شهرستان سلسله یکی از معدود شهرستان های لرستان است که به واسطه داشتن آب و هوای مناسب و خاک حاصلخیز دارای پتانسیل فراوانی در تولید محصول به صرفه و پر سود زعفران است و به جرات می توان گفت که زعفران تولیدی سلسله دارای عطر، طعم و کیفیت بی نظیری است که آن را قابل رقابت با برندهای معتبر در کشور کرده است.
عطر و طعم دلپذیر این محصول باکیفیت سلسله باعث شده تا در اغلب بازارهای فروش خریداران خوبی پیدا کند به گونه ای که صادرات این محصول به کشورهای همسایه در سالهای اخیر رو به افزایش است.
یکی از مهمترین مشکلات پیش روی زعفران کاران شهرستان نبود صنایع تبدیلی و تکمیلی به عنوان حلقه تکمیل کننده صادرات این محصول و نداشتن برندی به نام خود شهرستان است که در این سالها منجر به ناامیدی کشاورزان برای کاشت طلای سرخ شده بود اما خوشبختانه با پیگیری های صورت گرفته تلاش های خوبی در جهت رفع این مشکلات و رونق کاشت این محصول کم زحمت و پرسود در این منطقه صورت گرفته است.
شرایط آب و هوایی سلسله مناسب کاشت زعفران است
یک کارشناس ارشد زراعت و باغبانی در این باره اظهار داشت: زعفران در لرستان و بخصوص سلسله میتواند کشت مناسبی برای کشاورزان باشد چرا که آب و هوای مناسب شهرستان موجب شده تا این محصول در فصل کاشت به حداقل آبیاری نیاز داشته باشد.
فاطمه اعلم افزود: بارندگی در طول دوره رشد، خاک بسیار مناسب و حاصلخیز سلسله، عدم بارندگی در فصل تابستان برای جلوگیری از پوسیده شدن پیاز زعفران، وجود دمای مناسب طی فصل رشد و وجود اراضی مناسب برای کاشت این محصول( کشت در زمین های پست و شیب دار) از جمله شرایط مساعد برای کشت این گیاه در شهرستان است و داشتن چنین شرایطی این امکان را به کشاورز میدهد که حداکثر محصول را داشته باشد.
وی خاطرنشان کرد: فصل برداشت زعفران معمولا پاییز است و در مابقی فصلها حالت خواب دارد، این گیاه اوایل پاییز یک یا دو بار نیاز به آبدهی دارد و با آغاز بارش نیازی به آبیاری ندارد ضمن اینکه برداشت محصول همزمان با سایر محصولات کشاورزی نبوده و در فصل بیکاری کشاورزان است که همین عامل سبب فراهم بودن نیروی کار مورد نیاز می باشد.
این کارشناس زراعت و باغبانی با بیان اینکه مصرف کم آب یکی از مزایای کم نظیر کشت زعفران است افزود: از دیگر مزایای کاشت این محصول می توان به اشتغالزایی، ارزش اقتصادی بالا، امکان بهره برداری طولانی مدت با یک بار کاشت، عدم نیاز به ماشین آلات و ادوات خاص و ماندگاری بالای پس از برداشت محصول اشاره کرد.
وی ادامه داد: زعفران در زمینهای کم بازده قابل کشت است و علاوه بر آن به جهت آنکه زحمت زیادی در طول کاشت تا برداشت برای کشاورزان ندارد نیروی کار مراحل کاشت و برداشت این محصول، می تواند اعضای خانواده های کشاورزان منطقه باشد و این از مهمترین مزایای کاشت زعفران نسبت به سایر محصولات محسوب می شود.
اعلم با اشاره به ایجاد اشتغال در مراحل تولید، بستهبندی، عرضه و فروش زعفران تصریح کرد: کیفیت بالای محصول تولیدی شهرستان نسبت به میانگین کشور از نظر رنگ دهی، عطر و طعم موجب شده تا از کشت زعفران به عنوان یک ظرفیت بسیار بالا به لحاظ درآمد و اشتغال نام برده شود و با استفاده از این پتانسیل، این شهرستان می تواند به عنوان قطب تولید محصول زعفران در استان و حتی کشور شناخته شود.
کاشت زعفران برای کشاورزان صرفه اقتصادی و مزیت دارد
یک کشاورز زعفران کار در این باره گفت: زمین کشاورزی ما تقریبا نیم هکتار است و اکنون حدود ۵ سال است که به کاشت زعفران مشغول هستیم.
لیلا ساکی اظهار داشت: حدود سه سال است که این کشت به بار نشسته و سال گذشته که فصل پر گلی آن بود توانستیم از این واحد سطح، در حدود ۳ کیلو و ۸۰۰ گرم زعفران برداشت کنیم.
وی با بیان اینکه پیاز زعفران را از واحد علوم تحقیقات کشاورزی خریداری کردیم افزود: پیاز خریداری شده کیفیت خوبی نداشت و به همین دلیل پیاز زعفران را از اصفهان تهیه کردیم.
ساکی عنوان کرد: زعفران شهرستان سلسله دارای کیفیت بالاتری نسبت به زعفران سایر استان ها از لحاظ عطر، طعم و اسانس است و درآمد خوبی نسبت به سایر محصولات در شهرستان دارد.
این کشاورز زعفران کار بیان کرد: چون این محصول به مراقبت و آبیاری کمتری در طول سال نیاز دارد نسبت به سایر کشت ها از صرفه و مزیت بیشتری برخوردار است.
وی عنوان کرد: نبود مرکز خرید عمده این محصول در شهرستان و استان از مهم ترین مشکلات و دغدغه زعفران کاران شهرستان است.
وی با اشاره به روش بسته بندی و خشک کردن این محصول در شهرستان به صورت سنتی و دستی خاطرنشان کرد: متاسفانه علیرغم زحمت فراوان برای کاشت و برداشت، چون این محصول فاقد برندی با نام خود شهرستان است، برای خریداران استان و سایر شهرها ناشناخته است.
ساکی از دیگر مشکلات موجود در این حوزه را نبود مرکزی برای فروش گل این محصول اشاره کرد و گفت: گل زعفران برای بسیاری از بیماری ها مفید است اما متاسفانه مکانی برای فروش گل آن در استان وجود ندارد.
وی گفت: این محصول اشتغالزایی زیادی از نظر برداشت، خشک کردن و بسته بندی دارد و اکنون که فصل برداشت آن آغاز شده تا پایان این مرحله حدود ۱۰۰ نفر در این مزرعه مشغول فعالیت هستند.
باید زعفران را به عنوان سوغات سلسله در کشور مطرح کرد
رییس جهاد کشاورزی سلسله گفت: خیز سلسله برای توسعه کشت زعفران با برند شهرستان و معرفی آن به کشور و همچنین کشورهای حوزه خلیج فارس از مهمترین اقدامات و سیاست گذاری های سازمان جهاد کشاورزی لرستان در سال های اخیر است.
رضا سوخته زاری افزد: اعطای تسهیلات به متقاضیان واجد شرایط و جذب سرمایه گذاران با هدف ایجاد صنایع مرتبط با فرآوری و بسته بندی محصول و نیز سرمایه گذاری در تاسیس و فعال کردن شرکت های تعاونی زعفران کاران در روند توسعه این محصول در شهرستان نقش بسزائی داشته است.
وی با بیان اینکه در سال زراعی جاری، میانگین عملکرد تولید زعفران خشک در هر هکتار در شهرستان ۴/۸ کیلوگرم بود عنوان کرد: گل دهی هر هکتار باغ زعفران در سال نخست بین ۱۰ تا ۲۰ درصد است که فرایند اقتصادی شدن آن از سال های دوم و سوم شتاب بیشتری می گیرد.
سوخته زاری افزود: زعفران به دلیل طعم، بو و رنگ زرد خاصی که دارد علاوه بر مصرف غذایی، در صنایع غذایی، شیرینی پزی، داروسازی و دیگر صنایع به مصرف می رسد.
وی با اشاره به اینکه کل زعفران کشت شده در استان حدود ۲۸۰ هکتار بوده که از ین میزان حدود ۹۰هکتار به شهرستان سلسله اختصاص داشت خاطرنشان کرد: حدود ۴۰۰ کیلوگرم زعفران با کیفیت و مطلوب در شهرستان سلسله تولید شد.
رییس جهاد کشاورزی سلسله گفت: کاشت زعفران در هفته های آتی با آهنگی آرام در شهرستان آغاز می شود، این نهاد نیز جهت توسعه کشت نوظهور این محصول و از طرفی درآمدزا بودن آن، ایجاد تعاونی های زعفران و گیاهان دارویی را در دستور کار قرار داد، تاکنون تعداد چهار تعاونی در این زمینه تشکیل شده و اتحادیه زعفران استان با توجه به توانمندی های شهرستان در سلسله ایجاد می شود.
وی گفت: حدود ۲۵ هزار هکتار اراضی دیم سلسله به صورت خرده مالکی اداره می شوند که با برنامه ریزی مناسب می توان توسعه کشت زعفران و یا به عبارتی طلای سرخ سلسله را در این زمین ها انجام و به لحاظ کمی و کیفی، درآمد زایی، اقتصادی بودن و از همه مهمتر به عنوان سوغات شهرستان به کشور معرفی کرد.
سوخته زاری با اشاره به پرداخت تسهیلات از محل اشتغال پایدار روستایی برای ایجاد کارگاه فرآوری و بسته بندی زعفران عنوان کرد: این کارگاه در هفته جهادکشاورزی به بهره برداری می رسد.
وی افزود: برنامه ریزی شده که در آینده ای نزدیک جشنواره طلای سرخ سلسله به صورت ملی و با حضور مسئولان کشوری و استانی در شهرستان در قالب یک استارت آپ برگزار شود.