندهی الگوی کشت در مناطق مختلف، اجرای کشاورزی قراردادی، ثبت سفارش کشاورزی و ایجاد زیرساخت های بخش کشاورزی همچون صنایع تبدیلی و تکمیلی و تامین انبارهای استاندارد برای نگه داری محصولات از جمله عوامل موثر بخش کشاورزی است.
مدیر عامل مجمع ملی نخبگان کشاورزی تاکید کرد: اگر توجهی به بخش کشاورزی صورت نگیرد، نه تنها شعار سال عملیاتی نمی شود بلکه پایداری تولید معنایی ندارد.
در پایان از مسئولان جهاد کشاورزی در خواست می شود که هرچه سریع تر به معضلات و مشکلات کشاورزان در راستای تحقق شعار سال، افزایش امنیت غذایی و در آخر کاهش واردات به کشور رسیدگی کنند.