کرونا بیماری نوظهوری که با ورود به شهرها تغییرات بسیاری ایجاد کرد؛ این تغییرات نه تنها در ظاهر شهرها بلکه در سبک زندگی مردم ایجاد شده و نحوه آمد و شد و خورد و خوراک مردم را تغییر داد؛ وسواس در انتخاب مواد غذایی، نحوه طبخ و خرید آنها این روزها نه تنها در میان افراد وسواسی بلکه در بین اغلب افراد شایع شده و محصولات کارخانهای و صنعتی طرفداران بیشتری پیدا کردهاند بهطوریکه عده کمتری مشتری محصولات سنتی هستند و ریسک خرید این محصولات را به جان میخرند.
نان بهعنوان قوت قالب افراد از گذشته جایگاه ویژهای در سفره ایرانی داشته و امروز انتخاب این محصول غذایی با شیوع بیماری «کرونا» دچار تغییر شده تغییری که به جهت نگرانی مردم نسبت به وضعیت سلامت و امکان وجود ویروس کرونا در پخت نان به روش سنتی ایجاد شده است؛ از آنجا که این روزها متخصصان توصیه میکنند که برای پیشگیری از ابتلا به این بیماری محصولات غذایی باید بهخوبی شسته و ضدعفونی شوند و سپس مورد استفاده قرار بگیرند و نان از جمله محصولاتی است که امکان شسته شدن ندارد، برخی از مصرف کنندگان سعی میکنند با جایگزین کردن نانهای تولید شده به روش صنعتی و نیمه صنعتی به سفره غذایی خود احتمال آلوده شدن به بیماری را از این طریق به صفر برسانند؛ هرچند با تدابیری نظیر گرما دهی به نانهای سنتی میتوان از شر این ویروس خلاص شد. با این اوصاف در شرایطی که کسب و کارهای زیادی بر اثر شیوع این بیماری دستخوش ضرر و زیان شدهاند، به نظر میرسد شرکتهای تولید کننده نان به روش صنعتی و نیمه صنعتی رونق بیشتری گرفتهاند، به همین منظور به سراغ یکی از بزرگترین کارخانجات تولید نان در کشور، گروه صنعتی «نان آوران» رفته و با مهندس «علیرضا مروتپور» مدیرعامل این مجموعه گفتوگویی ترتیب دادهایم که در ادامه میخوانید.
با شیوع بیماری «کرونا» صنعت نان در کشور با چه تغییراتی مواجه شده است؟
شیوع بیماری «کرونا» در جهان بسیاری از بنگاههای اقتصادی را دچار چالشها و زیانهای جبرانناپذیری کرد و صنعت نان هم از این قضیه مستثنی نبود. بهخصوص صنعت نان در کشور ما که بخش عظیمی از آن در اختیار نانهای سنتی است؛ با توجه به اطلاعرسانیهایی که به مردم در رابطه با رعایت بهداشت در پیشگیری از بیماری کرونا شده است، اقبال به استفاده از نانهای تولید شده به روش صنعتی و نیمه صنعتی بیشتر شده است. بیش از پنج دهه است که دولتها به دنبال فراهمآوردن شرایطی هستند که مردم کشور از نانهایی که در واحدهای تولیدی صنعتی و نیمهصنعتی بصورت انبوه تولید میشوند استفاده نمایند که تا حال هیچ یک از دولتها موفق به این امر نشدهاند
این مهم تنها به ناتوانی و مشکلاتی که دولتها در سر راه خود داشتهاند مربوط نبوده بلکه شرایط اقلیمی کشورمان، نوع غذاها، ذائقه مردم هم در به اجرا درنیاوردن این طرح و مصوبهها کم اثر نبوده است؛ شاید برای بخش زیادی از مردم کشورمان روشن نباشد که به چه علت دولتها در طی این سالها تصمیم به تغییر روش تولید نان که قوت غالب در کشور است گرفتهاند.
در سالهای نه چندان دور بیش از 70 درصد قیمت یک قرص نان تولید شده در واحدهای سنتی به حقوق و دستمزد تولید نان مرتبط بود؛ این قشر زحمتکش از کار سخت خود بهعلت دادن سوبسید توسط دولت و کنترل شدید و عدم توجه به قیمت تمام شده و فروش محصول حظ مالی نمیبرند؛ پس امکان فراهم آوردن شرایط مناسب برای ارتقاء سطح کیفی محیط کار و تجهیز ماشین آلات را نداشته و این مشکل روزبهروز با افزایش قیمت مواد اولیه،هزینههای جاری حملو نقل و دستمزدها بیشتر میشود. نتیجه اینکه تا قبل از شیوع بیماری کرونا نه دستاندرکاران بخشهای دولتی و نه سرمایهگذاران این صنعت (غیر از چند واحد موفق که به اندازه تعداد انگشتان یک دست میباشند) موفق به تولید انبوه و سوددهی نشده و در تمام ایام سرمایهگذاری آنها بیثمر ماند. دولتها یکی پس از دیگری به علل مختلف فرصتها را از دست دادند، فرصتهایی که میشد با آن وضعیت نان کشور را اصلاح نمود. ضمن آرزوی پایان یافتن این بیماری شاید این تهدید فرصتی باشد برای رسیدن به اهداف دولتها برای دستیابی به تولید نان سالم و بهداشتی با ارزش غذایی در واحدهای سنتی و تولید به روش صنعتی و انبوه.
نانآوران در شرایط فعلی چه تغییراتی به لحاظ عملکردی داشته است؟
با اینکه از اول اسفند در بحث نان اقدام جدی از جانب دولت صورت نگرفته بود، بازار نشان داد که مصرفکنندگان این نانها افزایش پیدا کردهاند،شرکت بازرگانی دولتی در تاریخ 25 اسفند 98 دعوتی از تمام تولیدکنندگان بهعمل آورد و از آنها خواست تا نهایت همکاری را داشته و تولید خود را با رعایت کیفی و کمی به حداکثر برسانند؛ از آن تاریخ شرکت نان آوران تولید خود را افزایش داد و در بحث تولید نان لواش با استفاده از سبوس تخمیری گندم و خمیر ترش لاکتیکی افزایش تولید داشته و دو خط جدید تولید نان مسطح در فروردینماه امسال را راهاندازی کرد. از طرفی در قسمت تولید نانهای حجیم و نیمه حجیم در هر واحدی تجهیزاتی اضافه کرده تا جوابگوی نیاز مصرفکنندگان باشیم. این افزایش تولید و عرضه و تقلیل ضایعات کاملاً مشهود است.
برای ارتقای سطح بهداشت و افزایش سطح ایمنی تولیدات چه اقداماتی صورت گرفته است؟
قبل از شیوع بیماری ما نسبت به رعایت بهداشت و اصول ایمنی حساسیت زیادی داشته و کارخانجات ما همیشه به روی مصرفکنندگان باز بوده و آنها میتوانستند از نزدیک شرایط تولیدی کارخانه را مشاهده کنند؛ استفاده از دستکش و کلاه همیشه در دستور کار ما بوده و با بحث بیماری کرونا کنترلهای دقیقتری اعمال شد؛ در ورودی کارخانه کلیه خودروهای حامل مواد اولیه و محصول آماده که جهت تخلیه و بارگیری به کارخانه مراجعه میکنندبا سیستم واترجت ضدعفونی میشوند و در همین راستا کلیه مراجعهکنندگان و پرسنل در ابتدای ورودشان، بوسیله دستگاه تب سنج و اندازهگیری اکسیژن خون مورد تست قرار گرفته و پس از آن وارد محوطه کارخانه میشوند. کلیه پرسنل هم در شیفتهای مختلف با استفاده از لباسهای ضدعفونی شده و دستکش و کلاه در تمام خطوط تولید و بستهبندی حضور مییابند.
شرکتهای تولید کننده نان در حال حاضر با چه مشکلاتی مواجه هستند؟
در کشور ما در طول این سالها تولیدکنندگان با مشکلات زیادی مواجه بوده و هنوز هم هستند با توجه به اینکه شخصا به عنوان عضو هیأت مدیره کانون صنایع غذایی کل کشور، عضو هیأت مدیره دبیر و نایب رییس اتحادیه انجمنهای نان کشوری از نزدیک با مشکلات آشنا بوده، متوجه هستم که بخشی از این مشکلات بهعلت تحریمهای ناجوانمردانه کشورهای متخاصم ،ابرقدرت و زورگو بوده و مبارزه و مقاومت در برابر آنها الزامی است. نگرانی از جایی به وجود میآید که در این دشواری بعضی از مسؤولین ناکارآمد بدون احساس مسؤولیت با تصمیمات غلط و صدور بخشنامهها و مصوبات غیرمنطقی هر روزه سعی در توقف چرخی دارند که در حال حرکت است؛ به نظر من این حرکتها از تمام تحریمها، غیرقابل تحملتر و زیانبارتر برای صنعت است.
چه چشماندازی برای صنعت نان در دوران پساکرونایی تصور میکنید.
کل صنایع در جهان استدلالهایی که دارند به این صورت است که ما یک زمان بیماری کرونا و دورانی پس از آن داریم که در این دوران اتفاقات مختلفی میافتد که این اتفاقات، کاملاً بستگی به سیاستهای دولتی دارد که اگر درست عمل کنند،کمتر شاهد بیکاری و ضرر انسانها هستیم؛ به نظر من این چشمانداز کاملاً بستگی به برنامه نویسان دولتی و تبیین نقشه راه صحیح برای آینده کشور از جانب دارد اگر من شخصاً هر تفکری برای صنعت خود داشته باشم آن کسی که در نهایت میتواند دست من را به مقصد برساند دولت است.