با به قرنطینه رفتن مردم جهان، رسانههای اجتماعی دنیای مجازی از اخبار مربوط به کمبود مواد غذایی در سوپرمارکتها انباشته شد. این در حالی است که تولیدکنندگان مواد غذایی هشدار دادند که ذخایر انبارهایشان پر شده است و حالا مجبورند بخشی از آن را بهعنوان زباله دور بریزند. به گزارش گروه اقتصاد بینالملل روزنامه «دنیای اقتصاد» بیبیسی در گزارشی به بررسی پنج مسیری پرداخته است که ویروس کرونا از طریق آنها زنجیره عرضه غذایی در سراسر جهان را به خود مبتلا کرده است.
۱- شیرهایی که دور ریخته میشوند: با توجه به تعطیلی کامل کافیشاپها در برخی کشورها، عرضه بیش از اندازه شیر بهعنوان یکی از عوارض جانبی واقعی پاندمی کووید-۱۹ رخ نموده است. شرکت «تولیدکنندگان لبنیات آمریکا» موسوم به دیافای، بزرگترین شرکت تعاونی تولید لبنیات در آمریکا، برآورد کرده است که کشاورزان مجبورند روزانه ۷/ ۳ میلیون گالن (معادل ۱۴ میلیون لیتر) شیر را به دلیل اختلال در زنجیره عرضه امحا کنند. این مساله نه تنها در آمریکا مشاهده شد، بلکه تولیدکنندگان لبنیات در انگلستان هم از دولت خواستند در مورد معضل مازاد تولید به آنها کمک کند. پیتر آلویس، رئیس سندیکای سلطنتی تولیدکنندگان لبنیات بریتانیا گفته است حدود ۵ لیتر شیر در هفته در خطر نابودی است. او افزود: تولیدکنندگان در این حوزه که پیش از این نیز حاشیه سود بسیار کمی نصیبشان میشد، حالا مجبورند پول کمتری بابت تولیدشان دریافت کنند یا مازاد تولید خود را نابود کنند، وضعیتی که فشار سنگینی را بر آنها تحمیل کرده است.
2-محصولات کشاورزی زباله میشوند: تعطیلات مربوط به کرونا بر همه جنبههای حوزه کشاورزی اثر گذاشته است. برخی از تولیدکنندگان تلاش کردند به تامین تقاضای مشتریان عادی تکیه کنند، اما تغییر در تقاضای بازار و مازاد موجودی کالا همچنان بهعنوان یک معضل بزرگ در این بخش باقی ماند. نشریه نیویورکتایمز که با برخی از تولیدکنندگان آمریکایی مصاحبه کرده بود بهعنوان یک نمونه، یک مرغداری را مثال زد که مجبور شد در هر هفته 750 هزار تخمی را که هنوز جوجه نشده بودند نابود کند. این نشریه همچنین با کشاورزی که پیاز تولید میکرد، مصاحبه کرد و او گفت که مجبور شد بگذارد بخش اعظم محصولاتش بپوسند چون قادر نبود محصولاتش را با کیفیت مناسب توزیع کند و امکانات انبار کردن آنها را هم نداشت. در هندوستان چایکاران هشدار میدهند که فرمان قرنطینه موجب شده است محصول نخست چای خاصی که در ارتفاعات هندوستان بهنام دارجیلینگ پرورش داده میشود، به زباله تبدیل شود و این نگرانی برای برداشت دوم این محصول هم وجود دارد.
3- کمبود کارگران کافی: ورای دو معضل تولید بیش از مصرف و دشواری رساندن محصول به مصرفکنندگان خرد، کشاورزان بسیاری از نقاط جهان همچنان با بحران کمبود نیروی کار مواجهند. قرنطینههای خودخواسته، پروتکلهای رعایت فاصله اجتماعی و تعطیلات کرونایی در کشورها جریان عادی بینالمللی در این صنعت را با اخلال مواجه کرده است. در آلمان برای حل این معضل، استثنایی در قوانین تعطیلات کرونا وضع شد تا اجازه داده شود هزاران نفر از کارگران رومانیایی و لهستانی با پرواز به این کشور وارد شوند تا در برداشت محصول بهار بهویژه برداشت توتفرنگی و مارچوبه کمک برسانند. در بریتانیا هم کمپینی با عنوان «غذارسانی به ملت» به راه افتاد تا کارگران داخلی در این کشور تشویق شوند با هدف پیشگیری از دورریزی محصولات کشاورزی کمبود نیرو را بهطور داوطلبانه جبران کنند.
4- تغییر عادتهای خرید: پاندمی کووید-19 موجب شده است تغییراتی در فهرست خریدهای ما بهوجود آید. بهعنوان مثال انگلستان شاهد آن بوده است که طی چند هفته گذشته تقاضا برای خرید آرد جهش یافته است چون مردم در قرنطینه بیش از پیش به پخت نان و کیک روی آوردهاند. بر اساس آمار جدید که تلویزیون بیافام منتشر کرده است، خریداران فرانسوی از زمان شیوع ویروس کرونا به خاطر ترسهای ایجاد شده بیش از گذشته به خرید غذاهای ارگانیک و سالم روی آوردهاند. کارشناسان بر این باورند که شاید یک دلیل هم این باشد که خریداران فرانسوی این روزها بیشتر از مغازههای محلی کوچکتر خرید میکنند و شاید هم میخواهند با استفاده از غذاهای سالم، سیستم ایمنی بدن خود را تقویت کنند.
5- موجودی انبارها دستنخورده مانده است: بهعنوان نمونه کافیشاپها و رستورانهای انگلیس را در نظر بگیرید. با تعطیلی آنها به دستور دولت، بسیاری از محصولات مورد مصرفشان به زباله تبدیل میشوند. در بسیاری از جاها هنوز معلوم نیست تعطیلیها تا به کی ادامه خواهد داشت و این در شرایطی است که روی برخی از کالاها تاریخ بهترین زمان مصرف درج شده است که تنها چند هفته مهلت دارند. این به این معناست که بسیاری از کالاهایی که در انبارها نهفتهاند، با گذشت تنها چند هفته غیر قابل استفاده خواهند شد.